نويسنده: محمدرضا سوري
شرايط مساعد كشت برخي از گياهان در استانهاي
كشور سبب شده تا كشاورزان اين مناطق تنها به كشت يك محصول پرداخته وعملا با ريسك
بالايي مواجه شوند.يكي از كارشناسان ارشد كشاورزي دراين رابطه به
"جوان"مي گويد: «تجربه در كنار برخي آموزشهاي غلط به كشاورزان ازجمله
دلايلي است كه سبب شده تا بيشتر كشاورزان كشور به سوي كشت تنها يك محصول بروند كه
عملا در بهترين شرايط به زورهزينه توليد خودرا درمي آورد.»
مهدي حسيني با آوردن مثالي دراين زمينه مي
افزايد:«مثلا در برخي از استانهاي كشور مانند اردبيل وهمدان هرساله كشاورزان اين
منطقه اقدام به كاشت سيب زميني مي كنند كه با فراواني آن عملا اين محصول كه هزينه
بالايي براي آن شده روي دست توليد كننده مانده وموجب ضرر هنگفت مادي ومعنوي آنها
مي شود كه علاوه براين مي توان حتي از محصولات باغي مانند سيب اروميه نام برد كه
امسال به علت توليد فراوان ونداشتن مشتري
عملاپس از چيده شدن روي زمين ماندوخراب شد.»
وي با اشاره به خالي بودن جاي تحقيق در خصوص
اينكه آيا در يك منطقه مي توان كشت هاي متنوعي داشت ادامه مي دهد:«درحالي كه
تعدادقابل توجهي دانشكده كشاورزي وفارغ التحصيلان بسياري دراين زمينه داريم ، اما
بي توجهي در زمينه تحقيقات براي مشخص كردن اينكه در يك منطقه مي توان علاوه بر گياهان بومي ،اقدام به كشت
محصولات ديگري كردموجب شده تا دراين زمينه خسارتهاي بسياري را متحمل شويم.»
تك محصولي معضل كشاورزي
با توجه به روند روبه رشد كشت گلخانه اي دركشوركه
ازمزاياي بسياري در زمينه كاهش مصرف آب وهزينه ها
برخوردار است ، اما درحال حاضر تك محصولي بودن اين نوع كشت سبب شده تا
كشاورزان نتوانند بهره از كشت چند محصول برده وعملا ريسك بالايي متوجه تنها محصول توليدي
خود مي كنند.اين درحالي است كه كشت چند محصول در گلخانه ها
سبب مي شود تادر صورت بي مشتري ماندن وياازبين رفتن محصول توليدي با فروش ساير
محصولات توليدي عملا جلوي ريسك را گرفت.»
كارشناس گياهان گلخانه اي درخصوص مزاياي اين نوع
كشت مي گويد:« افزایش تولید ، تولید بیش از یک محصول
در سال ، افزایش کیفیت محصول تولیدی ، صرفه جویی در مصرف آب، استفاده از اراضی غیر قابل کشت نام برد.»
حسيني با اشاره به سايرمزايا اين روش مي
افزايد:« عدم
وابستگی تولید به شرایط محیطی و امکان بازار یابی مناسب و تنظیم برنامه کشت مطابق با
نیاز بازار، تداوم کار و تولید محصول در تمام فصل های
سال با توجه با امکان کنترل عوامل محیطی و تنظیم شرایط مورد نیاز گیاه، ایجاد فرصت های شغلی مناسب برای جوانان و کار آموختگان
کشاورزی واستفاده از اوقات فراغت کشاورزان در فصل های پاییز و زمستان ازجمله مزاياي استفاده از كشت هاي گلخانه اي
است.»وي ادامه مي دهد:«البته اين نوع كشت مشكلاتي نيز دارد ،
اما اگربه صورت كلي به اين روش نگاه كنيم مي بينيم كه مزاياي آن ازمعايبش
بيشترواقتصادي تراست.»به گفته وي عملا
دراين روش مي توان اقدام به كشت متنوع تري از محصولات كرد .
بي توجهي به
تنوع كشت انواع محصولات در گلخانه ها وجا افتادن كشت تك محصولي در گلخانه هاي
مختلف كشور سبب شد تا روزگذشته مدیر کل دفتر گلخانه،گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت
جهاد کشاورزی از تک‌کشتی در گلخانه‌ها به عنوان معضل گلخانه‌ها در ایران نام برده
واعلام كند:« باید این سیاست را تغیر و به سمت تنوع در کشت برویم.»غلامرضا تقوی با
اشاره به برخي مشكلات موجود دركشاورزي كشورازجمله كمبود آب وهزينه هاي بالامي
افزايد:«اين مهم مي طلبد تا براي تنوع در
كشت در گلخانه ها برنامه ريزي مدون انجام داد.»
اين كارشناس كشت هاي گلخانهاي ادامه مي
دهد:« درحال حاضر با توجه به شرايط موجود در بحث كشاورزي چاره اي جزء اجرای طرح
احداث گلخانه‌ها نداریم چرا كه امروز گلخانه یک انتخاب نیست بلكه یک ضرورت است .»به گفته وي استفاده از روش تك كشتي موجب
شده تا درحال حاضر بیش از 83 درصد ازتولید دراين زمينه به كشت خیاراختصاص پيداكند.
