سرویس ایران جوان آنلاین: مدیریت کشاورزی ایران به دست دلالان افتاده و این مسئله را میتوان از زمان تهیه بذر و کود و سم توسط کشاورزان مشاهده کرد تا زمان برداشت محصول و عرضه آن به بازار کشاورز نمیداند چه کسی مدافع و حامی اوست و اگر مشکلی پیش میآید کدام سازمان و نهادی به وضعیت و نیازهایش رسیدگی میکند. حدود یک هفته قبل بود که وزیر جهاد کشاورزی از ارائه کشاورز کارت به تولیدکنندگان برای خرید نهاده و کود خبر داد. کاظم خاوازی مدعی شد که بانک کشاورزی و معاونت امور زراعت طراحی خوبی برای این کارت داشتهاند تا کشاورزان بتوانند بدون دغدغه و بروکراسیهای معمولی بانک، سریعاً به این منابع مالی دست یابند.
اما هنوز چند روز از اعلام این خبر نگذشته بود که کشاورزان در مقابل آن موضع گرفتند و عنوان کردند باز هم مسئولان بدون اینکه یکبار سری به زمینهای زراعی بزنند و درد کشاورز را لمس کنند، در شهرها و پشت میزهای بزرگ ریاستشان تشکیل جلسه داده و طرحی را ارائه کردهاند که هیچ مشکلی از آنها کم نخواهد کرد.
کشاورزان بعد از اینکه از ارائه کشاورز کارت برای خرید نهاده و کود استقبال نکردند، گفتند، این کار تحمیل گرانفروشی به تولیدکننده بدون کاهش هزینههای تولید است.
حرفهای کشاورزان در شرایطی مطرح شد که وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه طرح کشاورز کارت یک اقدام بزرگ و ملی محسوب میشود و باید با جدیت آن را دنبال کنیم زیرا با تأثیرگذاری که کود در تولیدات کشاورزی دارد در گام اول این محصول انتخاب شد و در گام دوم آفتکشها هستند و ما از منابع مختلف اعتبارات لازم را برای آن تجهیز میکنیم.
به گفته خاوازی در گام اول، این کارت در اختیار کشاورزانی که گیاهان استراتژیک مانند گندم، جو و دانههای روغنی کشت میکنند، قرار میگیرد تا دغدغهای برای خرید نهاده و کود نداشته باشند و بتوانند از این کارت استفاده کنند.
وقتی طرح کشاورز کارت را درست نقد میکنیم، میبینیم قشری که در زمینهای زراعی مشغول به کار هستند را وادار میکنند نهاده گران بخرند، بدون اینکه هزینه تولید را کاهش دهند.
در گواه این ادعا همین بس که تمام کسانی که در صنعت کشاورزی دستی بر آتش دارند، میدانند کشاورز مشکل نقدینگی دارد، اما مشکل اساسی فعالان این عرصه، بالا بودن هزینه تولید است و با قیمتهای خرید تضمینی اعلام شده از سوی دولت نه هماهنگ است و نه همخوانی دارد.
طرح کشاورز کارت میخواهد به کشاورز پول بدهد و مجبورش کند تا کود را به چندین برابر قیمت خریداری کند و سپس بدون در نظر گرفتن خسارات وارده به زحمت کشان اصلی که در تفاوت بین قیمت تمام شده و فروش محصول همیشه متضرر هستند، پول داده شده را با ۱۲ درصد سود پس بدهد. کاش وزیر محترم و تیم مشاوران و تصمیم گیرندگانش در این مورد هم توضیحاتی میدادند.
کشاورز کارت در صورتی ارزش دارد که از طریق آن مابهالتفاوت قیمت کودهای حمایتی و آزاد به عنوان یارانه مستقیم تولید به کشاورز پرداخت شود و نهادهها هم تک نرخی شوند تا هیچگونه رانت و فسادی ایجاد نشود و مهمتر اینکه در این میان، کشاورزان نیز نباید بازپرداختی داشته باشند.
کشاورزان و فعالان بخش خصوصی که چندان از طرح جدید وزارت جهاد کشاورزی استقبال نکردهاند، معتقدند از همین ابتدا میشود متوجه شد که این طرح گرهای از مشکلات تولیدکنندگان باز نخواهد کرد و برای خالی نبودن عریضه مطرح شده است. زیرا با این کار، فقط کشاورز را وادار کردیم تا به هر قیمتی اقدام به تولید کند، غافل از اینکه در کم کردن هزینه تمامشده تولید، هیچ حمایتی صورت نگرفته است.
کشاورز کارت چیزی شبیه به نقش واسطهها و دلالان سلف خر میادین تره بار، کشاورزان زحمتکش را به بهانه تأمین نقدینگی وادار به خرید نهاده و ادامه تولید میکند و در آخر ۱۲ درصد سود وام را نیز به پای کشاورز مینویسد.
وقتی قیمت یک کیسه کود از حدود ۸۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان و حتی بیشتر از این رقم رسیده، هرگز با پرداخت وام ۲ میلیون تومانی برای هر هکتار آن هم با نرخ بهره ۱۲ درصد مشکلی از کشاورزان حل نمیشود.
افزایش قیمتها فقط به کود ختم نمیشود و در تمام بخشهای کشاورزی از جمله نرخ عملیات ماشینآلات کشاورزی، دستمزد کارگر و هزینههای نیروی انسانی، نهادهها، هزینه حمل و نقل، خدمات و موارد دیگر افزایش چند صددرصدی داشته و قیمت تمام شده محصول را به شدت افزایش داده است.
حالا چند نفر نشستهاند و بدون در نظر گرفتن تمام جوانب، برای کود نقشه میکشند تا باز هم فشار برکشاورز بیشتر شود.
کاش مسئولان به جای این همه وقت صرف کردن برای ارائه طرحی که کشاورز هیچ استقبالی از آن نمیکند، حداقل از تجارب موفق کشورهای مختلف استفاده کرده و بهترین روش پرداخت تسهیلات در بخش کشاورزی را که در تأمین مالی زنجیره تولید و ارزش کشاورزی است، در دستور کار قرار میداد. روشی که نتیجه آن تضمین شده است و منافع بانکها هم به بهترین نحو ممکن حفظ و حراست میشود و تغییر واقعی در فضای کسب و کار کشاورزی بهوجود میآید.