نام روحانی مجاهد و عارف، شادروان شیخ محمدتقی بهلول گنابادی، با قیام حق طلبانه مردم شهر مشهد در مسجد گوهرشاد آستان قدس رضوی (ع) درهم آمیخته است. او علاوه بر این، حیاتی پرماجرا داشت که خوشبختانه خود، خاطراتش را به رشته تحریر در آورده و به تفصیل از آن وقایع سخن گفته است. در این مجال بر آنیم از یکی از یادمانهای آن شیخ مجاهد، سخن به میان آوریم. «زندگینامه آیتالله محمدتقی بهلول گنابادی، همراه با گزیده اشعار» به قلم دکتر علیاکبر باصری به رشته تحریر درآمده است. وی در دیباچه این اثر، اشاراتی از این قرار دارد:
«علمای اعلام، هماره خوشهچینان خرمن علوم علوی و مبارزان دنیا گسیخته عدالتخواهی هستند که با اذن حضرت حق، واسطه فیض میان خلق و خالق بوده و آنان را به سوی صراط مستقیم راهگشا میباشند. از میان این بزرگان که هر یک آفتاب حسنشان چندی در این سراچه خاکی طلوع فرمود تا قلبهای مستعد را به نور حقیقت روشن نماید، عارف بزرگ و مجاهد کبیر قرن و یکی از ستارگان درخشان عالم فقاهت و عرفان، حضرت علامه آیتالله شیخ محمدتقی بهلولگنابادی است که صفات و سجایای اخلاقی ایشان و زهد و تقوا و ورعشان، بر همه روشن است. معظمله جامع علوم فراوان و صاحب تبحر در ادبیات و دارای محفوظات فراوان و حافظ کل قرآنکریم و ادعیه بود. او بیش از ۲۰۰ هزار بیت شعر سروده است و ۵۰ هزار بیت شعر نیز از دیگران را حفظ بود. به مبانی فقهی شیعه و اهلسنت احاطه داشت و مجتهد و مسلط به ادبیات عرب و الگوی صفا، صمیمیت، صبر، استقامت و دارای سابقه تدریس در دانشگاه الازهر مصر بود. این عالم کبیر، پیکری نحیف و لاغر، اما فعالیتی گسترده داشت که حضور مداوم هشت ساله در دفاع مقدس شاهدی بر این مدعاست و خواب، خوراک و استراحت اسیر ایشان و اسوه سادهزیستی و تمام داراییاش لباس تن وی بود. تحمل ۳۶ سال اسارت و دوری از وطن و هدایت قیام مسجد گوهرشاد، از دیگر فصول کارنامه اوست. جز بُعد عرفانی، علمی و اجتهادی معظمله، بعد سیاسی شخصیت ایشان، علیالخصوص در قیام مسجد گوهرشاد که مکرراً آن را به قیام عاشورا تشبیه مینمودند و میفرمودند: «هیچ کس نمیتواند جو آن زمان و موضوع مسجد گوهرشاد را با زبان بازگو نماید...» و مدت ۲۵ سال اسارت و شش سال تبعید در افغانستان و پنج سال تبعید و مهاجرت در مصر و عراق - که در مجموع ۳۶ سال میباشد- بخشی از کارنامه اوست. زبان و قلم قاصر است از توصیف و بیان مقام و منزلت آن عارف کامل و اسوه پارسایی، ولی از آنجا که یکی از بهترین راهها برای خودسازی و تهذیب نفس، آشنایی با الگوهای موفق در امور معنوی و عرفانی است، اطلاع از نحوه زندگی و اخلاق فردی و اجتماعی آنان و آگاهی از سیر و سلوک و عرفان عملی ایشان، نقش بسیار بزرگ و سازنده در ساختار اعتقادی و روحی انسانها دارد. حقیر به عنوان یکی از ارادتمندان آن مرد بزرگ، به لحاظ اینکه مدت کمی از جمله سفر سوریه و برخی اماکن مقدسه و در تهران، در محضر آن عارف فرزانه و مفتخر به شرف حضور بودهام، تمامی تلاش خود را در جهت انعکاس ذرهای از ابعاد گوناگون شخصیت آن فقید سعید، معمول داشتهام و با اقرار به عدم بضاعت و توان علمی خویش، اثری ناچیز را نگارش نمودم که امیدوارم مفید و مؤثر واقع گردد و از خوانندگان این اثر، اعلام نظرات و نقایص را استدعا دارم و امید آن دارم که بتوانیم قدرشناس و رهرو آن پاسدار حریم اهلبیت (س) و حکیم سفر کرده باشیم. انشاءالله».