بیتردید امام خمینی رهبرکبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، در عداد راویان دقیقالنظر و موشکاف تاریخ معاصر ایران، به شمار میرود. وجود این خصیصه در آن بزرگ، باعث شد تا با استفاده از درسها و عبرتهای پیشینیان، انقلاب کبیر اسلامی را پایهگذاری و به پیروزی رهنمون سازد. اگرچه امام خمینی بهگونهای مستقل، به درج یا روایت خاطرات خویش نپرداخته است، اما در میان مآثر ایشان، حکایات فراوانی از تاریخ معاصر ایران وجود دارد که تجمیع آن میتواند اثری نفیس را فراهم آورد، کاری که مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، بدان اقدام کرده است. این مؤسسه در دیباچه اثر «حکایتهای تلخ و شیرین، از زبان حضرت امام خمینی» چنین آورده است:
«وظیفه تحقیق، تدوین و نگارش حقایق تاریخی، بسیار سنگین و دشوار است و بیش از هر چیز تقوا، صداقت و امانتداری لازم دارد، چیزی که متأسفانه در تاریخنویسان و ناقلان حوادث و وقایع بسیار کم بوده، بنابراین تاریخ بشری انباشته از تحریفات و دروغها میباشد و این، لکه ننگی بر دامن بشریت است. تاریخ انقلاب اسلامی ایران، با این همه کینهتوزی و دشمنی قدرتهای بزرگ علیالخصوص امریکا و صهیونیسم و وجود ورشکستگان سیاسی سر در آخور غرب، از توطئه تحریف در امان نیست. وجود دروغپراکنیهای رسانههای گروهی غرب و اذناب آنان، آن هم در زمانی که نسل انقلاب کرده است، بر مسند و مصدر کار حضور دارد، نشان میدهد که نسل آینده که انقلاب را بهروایت گذشتگان خواهد نگریست، تا چه میزان در خطر قلب واقعیتها قرار دارد! بنیانگذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (قده)، با روشنبینی و آیندهنگری الهی خویش، این مسئله را گوشزد فرموده و در حکم خویش به حجتالاسلام سیدحمید روحانی، میفرمایند: شما بهعنوان یک مورخ باید توجه داشته باشید که عهدهدار چه کار عظیمی شدهاید. اکثر مورخان تاریخ را آنگونه که مایلند، یا بدانگونه که دستور گرفتهاند، مینویسند، نه آنگونه که اتفاق افتاده است. از اول میدانند که کتابشان بناست به چه نتیجهای برسد و در آخر به همان نتیجه هم میرسند. از شما میخواهم هر چه میتوانید سعی و تلاش نمایید، تا هدف قیام مردم را مشخص کنید؛ چراکه همیشه مورخان اهداف انقلابها را در مسلخ اغراض خود یا اربابانشان ذبح میکنند! امروز هم، چون همیشه تاریخ انقلابها، عدهای به نوشتن تاریخ پرافتخار انقلاب اسلامی ایران مشغولند که سر در آخور غرب و شرق دارند. تاریخ جهان پر است از تحسین و دشنام عدهای خاص، له یا علیه عدهای دیگر، یا واقعهای در خور بحث. اگر شما میتوانستید تاریخ را مستند به صدا و فیلم، حاوی مطالب گوناگون انقلاب، از زبان تودههای مردم رنجدیده کنید، کاری خوب و شایسته در تاریخ ایران نمودهاید...
امام عظیمالشأن (رض) که خود پایهگذار انقلاب اسلامی و به ثمر رساننده و هدایتگر آن در دشوارترین و حساسترین زمانها بودهاند، ارجحترین کسی هستند که میتوانند روح و سمت و جلوههای این انقلاب را بیان نمایند. حضرت امام (ره) در بسیاری از بیانات خویش، به فرازهایی از وقایع انقلاب اسلامی، چه تلخ و چه شیرین آن، اشاره فرموده و دیدهها و شنیدههای خویش را از حوادث قبل از انقلاب که به نحوی به جریان انقلاب اسلامی مربوط میشود، بیان فرمودهاند. مجموعه این خاطرهها و حکایات نقل شده توسط امام راحل- که رسماً در رسانههای جمعی انتشار یافته است- علاوه بر کمک به تحقق ثبت و انتقال وقایع انقلاب اسلامی، حالت و جذابیت حکایتی نیز پیدا میکند و نتایجی که حضرت امام (ره) با توجه به احاطه خویش، بر آنها مترتب نمودهاند، به سمتگیری صحیح و درک نتایج درست از وقایع کمک میکنند. این مجموعه در اختیار حاضران در صحنه دفاع از انقلاب اسلامی ایران، قرار داده میشود و انشاءالله با مرور و نقل این حکایتها، در حفظ سینه به سینه آنها، نقش خود را به انجام رسانیم...»