سرویس جامعه جوان آنلاین: با شیوع کرونا بسیاری از کسب و کارها به ویژه کسب و کارهای خدماتی با آسیب جدی مواجه شدهاست و حالا هم تعطیلیهای کرونایی وضعیت زندگی و تأمین معاش بسیاری از اقشار را با چالش جدی مواجه کردهاست.
کارگران هتلها، رستورانها، باشگاههای ورزشی و بسیاری از مشاغل مرتبط با اوقات فراغت از جمله مشاغلی است که در این ایام با آسیب جدی مواجه بودهاست. چالشهای اقتصادی این بیماری موجب شده تا اقشار ضعیف جامعه بیش از پیش آسیب ببینند و افرادی که طی سالهای گذشته بیکاری و جویای کار بودهاند بیش از پیش شانس خود را برای یافتن شغل مناسب از دست بدهند.
نتایج نظرسنجی اخیر مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی در حوزه بیمه بیکاری نشان داد که بیش از ۹۳ درصد از بیکارشدگان در ایام بیکاری مجبور شدهاند هزینههای زندگی خود و خانوادهشان را کاهش دهند. بیش از ۷۶ درصد آنان مجبور به کاهش هزینههای مواد خوراکی خانوادهشان در این دوره زمانی شدهاند. این پژوهش در دو فاز جداگانه با همکاری مرکز فناوری اطلاعات ارتباطات و تحول اداری، معاونت بیمهای سازمان تأمین اجتماعی و معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صورت گرفت.
هدف اصلی پژوهش فاز اول که در شهریور ۱۳۹۶ انجام شد، به دست آوردن تصویری از وضعیت اقتصادی و رفاهی بیکارشدگان و میزان رضایت آنان از خدمات ارائه شده در این حوزه بود. این فاز با حجم نمونه هزارو۱۱۳ نفر در تمامی استانهای کشور انجام شد.
متقاضیان بیمه بیکاری در این فاز، خود شامل دو دسته اصلی بودند؛ اول، کسانی که همچنان از زمان ثبت درخواست بیمه بیکاری، بیکار ماندهاند و دوم، کسانی که پس از ثبت این درخواست، مجدداً مشغول به کار شدهاند. فاز دوم این پژوهش به فاصله ۱۰ روز از فاز اول، با حجم نمونه هزارو۵۶ نفر و مجدداً در سطح تمامی استانهای کشور و در مهرماه ۱۳۹۶ انجام شد.
هدف اصلی از انجام فاز دوم، یافتن پاسخ دقیق به سؤال «میزان بازگشت به کار بیکارشدگان» (متقاضیان بیمه بیکاری در دوران شیوع ویروس کرونا) بود. نتایج این نظرسنجیها نشان میدهد تنها حدود ۲۷ درصد از بیکارشدگان قرارداد شغلی دائم داشته و قرارداد باقی بیکارشدگان از نوع قرارداد موقت بودهاست. همچنین حدود ۴۲ درصد از بیکارشدگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودهاند. حدود ۶۸ درصد از بیکارشدگان در این دوره زمانی، سرپرست خانوار بودهاند (لازم به ذکر است در موج اول این نظرسنجی این میزان ۶۳ درصد ارزیابی شدهبود.)
مطابق نتایج این پژوهش، ۶۲ درصد از متقاضیان دریافت مقرری بیمه بیکاری، در طول ماههای گذشته مجدداً مشغول به کار شدند و ۳۸ درصد متقاضیان نیز همچنان بیکار هستند. نتایج این پژوهش نشان داد که حدود ۷۵ درصد از متقاضیان بیمه بیکاری از سهولت فرآیند ثبتنام در سامانه مشخص شده، رضایت داشتهاند. همچنین بیش از ۹۳ درصد از بیکارشدگان ابراز داشتهاند که در ایام بیکاری مجبور شدهاند هزینههای زندگی خود و خانوادهشان را کاهش دهند. بیش از ۷۶ درصد آنان مجبور به کاهش هزینههای مواد خوراکی خانوادهشان در این دوره زمانی شدهاند. مطابق نتایج این پژوهش، مصرف گوشت قرمز حدود ۷۲ درصد از خانوادههای افراد بیکارشده، به صورتی کاهش جدی پیدا کردهاست و حدود ۱۵ درصد از خانوادههای بیکارشدگان، حتی پیش از دوره بیکاری نیز توان خرید گوشت قرمز به صورت ماهانه را نداشتهاند. حدود ۷۶ درصد از خانوادهها، دچار کاهشی محسوس در مصرف مرغ، حدود ۷۱ درصد از خانوادهها کاهش در مصرف برنج، ۶۱ درصد خانوادهها دچار کاهش مصرف در لبنیات و حدود ۴۲ درصد خانوادههای بیکارشدگان، کاهش در مصرف تخم مرغ را در این دوره شیوع ویروس کرونا تجربه کردهاند. حدود ۷۰ درصد از خانوادهها، کاهش در مصرف ماهانه میوه را نیز گزارش کردهاند.