ايران و 1+5 متن تفسيري توافق ژنو را منتشر نمي‌كنند

متن تفسيري (Non Paper) چيست؟

در حقوق ديپلماتيك، «متن تفسيري» به يك سند تايپي امضا نشده بر روي يك كاغذ بدون عنوان گفته مي شود كه به طور غير رسمي براي تفسير يك سند امضا شده تهيه مي شود.

به همين خاطر در حقوق فرانسه، به چنين متني گاه « يادداشت كمكي» (Aide-mémoire) نيز گفته مي شود. اين متن، هميشه مورد توافق تمام طرف ها است ولي براي اينكه تفاسير بيان شده در آن، رسميت پيدا نكند، دولت ها آن را منتشر نمي كنند.

اين متن، اغلب نتيجه مذاكرات شفاهي ديپلمات ها بر سر موضوعاتي است كه در متن توافق اصلي بيان نشده و آنها براي اينكه تفسير خود از جزييات يك توافق اصلي را مورد استناد كنند، آن را مكتوب مي كنند.

دولت ها اغلب اوقات «متن تفسيري» را منتشر نمي كنند زيرا در انتشار آن، به لحاظ حقوق بين الملل، به معني الزام آور بودن آنها است. اين به معناي آن نيست كه «متن تفسيري» الزام آور نيست.

متن تفسيري البته بيشتر در سازمان هاي بين المللي كاربرد دارند، جايي كه يك يا چند طرف متني اوليه را براي توافق منتشر مي كنند كه غير رسمي و غير الزام آور است تا در مورد آنها مذاكره صورت بگيرد.

متن تفسيري از يك منظر، در زمره «توافق هاي شرافتمندانه (gentleman agreement) قرارمي گيرد. توافق هاي شرافتمندانه به توافق هاي غير رسمي بين دو يا چند نفر گفته مي شود كه اغلب اوقات شفاهي ( والبته برخي اوقات نوشته شده) هستند و بر اساس آنها، طرف ها حيثيت يا پرستيژ خود را مبناي آنها قرار مي دهند.

مسئولين تيم هسته اي ايران گفته اند كه براي توافق ژنو يك متن تفسيري تهيه شده است ولي اين سوال جديد مطرح است كه آيا توافقي در اين سطح از حساسيت، كه با مسايل امنيت ملي ايران در ارتباط است، در چارچوب متن هاي تفسيري قابل انجام است؟