اثری که هم اینک در معرفی آن سخن میرود، به بازنمایی زندگی و زمانه زندهیاد آیتالله حاج شیخ روحالله کمالوند خرمآبادی، عالم شهیر و پرتکاپوی منطقه خرمآباد پرداخته است. وی از جمله اَعلامی است که در دوران نهضت اسلامی نیز صاحب نقشی فعال بود و در ملاقات با محمدرضا پهلوی، منویات و خواستههای مراجع و روحانیت وقت را به وی ابلاغ کرد. این دفتر که در زمره مجموعه «شخصیتهای مانا»ی انتشارات سوره مهر است، از معدود یادمانهای منتشره درباره آیتالله کمالوند به شمار میرود. کامران عاروان که پژوهش مورد اشاره به همت وی انجام گرفته، در دیباچه این کتاب و درباره محتوای آن آورده است:
«پژوهشی که میخوانید، متکی بر روش توصیف و تحلیل تاریخی است. گاهی توصیفی است و گاهی ترکیبی از توصیف و تحلیل تا شاید بخشی از رخدادهای مرتبط با آیتالله کمالوند روشن گردد. بخش مهمی از زندگانی آیتالله کمالوند، با وقایع آغازین انقلاب اسلامی پیوند خورده است. شاید این نزدیکی به زمان وقوع، خیال محقق را آسوده سازد که تمام منابع رویدادها به آسانی در دسترس او قرار دارند، اما با کمی دقت و با نکته بینی میتوان فهمید که هنوز در دل وقایع انقلاب اسلامی، ابهامات و سؤالات زیادی وجود دارد که مورخ و محقق را برای مدتی به خود مشغول خواهد کرد. در نگارش زندگی آیتالله کمالوند، چهار موضوع دنبال شد:
۱- برخی شخصیتها منطقه مدارند و برخی ایران مدار. چه بسیار بودند از خوانین و شیوخ و علما و تحصیلکردگان علوم جدید که تنها در منطقه آبا و اجدادی مهم و مدار تصمیمگیری بودند، همچنین برخی شخصیتها از مرزهای ایل و طایفه و منطقه فراتر رفته و منشأ تصمیمهایی میشوند که حاصلش نه برای اندک مردمان که برای قاطبه کشور تأثیرگذار بوده است. یکی از این علمای ایران مدار، آیتالله حاج آقا روحالله کمالوند است که در دهههای ۳۰ و ۴۰ شمسی، به میدان سیاست وارد شد و تأثیری جدی از خود به یادگار گذاشت.
۲- بررسی و تحلیل جایگاه تاریخی روحانیت و درک ضرورت ایجاد حوزههای علمیه در دوره پهلوی اول که آیتالله کمالوند در این باره نقش مهمی ایفا کرده است. حضور وی در کنار سازمان دهندگان نهاد روحانیت مستقر در ایران، یعنی آیات عظام: شیخ عبدالکریم حائری و سیدحسین طباطبایی بروجردی و ایجاد حوزه علمیه کمالیه در خرم آباد، اهمیت ویژهای دارد.
۳- نقش نمایندگی نهاد روحانیت که به عهده آیتالله کمالوند گذاشته شده بود تا در مذاکرات میان حکومت و روحانیت شرکت کند، به میزان قابل توجهی چشمگیر و حافظ شأن و جایگاه روحانیت بوده است.
۴- اصل پایانی شناخت جایگاه و اقدامات اجتماعی آیتالله کمالوند در منطقه غرب ایران است که خود را پیرو شیوههای سنتی و قدیمی روحانیون نمیدانست، به ویژه در لرستان و بخشهای پیرامونی آن که در فقر فرهنگی، اقتصادی و مشکلات قبیلهای و اجتماعی به سر میبردند. نتیجتاً این دست توانمندیها، محملی برای ایجاد شرایط بهتر برای آن منطقه و حتی کشور به شمار میرفت...».