سرویس اقتصادی جوان آنلاین: عربستان سعودی یکی از نخستین کشورهایی بود که با تبعات وحشتناکی از حمله برق آسای ایران مواجه شد. سهام آرامکوی سعودی روز گذشته، پس از حمله موشکی ایران به مواضع امریکا در عراق، به ۳۴ ریال (۰۶/ ۹ دلار) سقوط کرد که پایینترین سطح از آغاز تجارت آن از ۱۱ دسامبر تاکنون است.
به این ترتیب ارزش سهام آرامکو نسبت به اوج ۷۰/ ۳۸ ریال خود (که در ۳۱ دسامبر ثبت شده بود) ۱۲درصد سقوط کرده، اما همچنان از قیمت تعیین شده برای عرضه اولیه آن (۳۲ ریال) که ارزشگذاری شرکت را به ۷/ ۱ تریلیون دلار رسانده بود، بالاتر مانده است.
همچنین به دنبال افزایش شدید تنشهای بین ایران و امریکا شاخص سهام عربستان ۴ /۱ درصد سقوط کرد. ریال عربستان نیز در معاملات اخیر با ریزش مواجه شد تا جایی که در معاملات دیروز بازارهای ارز، هر دلار امریکا به ۷۵/۳ ریال عربستان و هر یورو به ۱۷۸۶ /۴ ریال کاهش یافت. همچنین نرخ برابری هر پوند معادل ۹۳۰۲/ ۴ ریال و هر فرانک سوئیس به ازای ۸۶۲۹/ ۳ ریال عربستان اعلام شد. ارزش ریال عربستان در برابر دیگر ارز ایمن جهان یعنی ین ژاپن نیز با کاهش مواجه شد تا جایی که نرخ برابری هر ریال عربستان معادل ۹۱۲۵ /۲۸ ین اعلام شد.
عربستان که شدیداً از وقایع اخیر و تأثیر آن روی بازارهای مالی کشورش نگران شده، در روزهای اخیر معاون وزیر دفاع و برادر ولیعهد این کشور را برای دیدار و گفتگو با مقامات امریکایی به واشنگتن فرستاد. طبق اعلام منابع خبری، وی در دیدار با شان اسپر، وزیر دفاع امریکا خواستار کاهش تنشها با ایران و در امان ماندن کشورش از تحولات شده است.
افزایش قیمت طلا
قیمت طلا نیز به دنبال شلیک موشکهای ایران به پایگاههای امریکا در عراق و تمایل سرمایهگذاران به سوی سرمایههای امن، ۳۲ دلار جهش کرد و از هزار و ۶۰۰ دلار هم فراتر رفت.
در ساعت ۴ بامداد چهارشنبه به وقت تهران، قیمت خرید نقدی هر اونس طلا، اسپاتگلد، ۹ /۱ درصد جهش کرد و به رکورد ۲۱/ ۱۶۰۳ دلار رسید. قیمت طلا در واکنش اولیه به حمله موشکی ایران تا رکورد ۹۰ /۱۶۱۰ دلار بالا رفت که این بالاترین قیمت آن از مارس ۲۰۱۳ تاکنون است. قیمت پیشخرید هر اونس طلای امریکا هم ۲ درصد جهش کرد و به ۸۰/۱۶۰۵ دلار رسید، اما بعد از سخنان مقام معظم رهبری اندکی آرام گرفت و به کانال ۱۱۸۰ دلار بازگشت.
جهش بهای نفت
بازار نفت هم به اتفاقات روز گذشته واکنش نشان داد؛ رویترز در همین رابطه گزارش داد، درحالیکه بازار انتظار پاسخ ایران را نداشت، پس از حملات موشکی ایران به پایگاههای نظامی امریکا در عراق قیمت نفت تا ۷۵ /۷۱ دلار در هر بشکه نیز بالا رفت.
از آنجایی که تحلیلگران معتقد بودند که تنشهای بازار میتواند کاهش یابد تا زمانی که تأسیسات نفتی همچنان مورد حمله قرار نگیرند، قیمتها بخش زیادی از افزایش خود را از دست داده بودند، اما پس از حملات انتقامجویانه موشکی ایران به نیروهای امریکایی قیمت نفت به شدت افزایش یافت.
در ساعات اولیه معاملات، هر بشکه نفت برنت به ۷۵/ ۷۱ دلار رسید که بالاترین میزان از نیمه ماه سپتامبر ۲۰۱۹ به شمار میرفت. نفت خام امریکا نیز به ۸۵ /۶۵ دلار در هر بشکه رسید که بالاترین رقم از اواخر ماه آوریل به شمار میرفت.
سقوط بورس
در بازارهای سرمایه، اما اتفاقات منفی بسیاری رخ داده است. بهعنوان نمونه شاخص داوجونز در واکنش اولیه به حمله ایران ۴۰۰ واحد سقوط کرد، اما در نهایت در افت ۷۰/ ۱۱۹ واحدی تثبیت شد. اسانپی ۵۰۰ و نزدک هم با افت ۹ و ۳ واحدی روبهرو شدند. با فرار سرمایهگذاران از سرمایههای ریسکداری مانند سهام و روی آوردن آنها به سوی سرمایههای امنی مانند طلا و اوراق قرضه، سود اوراق ۱۰ ساله امریکا تا ۷۸۵/ ۱ درصد پایین آمد.
شاخص پن یوروپین استاکس ۶۰۰ اروپا در همین آغاز معاملات با ۴۸/ ۰ درصد افت روبهرو شد؛ داکس آلمان نیز ۷۳/ ۰ درصد افت کرد، کاک فرانسه هم ۵۵ /۰ درصد پایین آمد و فوتسی انگلیس نیز با کاهشی ۵۷ /۰ درصدی روبهرو شد.
در بین بورسهای منطقه، شاخص «بیست ۱۰۰» بورس استانبول با ۴۶/ ۱ درصد کاهش به ۱۱۰هزار و ۸۱/ ۹۶۰ واحد رسید. در امارات شاخص بورس دوبی با ۴۹/۱ درصد کاهش به ۷۹/ ۲۷۰۵ واحد رسید و در عربستان شاخص بورس ریاض با ۱ /۰ درصد کاهش به ۹۷/ ۸۱۹۸ واحد رسید.
دیوید کوتوک، استراتژیست سرمایهگذاری در مؤسسه چمبرلن ادوایزرز گفت: «بازار به حوادث اخیر با نگرانی نگاه میکند، اما امیدوار است این اقدامات متقابل در نهایت به یک رویارویی تمام عیار منتهی نشود.»
بورس ژاپن بیشترین سقوط را تجربه کرده است، بهگونهایکه تنها در همین چند ساعت ابتدایی ۲/۲ درصد منفی شده است. یوشیریو اوگاوا، استراتژیست ارشد بورس توکیو گفت: «معاملهگران کاملاً شوکه شدند، چراکه ایران خیلی سریعتر از چیزی که خیلیها فکر میکردند، پاسخ داد.» وی افزود: «اکنون همگی دست به عصا شدهاند و تقاضا برای خرید داراییهای امن خیلی بالا رفته است.»
در چین شاخص «شانگهای کامپوزیت» با کاهش ۳۱ /۱ درصدی در سطح ۷۵/ ۴۱۰۵ واحد بسته شد. در استرالیا شاخص «اساند پی اساند ایکس ۲۰۰» بورس سیدنی با ۱۳/ ۰ درصد کاهش و ایستادن در سطح ۶۰ /۶۸۱۷ واحدی به کار خود خاتمه داد. در بین دیگر شاخصهای مهم آسیایی، شاخص «تاپیکس» ژاپن صعودی بود.
بورس کرهجنوبی نیز ۵/ ۱ درصد منفی شد و بورس استرالیا نیز ۹/ ۰ درصد کاهش ارزش را تجربه کرد. کارشناسان میگویند بورسهای جهان در حال گرفتن آرایش یکپارچه منفی در برابر تشدید تنش در خاورمیانه هستند.
در بین دیگر کشورهای منطقه، شاخص بورس دوحه قطر با ۶۹ /۰ درصد کاهش به ۱۰ هزار و ۱۷ /۳۱۷ واحد و شاخص بورس اردن با ۰۷/ ۰ درصد کاهش به ۱۹/ ۱۸۲۷ واحد رسید.
کاهش ارزش دلار
شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه میگیرد، در معاملات دیروز هم با کاهش ۴۷ /۰ درصدی نسبت به روز قبلش و در سطح ۶۵۵/ ۹۶ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوئیس معادل ۰۳۰۶/ ۱ دلار اعلام شد.
در آخرین دور از معاملات، پوند با ریزش ۱/ ۰ درصدی نسبت به روز قبل خود و به ازای ۳۱۲۳ /۱ دلار مبادله شد. یورو نیز پس از دو صعود متوالی در برابر دلار نزولی شد و به ۱۱۵/ ۱ دلار رسید. همچنین هر دلار امریکا به ۲۹۸۶/ ۱ دلار کانادا کاهش یافت. در برابر همتای سنگاپوری، هر دلار به ازای ۳۵۱۳/ ۱ دلار سنگاپور مبادله شد.