همانگونه كه دنيا سير تكاملي خود را به سمت پيشرفت طي ميكند، تغييرات و اختراعهاي تازه باعث ميشود، مشكلاتي را كه با آن روبهرو هستيم، فراموش كنيم. موضوع اين نيست كه ما با چه دشواري سعي ميكنيم آن مشكلات را حل كنيم، بلكه دشواري زماني است كه بسياري از همكاري با سايرين براي ارائه راهحلهاي مناسب، سرباز ميزنند.
بهرغم افزايش راههاي ايمن، وقوع تصادفها به يك موضوع بسيار مهم تبديل شده است. بسيار مأيوسكننده است كه يكي از مشكلات اساسي كشور، معضل سوانح رانندگي است.
اعلام وقوع اخبار سوانح رانندگي يك امر بسيار عادي شده كه هر روز با آن مواجه هستيم. در سايه همين اخبار ناگوار اما بيشتر رانندگان مرتكب همان سهلانگاريهايي ميشوند كه منجر به سوانح مرگبار ميشود.
افزايش شمار سوانح رانندگي ارتباط نزديكي با رشد جمعيت، توسعه اقتصادي، صنعتي و ماشيني شدن كشور دارد.
سالانه بر تعداد سوانح رانندگي مطابق با افزايش تعداد وسايل نقليه موجود در راهها اضافه ميشود به طوري كه سالانه حدود 2/1 ميليون نفر در جهان بر اثر اين سوانح جان خود را از دست ميدهند.
بروز اين حوادث بيانكننده تحميل هزينه بسياري به جامعه است. افراد فوت شده سرپرست يا عضوي از خانواده هستند كه فقدان آن را جايگزيني نيست و بازماندگان سوانح هم گاهي دچار جراحت يا معلوليت ميشوند كه سلامت جامعه را با دشواري مضاعف مواجه ميكنند. بسياري به سهلانگاري و بيتوجهي خود نسبت به خطراتي كه به هنگام رانندگي با آن مواجه هستند، ادامه ميدهند.
يكي از عوامل مهم، استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگي است. اما زماني كه راننده هنگام رانندگي از آن استفاده ميكند، باعث ميشود كه توجه خود را نسبت به شرايط جاده از دست داده و در نتيجه باعث بروز تصادف شود.
يكي ديگر از دلايل اين حوادث، داشتن سرعت غيرمجاز است. رانندگي با سرعت زياد، نشانه هوشياري نيست! آمارها نشان ميدهد كه حدود 25 تا 30 درصد سوانح به دليل داشتن سرعت غير مجاز است. محدوديت سرعت غالباً مطابق با شرايط آب و هوايي و براي كاهش احتمال سوانح اعمال ميشود.
استفاده از مشروبات الكلي، مواد مخدر و داروهاي روانگردان بر مهارت رانندگي افراد تأثير ميگذارد و باعث ايجاد اختلال در عملكرد مغز و سيستم اعصاب ميشود.
فردي كه در حال خستگي رانندگي ميكند، خوابآلوده، پريشان و پرخاشگر است. خستگي و خوابآلودگي باعث ميشود در صورتيكه آنها با يك اتفاق ناگهاني يا نقص فني مواجه شوند، نتوانند به درستي و دقيق عمل كنند و در نتيجه باعث بروز تصادف ميشوند.
برخي رانندگان نسبت به قوانين رانندگي بيتوجه هستند و بيشتر به اين فكر ميكنند كه زودتر به مقصد برسند و به اينكه چگونه برسند، توجه نميكنند. چنين افرادي فقط براي اينكه زودتر برسند قوانين و مقررات رانندگي را زير پا ميگذارند. تمامي اين موارد باعث بروز تصادفات شديد ميشود.
همانگونه كه بروز تصادفات بر اثر علتهاي گوناگون افزايش مييابد، بايد تمهيدات و اقدامات لازم را براي جلوگيري از بروز اين حوادث به كار بست. ميتوان با جلوگيري از ايجاد حواسپرتيهايي نظير صداي بلند موسيقي، جر و بحث يا استفاده از تلفن همراه، از بروز تصادفات رانندگي جلوگيري كرد. رانندگان بايد تمامي توجه و حواس خود را روي رانندگي و جاده معطوف كنند به گونهاي كه در مواجه شدن با شرايط و حوادث خاص در جاده بتوانند سريع عمل و از بروز تصادف جلوگيري كنند. رانندگان ميتوانند در آب و هواي ابري و باراني با كاهش سرعت، رعايت فاصله طولي با وسيله نقليه جلويي و تميز نگهداشتن شيشه اتومبيل از بروز تصادف جلوگيري كنند.
علاوه بر اين، وسايل نقليه بايد به كيسه هوا مجهز شوند. تحقيقات نشان ميدهد كه استفاده از كيسه هوا به تنهايي احتمال فوت را 20 تا 40 درصد و در صورتيكه به همراه كمربند ايمني استفاده شود، 45 تا 55 درصد كاهش ميدهد. تصادف در همه مكانها، همه زمانها حتي براي رانندگان با احتياط هم ممكن است اتفاق بيفتد. اين وظيفه هر يك از افراد است كه از بروز آن جلوگيري كنند. هر يك از افراد ميتوانند سهم كوچكي از اين مسئوليت را برعهده گيرند.
* جانشين رئيس پليس راهور ناجا