سرویس اقتصادی جوان آنلاین: یکی از نقد‌های جدی و اساسی که به وزارت نفت وارد می‌شود، توقف روند عملیات صادرات گاز به پاکستان با بهانه‌ها و توجیهات واهی است. این وزارتخانه معتقد است «وقتی طرف قرارداد هیچ کاری انجام نداده بود، ما هم از کنار اجرای تعهدات خود عبور کردیم»، در حالی که نمی‌گوید اگر به تعهدات خود عمل می‌کرد، می‌توانست از پاکستان طلب جریمه کند.
با وجود اینکه یکی از محور‌های اصلی برنامه‌های وزیر نفت در سال ۹۶ افزایش بازار‌های گازی جمهوری اسلامی ایران بود، اما با این تصمیمات و اقدامات شخصی، منافع کشور از دسترس خارج شد تا شانس ایران برای ورود گازی به بازار شرق کمتر از گذشته شود و تقریباً به صفر برسد.
رستم قاسمی، وزیر سابق نفت هم این نظر را دارد. او در حاشیه برگزاری نمایشگاه نفت تهران، به روز‌هایی اشاره کرد که برای صادرات گاز ایران قدم‌های مثبتی برداشته شد ولی دولت یازدهم با توقف آن، ضربه بزرگی به کشور زد. او گفت: قرارداد مهمی با پاکستان داشتیم و در سال ۹۲ کلنگ آن را در نقطه صفر مرزی زده بودیم و در این مراسم کلنگ‌زنی، نمایندگانی از تمامی ۱۵ کشور همسایه ایران دعوت شده بودند و آغاز پروژه مهم صادرات گاز به پاکستان با حضور مقامات ارشد و مهم این کشور صورت گرفت. می‌توانستیم با اجرای به‌موقع و کامل خط لوله صادراتی گاز به پاکستان، پروژه خط لوله صلح را اجرایی کنیم و به بازار چندمیلیارد نفری شرق آسیا دست یابیم که این قرارداد اجرایی و عملیاتی نشد.
قاسمی با ابراز اینکه فرصت بسیار خوبی را برای صادرات گاز به پاکستان و بعد از آن به هند از دست دادیم، گفت: در دیداری که شخصاً با وزیر نفت هند داشتم و در مورد صادرات گاز به هند مذاکره کردیم، این مقام مسئول هندی اعلام کرد که «شما گاز را به پاکستان برسانید و بعد ما زمینه‌های رسیدن گاز ایران به هند را فراهم می‌کنیم.»
طبق اظهارات این مقام مسئول یکی از منابع انرژی ما گاز است و بر اساس آمار جدید، ما دارای اولین ذخایر گازی جهان هستیم. ما باید سه کار برای استفاده از این انرژی خوب به کار بگیریم، اگر فاز‌های پارس‌جنوبی دقیقاً به بهره‌برداری برسد و مانند فاز‌های ۱۱ و ۱۴ و بقیه فاز‌ها تکمیل شود، آنچه پیش‌بینی شده بود، ما باید یک‌میلیارد و ۳۰۰ میلیون بشکه در روز تولید گاز در کشور وابسته باشیم که الان هزار میلیون متر مکعب در روز است. ابتدا باید مصرف را در کشور بهینه کنیم و از سویی دیگر بهره‌وری را افزایش دهیم و در نهایت این گاز را صادر و به عنوان سرمایه در کشور استفاده کنیم، اقداماتی انجام شده بود و ما قرارداد‌هایی داشتیم که می‌توانستیم تا سقف ۲۰۰میلیون متر مکعب در روز برسیم.
ماجرای صادرات گاز به عراق
وزیر سابق نفت همچنین با اشاره به یک قرارداد و تفاهمنامه با طرف عراقی برای صادرات گاز به این کشور از دو مسیر بغداد و بصره گفت: اگرچه صادرات گاز به عراق در این دو مسیر اجرایی شده است، اما صحبت‌هایی هم برای صادرات گاز به کویت از طریق بصره شده و مذاکرات به صورت موفق و جدی پیش رفته بود و حتی توسط نوری المالکی، مجوزی از پارلمان عراق برای صادرات گاز از طریق بصره به کویت گرفته بودیم که دولت به اتمام رسید و کار به دولت بعد تحویل شد.
وی ادامه داد: در خصوص صادرات گاز به عمان نیز مذاکرات خوبی با این کشور صورت گرفته بود و می‌دانم که این مذاکرات در دولت یازدهم هم پیگیری شد، اما اینکه به چه نتایجی رسید باید از مسئولان دولت فعلی
بپرسید.
قاسمی همچنین با اشاره به اینکه می‌توانستیم با ورود به صنعت LNG صادرات گاز را از دو مسیر خط لوله و LNG دنبال کنیم، گفت: طرح ایران LNG با پیشرفت خوبی مواجه بود و تحویل دولت بعد شد که به هر صورت تکمیل نشد.
چرا صادرات گاز رها شد؟
نگاهی به اظهارات وزیر سابق نفت به خوبی نشان می‌دهد طرح‌های عملیاتی برای صادرات گاز انجام شده بود، اما به واسطه کم‌کاری‌های صورت گرفته طی سال‌های اخیر، حالا همه چیز از دست رفته است. صادرات گاز که جدای از عواید اقتصادی، آورده ژئوپلتیکی و سیاسی فراوانی نیز برای ایران داشته و دارد، در حالی مورد بی‌مهری قرار گرفته است که سایر رقبای گازی جمهوری اسلامی ایران، به سرعت در حال غصب بازار‌های کشورمان هستند؛ از آذربایجان و ترکیه گرفته تا ترکمنستان و امریکا.
در این میان، اما وزارت نفت با توجیهات مختلفی که کمترین ارتباطی با واقعیات دارد، سعی دارد بکوشد همه چیز را طوری جلوه دهد که کمترین ترکش‌ها به آن برخورد کند.
