دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان می‌گوید، زمانی که توافق‌های بین‌المللی به‌دلیل رفتارهای غیر قانونی کشورهای مدعی کارکرد خود را از دست می‌دهد، دلیلی برای متعهد ماندن سایر کشور‌‌ها باقی نمی‌ماند. در معاهده ان‌پی‌تی حق خروج از این معاهده برای همه اعضا در صورت به مخاطره افتادن منافعشان پیش‌بینی شده است.
این هشدار را شاید بتوان جدی‌‌‌ترین موضع جمهوری اسلامی ایران درباره عواقب خروج امریکا از برجام عنوان کرد. هشدار دریابان علی شمخانی در حالی است که 22 اردیبهشت ماه رئیس‌جمهور امریکا در مقابل یک تصميم و آزمون تاریخی قرار گرفته است. ترامپ 22 دی‌ماه سال گذشته پس از آنکه برای بار سوم تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید کرد، در عین حال چهار شرط برای حفظ برجام تعیین كرد و هشدار داد: یا باید متحدان اروپایی وی نواقص و ایرادات برجام را رفع کنند و یا دیگر وی در 12 می (22 اردیبهشت) تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید نخواهد کرد. شروطی غیر هسته‌ای و مداخله جویانه که البته با واکنش شدید مقامات مختلف کشورمان مواجه شد. از سوی دیگر به اعتراف بسیاری از کشورهای اروپایی و ناظران بین‌المللی از جمله آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای که تنها نهاد دارای صلاحیت برای اظهار نظر درباره پایبندی ایران به برجام است، همواره تأکید شده که ایران هرگز این توافق را نقض نکرده است.
رئیس‌جمهور امریکا البته در این مدت بیکار ننشست و با چینش چهره‌های ضد ایرانی در کاخ سفید، مواضع ضدایرانی خود را به اوج رساند. رکس تیلرسون وزیر خارجه و مک مستر مشاور امنیت ملی ترامپ که چهره‌های معقول‌تری در اطراف ترامپ بودند جای خود را به جان بولتون و مایک پمپئو داده‌اند که هر یک تلاش می‌کنند در ضدیت با ایران گوی سبقت را از دیگری برباید.
پیش‌بینی حق خروج در ان پی تی
در چنین شرایطی سخنان دبیر شورای عالی امنیت ملی پاسخ روشنی است به هیئت حاکمه امریکا که در صورت خروج از برجام، می‌بایست عواقب و هزینه‌های زیرپا گذاشتن معاهدات بین‌المللی را بپردازند. علی شمخانی ظهر دیروز پیش از عزیمت به روسیه برای شرکت در نهمین نشست امنیتی سوچی در نشست خبری در پاسخ به سوالی درخصوص اخبار مطرح شده پیرامون احتمال خروج ایران از ان پی تی در واکنش به اقدامات رئیس‌جمهوری امریکا در قبال برجام اظهارداشت: هدف اصلی از طراحی و اجرای ساز و کارهای حقوقی و قراردادهای بین‌المللی، ایجاد ثبات و امنیت در جامعه بین‌المللی و جلوگیری از اقدامات یکجانبه کشورهای به ظاهر قدرتمند است. وی به اقدامات برخی کشورهای مدعی پیروی از قوانین و مقررات بین‌المللی و بی تفاوتی و استنکاف آنان نسبت به اجرای تعهدات قانونی خود اشاره کرد و افزود: در معاهده ان‌پی‌تی حق خروج از این معاهده برای همه اعضا در صورت به مخاطره افتادن منافعشان پیش‌بینی شده است. دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: زمانی که توافق‌های بین‌المللی به دلیل رفتارهای غیر قانونی کشورهای مدعی کارکردش را از دست می‌دهد، دلیلی برای متعهد ماندن سایر کشور‌‌ها باقی نمی‌ماند.
بیش از این خویشتنداری نمی‌کنیم
دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان گفت: اگر ترامپ این قرارداد یکپارچه را با تعلل، تاخیر و نقض عمده مواجه کند، معنایش فروپاشی برجام است و مصلحت نیست بیش از این ما خویشتن داری کنیم.
شمخانی در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری که خواستار توضیح بیشتر درباره گزینه‌های هسته‌ای غیر قابل پیش‌بینی مطرح شده در اظهارات اخیر رئیس‌جمهور شده بود، یادآور شد: صنعت صلح‌‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران کاملاً بومی و مبتنی بر ظرفیت‌های دانشی و فناوری داخلی بوده و از این رو امکان بهره‌گیری از ابتکارات متعدد و متنوع را برای دست‌اندرکاران فراهم کرده است. وی افزود: دستورالعمل‌های جامعی برای فعال‌سازی ظرفیت‌های حوزه هسته‌ای به سازمان انرژی اتمی ابلاغ شده که متناسب با اقتضائاتی که در آینده می‌تواند پیش روی ما قرار بگیرد در زمان مناسب در قالب سناریوهای عملیاتی اجرا خواهد شد.
ایران اقدامات بی ثبات‌کننده را تحمل نمی‌کند
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره اخبار مطرح شده درمورد ملاقات غیرمنتظره فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری روسیه با وی و گفت‌وگوهای انجام شده درخصوص واکنش‌های ایران به حمله رژیم صهیونیستی به پایگاه تی 4 در سوریه که به شهادت چند نفر از اتباع ایرانی منجر شد، اظهارداشت: جمهوری اسلامی ایران هزینه‌های قابل ملاحظه‌ای را به منظور ایجاد ثبات منطقه‌ای و مبارزه با تروریسم تکفیری پرداخته است و از این رو نمی‌تواند در برابر افزایش نگران‌کننده اقدامات بی ثبات‌کننده امریکا، رژیم صهیونیستی و برخی هم پیمانان منطقه‌ای آنها بی تفاوت باشد. وی افزود: حضور مستشاری جمهوری اسلامی ایران در سوریه که به درخواست دولت قانونی این کشور انجام شده با هدف مقابله با تهدید فراگیر تروریسم صورت گرفته و اثر تعیین‌کننده‌ای بر شکست این جریان در منطقه داشته است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: زمانی که رژیمی به خود حق می‌دهد تا در اقدامی برنامه‌ریزی شده ضمن تجاوز به حریم هوایی کشوری دیگر، نیروهای مقابله‌کننده با تروریسم را هدف قرار دهد، به طور قطع باید به تبعات آن و واکنش‌های متقابل نیز فکر کرده باشد. شمخانی تأکید کرد: تنبیه متجاوز قطعی است اما طبیعتاً زمان، مکان و نحوه پاسخگویی به این اقدام شرورانه در اختیار و اراده جمهوری اسلامی خواهد بود. وی خاطرنشان کرد: اگر رژیم صهیونیستی هنوز متوجه پایان یافتن دوره بزن و در رو و اجرای نمایش‌های قلدرمابانه برای ایجاد رعب و وحشت نشده باید هزینه‌های این نفهمی را نیز پرداخت کند.
عواقب وخیم برای بدعهدی سران امریکا
هشدار درباره عواقب خروج امریکا از برجام به سخنان دبیر شورای عالی امنیت ملی محدود نشد و رئیس‌جمهور نیز خطاب به سران امریکا گفت: اگر کسی بخواهد به ملت ما و پیمان ما تعدی کند عواقب وخیمش شامل حال خودش خواهد شد. روحانی که به آذربایجان شرقی سفر کرده است، دیروز در اجتماع مردم تبریز با اشاره به وعده‌های دولت مبنی بر ایجاد آرامش در زندگی مردم و بازار و تلاش برای حفاظت از این دو مهم تأکید کرد: به مردم قول می‌دهم توطئه امریکا، صهیونیستها و برخی مرتجعان منطقه تأثیری در پیشرفت ایران عزیز نخواهد گذاشت.
وی خطاب به سران امریکا تصریح کرد: آنان که در کاخ سفید نشسته‌‌اند بدانند چه به تعهداتشان، تمدن‌شان و انسانیت‌شان پایبند باشند یا نباشند، ملت بزرگ ایران با هر گونه نقشه و توطئه آنها با قدرت برخورد می‌کند و دولت هم در کنار ملت، با قاطعیت در برابرشان خواهد ایستاد. روحانی با بیان اینکه هیچ کس نمی‌تواند مردم دلاور ایران را مأیوس کند و امید را از ما بگیرد، افزود: ما از هر زمان دیگر مقتدرتر هستیم و پای پیمان هایمان هم می‌ایستیم اما اگر کسی بخواهد به ملت ما و پیمان ما تعدی کند عواقب وخیمش شامل حال خودش خواهد شد. روحانی گفت: ملت ایران برای همه مراحل مختلف در برابر توطئه‌های آنها برنامه‌ریزی کرده است و در این مسیر مشکلی نخواهد داشت. رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه ما به وعده‌های خود درباره حفظ امنیت و آرامش ملت ایران و مردم آذربایجان پایبند هستیم، افزود: امروز به برکت سپاه پاسداران عزیز و ارتش ایثارگر و فداکار، شاهد امنیت مثال‌زدنی ایران عزیز هستیم.
گزینه‌های روی میز ایران
پیش از این محمد‌جواد ظریف کنار گذاشتن توافق هسته ای، طرح شکایت در کمیسیون مشترک و خروج از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را سه گزینه ایران در قبال خروج امریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های هسته‌ای عنوان کرده بود. وزیر خارجه کشورمان در گفت‌وگویی با نیویورکر تصریح کرد: اگر امریکا قصد دارد از توافق هسته‌ای خارج شود باید با پیامدهای آن نیز روبه‌رو شود. وی خاطرنشان کرد: اگر ترامپ از توافق خارج شود، ایران سه انتخاب دارد، اول اینکه می‌تواند توافق را کنار بگذارد، از پایبندی دست بکشد و غنی‌سازی اورانیوم خود را از سر بگیرد و یا حتی آن را افزایش دهد. گزینه دوم ایران این است که از ساز و کار موجود در توافق استفاده کند که به هر یک از طرف‌‌‌ها اجازه می‌دهد که تا یک شکایت رسمی در کمیسیونی که برای رسیدگی به نقض توافق ایجاد شده است، مطرح کند. انتخاب سوم ایران این است که این کشور می‌تواند تصمیم به خروج از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای بگیرد، اما تهران هنوز تصمیمی درباره اینکه باید کدام یک از گزینه‌‌‌ها را انتخاب کند، نگرفته است.
