به تازگی خانمی با مراجعه به پلیسآگاهی به طرح شکایت از فرد کلاهبرداری پرداخته که در یک سایت همسریابی با وی آشنا شده و پس از جلب اعتماد وی مبلغ هنگفتی را تحت عنوان خرید ملک با شرایط ویژه از وی کلاهبرداری کرده است. کارآگاهان پلیس، بلافاصله پس از وصول شکایت مالباخته، با انجام یک سلسله اقدامات پلیسی موفق به دستگیری فرد کلاهبردار شدند، اما نکات تأمل برانگیزی در این پرونده موجود است که بازگویی آن میتواند از تکرار اتفاقاتی از این دست برای سایر زنان مجردی که اقدام به عضویت در سایتهای همسریابی میکنند جلوگیری بهعمل آورد.
اولین نکته ناراحت کننده فاصله کوتاه بین آشنایی و مالباختگی شاکی است. فاصله زمانی ۱۰روزه! یعنی شاکیه تنها چند روز پس از آشنایی، تمامی پس انداز خود را بدون هیچ رسید و مستند قانونی در اختیار فرد کلاهبردار قرار داده است. پس از وقوع کلاهبرداری و خاموش شدن گوشی فرد کلاهبردار، تازه این خانم متوجه میشود غیر از خط تلفن خاموش شده هیچ اطلاعات و مشخصات قابل پیگیری ندارند که در اختیار کارآگاهان پلیس قرار دهند. اولین سؤالی که در ذهن هر فردی با شنیدن این داستان نقش میبندد این است که اینهمه اعتماد از کجا نشأت میگیرد؟ متأسفانه اکثر شهروندان ما تعریف اشتباهی از فضای مجازی و سایتهای همسریابی دارند که باعث میشود براحتی بواسطه این فضا دچار آسیب روحی و ضرر و زیان مالی و حتی حیثیتی شوند.
عدم رعایت نکات هشداری، سایتهای همسریابی را به بهشت و جزیره گنج کلاهبرداران بدل کرده است. این افراد با ایجاد پروفایلهای دروغین و فریبنده، به طور هم زمان نسبت به اغفال تعداد زیادی از خانمهای مجرد اقدام کرده و پسانداز و دارایی این افراد را با وعدههایی، چون خرید خودرو و ملک با شرایط ویژه به یغما میبرند و این ماجرا تنها به ضرر و زیان مالی ختم نشده و از آنجایی که مجرمان در سایتهای همسریابی در قالب خواستگار و با پیشنهادات عاطفی به سوژه مورد نظر خود نزدیک میشوند، آسیبهای روحی عمیقی را نیز متوجه قربانیان خود میسازند که به هیچ وجه قابل جبران نیست و حتی دستگیری و مجازات فرد کلاهبردار نیز از ضربات روحی و عاطفی وارد شده بر روان قربانی نمیکاهد.
فضای مجازی درست مشابه خیابان، پارک، اتوبوس و محل کار شما یا هر مکان عمومی دیگری در جامعه مملو از افراد خوب و بد است که هر کدام با قصد و نیتی خاص به سمت شما میآیند یا از کنار شما رد میشوند و تنها تفاوت آن با فضای حقیقی این است که شما به جای قرار گرفتن فیزیکی در آن فضا از پشت میز خود امکان رویارویی با افراد و محیطهای جدید را برای خود فراهم میکنید، اما این شرایط نباید باعث شود تا شما ملاحظاتی که در مراودات اجتماعی خود رعایت میکنید در این فضا نادیده بگیرید. سایتهای همسریابی فضایی است که تنها گزینههای مختلفی را برای ازدواج پیش روی شما قرار میدهد، اما این به معنی آن نیست که گلچینی از بهترینهای جامعه در اختیار شما قرار گرفته است. شما همیشه باید در مواجهه با افرادی که در شبکههای اجتماعی و سایتهای همسریابی با آنها آشنا میشوید بسیار محتاطانه برخورد کنید و هرگاه ادعاهای مطرح شده آنها در مورد موقعیت مالی، شغلی، تحصیلی و خانوادگیشان را مورد راستی آزمایی قرار دادید، گام بعدی را در مسیر آشنایی بردارید. متأسفانه بسیاری از خانمهای مجرد که اکثراً کارمند و دارای تحصیلات دانشگاهی نیز هستند و انتظار میرود بهواسطه حضور در جامعه، آگاهی و آمادگی بیشتری برای مواجهه با موقعیتهای آسیبزا داشتهباشند، بهراحتی در این سایتها توسط افراد کلاهبردار فریب خورده یا عکسها و فیلمهای شخصی خود را در اختیار افراد ناشناس قرار میدهند و با دست خود زمینه را برای اخاذی و سوءاستفاده فراهم میآورند یا اندوخته مالی خود را بهراحتی به این افراد سپرده و مالباخته میشوند. با اینکه پلیسآگاهی تهران بزرگ بارها اقدام به انتشار پیامهای هشداری در خصوص انواع کلاهبرداری در سایتهای واسطه خرید و فروش و همسریابی کرده و از طریق مصاحبه با کلاهبرداران دستگیر شده تلاش کرده تا علاوه بر مقابله با جرائمی از این دست در مسیر آگاهسازی و پیشگیری نیز گام بردارد، همچنان شاهد فریب شهروندان بواسطه عدم توجه به نکات هشداری هستیم. در پایان بار دیگر تأکید میکنیم به سایتهای همسریابی اعتماد نکنید و پس از آشنایی اولیه درست مانند خواستگاری سنتی به تحقیق در خصوص ادعاهای مطروحه از سوی فرد مورد نظر خود بپردازید. مطمئن باشید اگر تمام چارچوبها و مرزهایی که در مراودات خود در فضای حقیقی دارید در فضای مجازی نیز رعایت کنید و خانواده و نزدیکان خود را در جریان خواستگار اینترنتی خود و مشخصات مورد ادعای وی و پیشنهادات مالی و شغلیاش قرار دهید، بیتردید آسیبی متوجه شما نمیشود.