کمبود بارش از یکسو و تکمیل نبودن شبکه جمعآوری فاضلاب شهری از سوی دیگر سبب شده است تا بخش زیادی از فاضلاب شهری به آبهای زیرزمینی نفوذ کند. آلودگی آبهای زیرزمینی در شرایطی در شهرها و حاشیه شهر اتفاق میافتد که بخشی از آب مورد نیاز مصرف شهری و صنعتی از آبهای زیرزمینی تأمین میشود. به گفته عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس وزارت نیرو تا کنون در کل کشور، حدود ۴۰ درصد تصفیه و بازچرخانی شبکههای فاضلاب را عملی کرده است و ۶۰ درصد آن هنوز به اجرا درنیامده است. بر این اساس لازم است تا اقدامات صورت گرفته برای تکمیل شبکههای فاضلاب شهری و صنعتی سریعتر تکمیل شود. تصفیه و استفاده مجدد از آبهای استفاده شده و فاضلابها میتواند بخشی از کمبود منابع آب را در کشور برطرف کند. عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با اشاره به وظیفه وزارت نیرو در زمینه مدیریت فاضلابها، گفت: وظیفه جمعآوری و تصفیه فاضلابها برعهده وزارت نیرو و نظارت بر حسن اجرای آن بر عهده سازمان حفاظت محیطزیست است. وزارت نیرو تا کنون در کل کشور، حدود ۴۰ درصد تصفیه و بازچرخانی شبکههای فاضلاب را عملی کرده است و ۶۰ درصد آن هنوز به اجرا درنیامده است و حدوداً ۸۰ درصد فاضلاب شهری کشور بدون تصفیه، وارد آبهای زیرزمینی میشود و باعث آلودگی آب و خاک میشود و نتیجه آن بروز انواع بیماریها و به خطر افتادن سلامت و بهداشت جامعه است. علیمحمد شاعری تصریح کرد: طبق قانون، وزارت نیرو مکلف است سالانه ۵ درصد شبکه فاضلاب را گسترش دهد و تا پایان برنامه ششم توسعه ۲۵ درصد به شبکه فاضلابی کشور اضافه شده باشد. اما طبق گزارشها، وزارت نیرو به تکلیف قانونی خودش عمل نکرده که علت اصلی آن نبود اعتبار و بودجه است. دولت باید برای تصفیه و بازچرخانی فاضلاب و مدیریت پسماند فکر ویژهای بیندیشد. عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: دولت، وزارت نیرو و مردم مکلفند با مشارکت یکدیگر برای جلوگیری از نشت شیرابهها و بازچرخانی فاضلابها اقدامات لازم را انجام دهند. بسیاری از مردم فکر میکنند زباله بعد از رها شدن دیگر به سمت آنها برنمیگردد، در صورتی که آلودگی ناشی از نبود مدیریت فاضلاب و پسماند همه ما را به خطر میاندازد. محمد پرورش، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در خصوص اقدامات انجام شده برای تکمیل شبکه فاضلاب شهری گفت: قطعاً در تعامل بیشتر با مدیریت شهری میتوانیم در تأمین مالی برای جایگزینی نوسازی شبکه آبرسانی و همچنین شبکه فاضلاب شهر تهران از ظرفیتهای شورا بهره بگیریم. وی در تشریح آخرین مراحل پیشرفت شبکه فاضلاب شهر تهران گفت: اجرای بیش از ۶ هزار کیلومتر شبکه جمعآوری و نصب بیش از ۶۰۰ هزار انشعاب فاضلاب در شهر تهران ما را در مرحله بهتری از تکمیل این شبکه نسبت به گذشته قرار داده است. با اجرای شبکه فاضلاب شهر تهران حدود ۸۵۰ میلیون متر مکعب فاضلاب میتواند به چرخه مصرف بازگردانده شود. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران تأکید کرد: تا کنون ۶ هزار و ۵۲۷ کیلومتر از ۹ هزار کیلومتر کل شبکه فاضلاب شهر تهران یعنی معادل ۷۳ درصد اجرایی شده است.
بازیافت هر تن کاغذ از مصرف ۲۷ مترمکعب آب جلوگیری میکند
تولید پسماند کمتر و تفکیک از مبدأ تنها راه برای جلوگیری از هدررفت سرمایههای ملی است. برای مثال بازیافت هر تن کاغذ از قطع ۱۷ درخت، مصرف هزار و ۴۵۰ لیتر نفت، ۷ هزار کیلوژول انرژی، ۲۷مترمکعب آب و اشغال دو مترمکعب زمین برای دفن زباله جلوگیری میکند. هنگامی که صحبت از تفکیک از مبدأ پسماندها میشود جداسازی پسماندهای خشک وتر به ذهن میرسد. از آنجایی که پیشگیری بهتر از درمان است در حوزه مدیریت پسماند باید تلاش کرد تا حد امکان پسماند کمتری تولید شود. با این اقدام در مرحله بعدی انرژی کمتری برای تفکیک و دفع پسماندها صرف میشود. امروزه میتوان با تولید کمتر زبالههایی که از شیشه، کاغذ و نایلون تشکیل شده است برای حفاظت از محیطزیست قدم جدی برداریم. واقعیت این است که این روزها تولید پسماند تبدیل به بخش جداییناپذیری از زندگی روزمره شده است و تنها کار مفیدی که میتوان در اینباره انجام داد تولید پسماند کمتر و تفکیک از مبدأ است. فاطمه اکبرپور، کارشناس پسماند اداره محیطزیست درباره ضرورت تفکیک از مبدأ پسماندها به نکات زیر اشاره کرد: چرخه بازیافت کاغذ در مقایسه با فرآیند تولید خطی علاوه بر جلوگیری از دفع پسماند در محیطزیست، قطع درختان و سرازیر شدن میلیونها لیتر پساب صنعتی به طبیعت با ۲۸ درصد صرفهجویی انرژی همراه است. همچنین بازیافت هر تن کاغذ از قطع ۱۷ درخت، مصرف هزار و ۴۵۰ لیتر نفت، ۷ هزار کیلوژول انرژی، ۲۷متر مکعب آب و اشغال دو متر مکعب زمین برای دفن زباله جلوگیری میکند و این به این معنی ۲۸ درصد صرفهجویی انرژی و ۵۸ درصد صرفهجویی در مصرف آب و آلودگی هوای کمتر است. وی با بیان این که هر تهرانی بهطور میانگین در سال ۳۱۰ کیلوگرم پسماند شهری تولید میکند، اظهار کرد: هر کیلوگرم پسماند شهری قابلیت تولید ۲۰۰ سیسی شیرابه را دارد که ۲۰۰ سی سی شیرابه میتواند ۶ مترمکعب زمین رودخانهای را مسموم کند و مسمومیت ۶ مترمکعب آب منجر به مسمومیت ۲۰۰ رأس دام و هزار نفر انسان میشود.