وابستگی شدید صنعت برق کشور به گاز طبیعی میتواند امنیت تأمین پایدار برق را به مخاطره بیندازد و این نقیصه باید با توسعه نیروگاههای اتمی و تجدیدپذیر پوشش داده شود.
به گزارش فارس، بررسی سبد حاملهای انرژی به منظور تولید برق کشور چین نشان میدهد ۸/۵۱ درصد از ظرفیت اسمی نصب شده ۲ میلیون مگاواتی چین با استفاده از زغالسنگ و ۳/۱۶ درصد از سبد انرژی مورد نیاز تولید برق این کشور از نیروگاههای برقابی مستقر در سدها تأمین میشود. نیروگاههای بادی و نیروگاههای خورشیدی به ترتیب ۴/۱۰ درصد و ۲/۱۰ درصد در تولید برق نقش دارند.
۵/۴ درصد از تولید برق چینیها از گاز طبیعی تأمین و ۷/۱ درصد نیز از انرژی اتمی استحصال میشود، همچنین ۷/۲ درصد ظرفیت نصب شده نیروگاهی باقیمانده نیز از منابع زیست توده و پمپهای هیدرولیکی تأمین میشود.
تولید برق ژاپن
یکی دیگر از کشورهایی که بررسی تنوع سبد حاملهای انرژی به منظور تولید برق آن جذاب به نظر میرسد کشور ژاپن است، زیرا در تصور همگان ژاپن کشوری است که از همهچیز برق تولید میکند. بر مبنای بهروزترین آمار تولید برق کشور ژاپن، ۲/۸۲ درصد از برق تولید شده ژاپن از منابع تجدیدناپذیر زغالسنگ، گاز طبیعی و نفت تأمین میشود. ۴/۸ درصد از نیروگاههای این کشور از انرژی آبی واقع در سد استفاده میکنند. نزدیک یک درصد تولید برق با استفاده از انرژی اتمی تأمین شده و ۳۲/۴ درصد باقیمانده نیز از منابع تجدیدپذیر مشتمل بر انرژی خورشیدی، بادی و ژئوترمال تأمین میشود.
برق امریکاییها
آخرین کشور مورد بررسی برای مشخص کردن سبد حاملهای انرژی به منظور تولید برق ایالات متحده امریکاست. امریکاییها که روزگاری منتقد تولید برق از سوختهای تجدیدناپذیر بودند و سازوکار محیط زیستی بینالمللی را در این حوزه بنا کردند، در حال حاضر
۵/۶۰ درصد از برق خود را با استفاده از انرژیهای تجدیدناپذیر نظیر گاز طبیعی، زغالسنگ و نفت تأمین میکنند، ۷/۱۹ درصد از برق این کشور در نیروگاههای اتمی تشکیل و ۴/۸ درصد نیز از طریق نیروی باد تأمین میشود.
سهم نیروگاههای خورشیدی در تولید برق امریکاییها ۳/۲ درصد است و ۸/۱ درصد از برق نیز با استفاده از انرژی زیست تودههای و ژئوترمال تأمین میشود.
وابستگی برق ایران به گاز طبیعی
با توجه به موارد ذکر شده نگاهی به سبد تولید برق کشور بیانگر تنوع نامناسب حاملهای انرژی مورد استفاده است. در این راستا، ۶/۸۳ درصد از نیروگاههای کشور وابسته به گاز طبیعی است، ۱/۱۴ درصد برق کشور نیز در نیروگاههای برقابی تأمین میشود. از سوی دیگر مجموع تأمین برق از انرژیهای تجدیدپذیر کمتر از یک درصد ظرفیت نصب شده تولید برق را شامل میشود و نیروگاه اتمی بوشهر نیز مسئولیت تأمین
۲/۱ درصد از برق کشور را بر عهده دارد.
وابستگی ۶/۸۳ درصدی تولید برق کشور به گاز طبیعی میتواند زنگ خطر بسیار بزرگی در این حوزه تلقی شود، زیرا محدودیت در تأمین منابع گازی تابآوری صنعت برق کشور را به طور محسوسی کاهش داده است و عملاً با قطعی گاز در کشور باید منتظر قطع برق نیز باشیم.
عسگر سرمست، کارشناس انرژی در بیان خطر عدمتنوع سبد انرژی لازم برای تولید برق کشور گفت: این نحوه چینش سبد تولید برق در کشور میتواند امنیت انرژی ما را به خطر بیندازد، به این معنا که وابستگی بخش عمده تولید برق کشور به یک منبع میتواند خطری بزرگ را در پشت گوش ما پنهان کند. روند طی شده در سالهای اخیر سبب شده است مشکلات عدیدهای در عرصه انرژی کشور ایجاد شود. در همین راستا، توجه به متنوعسازی سبد انرژی مورد استفاده در تولید برق کشور باید به دقت مورد توجه قرار گیرد و وابستگی صنعت برق به گاز طبیعی با توسعه نیروگاههای اتمی و انرژیهای تجدیدپذیر تعدیل شود.
نگاهی به ظرفیتهای کشور در حوزه تجدیدپذیر بیانگر آن است که خوشبختانه این منابع در کشور ما دستکمی از منابع فسیلی انرژی ندارد، برای مثال در حوزه انرژی بادی، منطقه مرز ایران- افغانستان، بزرگترین محدوده بادخیز جهان است. در این منطقه باد هرات که تحت تأثیر پدیدهای جوی به نام مونسون از شبهقاره هند رشد میکند، در تابستان به مدت ۱۲۰ روز در این محدوده وجود دارد. این باد ۱۲۰ روزه در کانال بین کوه هرات و دیواره سمت شرقی ایران قرار میگیرد و آنجا را به منطقه خاصی بدل میکند. از سوی دیگر پهنای گسترده کشور و تابش آفتاب ۳۰۰ روزه در اکثر مناطق کشور میتواند زمینه توسعه انرژی خورشیدی را مهیا کند. بر این اساس به استناد گزارشات نهادهای متولی توسعه انرژی تجدیدپذیر در کشور، ایران ظرفیت بالای ۶۰ هزار مگاوات در حوزه تجدیدپذیر دارد که میتوان از ۱۰ هزار مگاوات آن برای پیکزایی استفاده کرد و ۲۰ تا ۳۰ هزار مگاوات دیگر توسعه داد و برای صادرات مهیا کرد.
علاوه بر ظرفیت تجدیدپذیر، توسعه انرژی اتمی نیز میتواند گزینه مناسبی برای متنوعسازی سبد انرژی کشور تلقی شود. بر این مبنا استفاده از ظرفیت تجدیدپذیر در کشور میتواند میزان وابستگی ۸۳درصدی تولید برق به گاز را نزدیک ۵۰درصد کاهش دهد و از این طریق امنیت انرژی کشور تضمین شود.