سرویس جامعه جوان آنلاین: تابستان سال گذشته اعلام شد که روزانه حدود ۵۰۰ تن پسماندتر در میادین میوه و ترهبار و میوهفروشیها تولید میشود و قرار است در قالب یک پروژه زیستمحیطی این میزان پسماند به خوراک دام و کمپوست تبدیل و از دفن آنها جلوگیری شود.
از ۵۰۰ تن تولید روزانه پسماند میوهها حدود ۳۰۰ تن متعلق به میادین ترهبار تهران بود که اکنون به ۳۶۰ تن افزایش یافته و خبری هم از پروژه زیستمحیطی وعده داده شده نیست.
طرح کاپ در خواب
هر روز حدود ۶۰۰ تن پسماندتر توسط میادین میوه و ترهبار و میوهفروشیها در سطح پایتخت تولید میشود که بهصورت تفکیکنشده و مخلوط به شهرداری مناطق تحویل دادهمیشود. شهرداری هر منطقه هم به همراه زبالههای خانگی آنها را به مرکز دفن پسماند میفرستد.
سال گذشته قرار بود با اجرای طرح کاپ (الگوی نوین کاهش پسماند) شاهد کاهش تولید و دفن پسماند باشیم. زمستان سال گذشته هم مراسم کلنگزنی اولین تأسیسات بازیابی مواد (MRF) با حضور برخی از اعضای شورای اسلامی شهر و مدیران شهری پایتخت انجام شد.
بدین ترتیب قرار بود پس از تمام مراحل پردازش پسماند، کار انتقال و تحویل پسماندهای ارگانیک خالص و پسماندهای ریجکتی (بیارزش) به مجتمع دفع و پردازش آرادکوه انجام شود. حذف بوی بد و پالایش زیستمحیطی از مزایای مهم این طرح بود که تاکنون خبری از عملیاتی شدن آن نیست. شهرداری با پسماند میوه و ترهبار مثل زبالهتر برخورد میکند، در حالی که پسماند میوههای مختلف را میتوان پالایش کرد تا تفکیک و تبدیل به یک ماده با ارزش شوند. این پسماندها از بهترین منابع فیبرهای غذایی هستند و نقش مهمی در سلامت بدن دارند. اکنون برخی شرکتهای دانشبنیان برنامهای برای تبدیل این پسماندها به کربوهیدراتها، ترکیبات و متابولیتها یا ویتامینهایی مانند C، E و A دارند.
شهرداری برای بهرهوری برنامه دارد
در همین خصوص معاون هماهنگی و ارزیابی امور مناطق شهرداری تهران به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «روزانه حدود ۳۶۰تن پسماند میوه و ترهبار در استان تهران جمعآوری میشود که توسط یک شرکت دانشبنیان طرحی در این زمینه ارائهشده و بررسیهای لازم در حال صورت گرفتن است، اما هنوز به نتیجهای نرسیدهایم و این پسماند به کهریزک منتقل میشود و از آن استفادهای نمیشود که هزینه انتقال آن بالا و تولید شیرابه آن نیز حدود ۷۰درصد است.»
مجید نوربخش ادامه داد: «در میدان مرکزی میوه و ترهبار نیز حدود ۸۰ تن پسماند میوه جمعآوری میشود که شهرداری برای بهرهوری آنها برنامه دارد. بهشکلی که چیپس چوب را با این مواد آلی ترکیب کرده و به کود آلی تبدیل میکنیم.»
شهرداری در جنوب کهریزک مجتمع بزرگی در حدود ۴۰ هکتار دارد که در آنجا پسماندها را دپو و تبدیل به کمپوست میکند. بخش بزرگی از زبالههایتر را هم تبدیل به ضایعات دفعی میکند که در منطقه آراد کوه باعث ایجاد آلودگی و بوی نامطبوع شدهاست.
حال آنکه این پسماندهای میوه و ترهبار میتوانند به یک ماده با ارزش تبدیل و به صنایع وابسته به غذا، درمان و دارو وارد شوند.
آنطور که کارشناسان اعلام کردهاند هر کیلوگرم فیبر خوراکی اگر محلول باشد تقریباً ۱۲۰ هزار تومان است و اگر تبدیل به یک فیبر محلولی شود مانند cmc که در حقیقت الان ۹۰ هزار تومان قیمت دارد و از هر ۱۰ کیلوگرم میوه، یک کیلوگرم از اینها را میتوان دریافت کرد و بسیار ساده قابل تولید است.
۱۰۰۰ تن پسماند تبدیل به انرژی میشود
این در حالی است که شهرداری نظام جمعآوری پسماند تودهای دارد. یعنی تفکیک به معنای جمعآوری پسماندها انجام و با یک شیوه با همه پسماندها برخورد میشود. اگر شهرداری این اجازه را به شرکتهای دانشبنیان بدهد تا بتوانند به ضایعات میوه و ترهبار دسترسی پیدا کنند، قطعاً از آنها یک ماده با ارزش به دست میآمد و دانشبنیانها از همین زباله یک صنعت راهاندازی میکردند.
در همین زمینه روز گذشته مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران از نامه موافقت رئیسجمهور برای دریافت کمک هزینه خرید زبالهسوز در تهران خبر داد و گفت: «۸۰۰ تن پسماند تهران با استفاده از روش زبالهسوز تبدیل به انرژی میشود. در برنامه طرح جامع هزار تن از پسماند تهران شامل ریجکت میشود که باید تبدیل به انرژی شود و نباید با دفنشدن به طبیعت آسیب برساند.»
صدرالدین علیپور با بیان اینکه ۴۰ درصد از سرمایه زبالهسوزها را شهرداری و ۶۰ درصد را بخش خصوصی پرداخت میکنند، تصریح کرد: «پیش از این یک زبالهسوز ۲۰۰ تنی به عنوان اولین زبالهسوز کشور ترخیص شده و در حال حاضر با استفاده از آن دو تا سه مگاوات برق تولید میشود.»
این مدیر شهری ابراز امیدواری کرده که سیاست محیطزیستی جدید سازمان پسماند که در حال پیگیری آن هستند و مصوبه مجلس و دولت هم دارد، هر چه زودتر وارد فاز اجرایی شود.
پسماند، آشغال است، اما در صورت بهرهوری درست از آن تبدیل به طلا میشود. گویا شهرداری به ذی قیمت بودن پسماند اشراف کامل دارد و به همین دلیل هم حاضر نیست مدیریت زبالهها را به طور کامل برونسپاری کند و مثلاً به دانشبنیانها بسپارد، چون میداند چه پول هنگفتی در دل زبالهها نهفتهاست، مافیاهای جانبی زباله، از قبیل کودکان کار و ماشینهای نیمه شخصی جمعآوری زباله که دیگر جای خود دارد.