جوان آنلاین: پژوهشی تازه سازوکارهایی را شناسایی کرده که نشان میدهد ریزپلاستیکها چگونه میتوانند موجب التهاب و آسیب در مغز شوند. براساس این نتایج، ریزپلاستیکها میتوانند به تشدید بیماریهای تحلیلبرندهٔ عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون کمک کنند.
به گزارش تسنیم، پیش از ۵۷ میلیون نفر با زوال عقل زندگی میکنند و انتظار میرود موارد آلزایمر و پارکینسون در سالهای آینده بهطور چشمگیری افزایش یابد. احتمال اینکه ریزپلاستیکها باعث بدتر شدن یا تسریع این بیماریها شوند، نگرانی بزرگ سلامت عمومی است.
کمال دوا، دانشیار علوم دارویی از دانشگاه فناوری سیدنی، میگوید برآوردها نشان میدهد بزرگسالان سالانه حدود ۲۵۰ گرم ریزپلاستیک مصرف میکنند که معادل حجمی است که یک بشقاب غذا را پُر میکند.
او توضیح میدهد: «ما ریزپلاستیکها را از منابع بسیار متنوعی دریافت میکنیم؛ از جمله غذاهای دریایی آلوده، نمک، غذاهای فراوریشده، چای کیسهای، تختههای پلاستیکی برش غذا، نوشیدنیهای بستهبندیشده در بطری پلاستیکی، محصولات کشاورزی رشدیافته در خاک آلوده، و نیز الیاف پلاستیکی موجود در فرش، گرد و غبار و لباسهای مصنوعی.»
«پلاستیکهای رایج شامل پلیاتیلن، پلیپروپیلن، پلیاستایرن و پلیاتیلن ترفتالات یا PET هستند. بیشتر این ریزپلاستیکها از بدن دفع میشوند، اما پژوهشها نشان میدهد که بخشی از آنها در اندامهای ما از جمله مغز تجمع پیدا میکنند.»
پژوهشگران پنج مسیر اصلی را شناسایی کردهاند که ریزپلاستیکها از طریق آنها میتوانند به مغز آسیب بزنند؛ این مسیرها شامل فعالسازی سلولهای ایمنی، ایجاد استرس اکسیداتیو، ایجاد اختلال در سد خونی - مغزی، تضعیف میتوکندری و آسیبزدن به نورونها (سلولهای عصبی) است.
دانشیار دوا توضیح میدهد: «ریزپلاستیکها سد خونی مغزی را ضعیف و نفوذپذیر میکنند. وقتی این سد دچار نشت میشود، سلولهای ایمنی و مولکولهای التهابی فعال میشوند و آسیب بیشتری به سلولهای سد وارد میکنند. بدن ریزپلاستیکها را بهعنوان عوامل بیگانه میبیند و سلولهای ایمنی مغز برای مقابله با آنها وارد عمل میشوند. وقتی مغز در معرض سموم یا آلایندههای محیطی قرار میگیرد، این موضوع استرس اکسیداتیو را تشدید میکند. ریزپلاستیکها از دو راه اصلی باعث استرس اکسیداتیو میشوند: افزایش تولید گونههای فعال اکسیژن - مولکولهای ناپایداری که میتوانند به سلولها آسیب بزنند- و تضعیف سیستمهای آنتیاکسیدان بدن که بهطور معمول این مولکولها را مهار میکنند.»
شناسایی ۹۸۱ مورد ابتلا به تب دنگی در کشور
مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت اعلام کرد که از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا یکم آذرماه، ۹۸۱ مورد ابتلا به تب دنگی در کشور شناسایی شده که ۸۹۸ مورد انتقال محلی و ۸۳ مورد وارده از پاکستان بودهاند.
در آبان ماه ۱۴۰۴، تعداد ۲۰۴ مورد مثبت تب دنگی در کشور شناسایی شده که عمدتا از محدوده تحت پوشش دانشکده علوم پزشکی چابهار و دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان هستند.
تب دنگی به دلیل رشد سریع حتی در کشورهای بسیار توسعه یافته، وجود انتقال بیماری در نیمی از جهان و عدم دسترسی به واکسن و درمان موثر خطری بسیار بزرگ برای جهان، منطقه و ایران به شمار میرود.
بیماری تب دنگی توسط پشهها منتشر میشود. این پشهها در نزدیکی محل زندگی انسان زندگی و رشد میکنند. وقتی که یک پشه، فرد آلوده به ویروس مولد بیماری دانگ را نیش میزند، ویروس وارد بدن پشه میشود. سپس هنگامیکه پشه آلوده فرد دیگری را نیش میزند، ویروس وارد جریان خون آن فرد میشود.
وزارت بهداشت، وجود انتقال محلی در کشور، وجود ناقل در استانهای جنوبی و شمالی و تردد مسافرین در بین استانها را زمینهساز انتشار بیماری در کل کشور اعلام کرده است.
عرضه قاچاق داروی کاهش وزن ریتاتروتاید در فضای مجازی
کارشناس دبیرخانه فهرست رسمی دارویی کشور، نسبت به انتشار تبلیغات مربوط به داروی ضدچاقی با نام ریتاتروتاید (Retatrutide) در فضای مجازی هشدار داد. این فرآورده که در برخی کانالها بهصورت قاچاق معرفی میشود، هنوز در مرحله پژوهشی است و هیچ مجوزی از مراجع معتبر جهانی دریافت نکرده است.
پوریا ترکمن گفت: مطالعات بالینی ریتاتروتاید هنوز تکمیل نشده و طبق اعلام منابع بینالمللی، این دارو در هیچ کشوری از جمله کشور سازنده در دسترس عموم قرار ندارد.
او تأکید کرد: عرضه غیرقانونی چنین دارویی، حتی در صورت کسب مجوز احتمالی در آینده، میتواند سلامت مردم را با خطر جدی مواجه کند.
این متخصص داروسازی بالینی و با اشاره به حساسیت بالای این دارو در زنجیره سرد افزود که نگهداری آن باید در دمای کنترلشده یخچال انجام شود و هرگونه اختلال در این شرایط، ساختار و کارآیی آن را از بین میبرد.
ترکمن احتمال ارائه نمونههای تقلبی یا فاقد ماده موثره در بازار قاچاق را بسیار بالا دانست و توضیح داد که تجربههای مختلف در ایران و جهان نشان داده بسیاری از داروهای قاچاق آلوده، بیاثر یا دارای ناخالصیهای خطرناک هستند و در مواردی موجب آسیبهای جدی شدهاند.
کارشناس دبیرخانه فهرست رسمی دارویی کشور تأکیدکرد: داروهای استاندارد و دارای مجوز برای مدیریت چاقی در کشور موجود است و بیماران باید درمان کاهش وزن را صرفاً زیر نظر پزشک متخصص و با استفاده از داروهای مجاز انجام دهند. هرگونه مصرف فرآوردههای قاچاق از جمله ریتاتروتاید (Retatrutide) میتواند پیامدهای جدی و غیرقابل پیشبینی برای مصرفکنندگان داشته باشد.
مردم نانهای تیرهتر و سبوسدار را خریداری کنند
ناصح پهلوانی افزود: نان سالم باید سه ویژگی کلیدی داشته باشد؛ اول ایمنی، یعنی عاری از هرگونه آلودگی میکروبی، شیمیایی و افزودنیهای غیرمجاز؛ دوم مغذی بودن، به گونهای که از آرد با درجه استخراج مناسب (ترجیحاً آرد کامل) تهیه شده و ترجیحاً غنیشده با ریزمغذیهای ضروری مانند آهن و اسیدفولیک باشد و سوم کیفیت مطلوب، شامل بافت سالم، طعم و ماندگاری مناسب و عدم سوختگی یا بیاتی.
وی به مردم توصیه کرد که نان را تنها از نانواییهای مجاز و دارای برچسب سلامت خریداری کنید و به ظاهر، بافت و طعم آن توجه داشته باشید. از خرید نانهای بستهبندی بدون مجوز و نشانهای نظارتی خودداری کنید و ترجیحاً نانهای تیرهتر و سبوسدار را انتخاب کنید، زیرا ارزش غذایی بالاتر و غنی از فیبر و ریزمغذیها دارند و به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت، چاقی، سرطانها و مشکلات گوارشی کمک میکنند.
پهلوانی همچنین تأکید کرد که تحقق «نان سالم» نیازمند همکاری زنجیرهای از کشاورز، آردساز، نانوا و مصرفکننده آگاه است و افزود: نظارت مستمر کارشناسان بر مراکز تولید و توزیع آرد انجام میشود تا کیفیت و ایمنی نان تضمین شود. انتخاب هوشمندانه مصرفکنندگان، قدرتمندترین نظارت بر این چرخه است و نقش کلیدی در تأمین سلامت جامعه دارد.
اعتراض نظام پرستاری به تصمیمگیری درمورد تعرفه پرستاری پشت درهای بسته
رئیس کل سازمان نظام پرستاری در نامهای گلایه آمیز به وزیر بهداشت نسبت به برگزاری جلسه شورای عالی بیمه پشت درهای بسته و بدون حضور نماینده سازمان نظام پرستاری به عنوان نماینده ۳۰۰ هزار عضو نظام سلامت و عدم اجرای دستور ریاست جمهوری برای حضور نماینده این سازمان در جلسات این شورا اعتراض کرد.
احمد نجاتیان در این نامه نوشت: طبق اعلام رئیس دفتر رئیس جمهور قرار شد نمایندگان سازمان (نظام پرستاری) در جلسات مرتبط با تعرفه پرستاری در سطح مدیران و شورای عالی بیمه حضور داشته باشند که این دستور طی نامه شماره ۱۳۷۰۳۵ مورخ ۱۹ آبان ۱۴۰۴ به وزارت بهداشت ابلاغ شده است.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری در این نامه افزود: بر اساس مصوبه مورخ ۸ آذر ۱۴۰۴ شورای عالی بیمه هر چند میزان رشد تعرفه پرستاری در سال ۱۴۰۵ کمی بیش از متوسط جزء حرفهای در نظر گرفته شده است ولی علیرغم حضور حدود ۱۰ نفر از افراد غیرعضو در جلسه مذکور و برخلاف دستور صریح رئیس محترم دفتر رئیس جمهور، سازمان نظام پرستاری که نماینده قانونی ۳۰۰ هزار نفر از جامعه بزرگ پرستاری کشور است، نامحرم شناخته شده و برای شرکت در جلسه تصمیم گیری در خصوص میزان افزایش سالیانه تعرفه پرستاری دعوت نشده است.
نجاتیان تاکید کرد: تصمیات متخذه پشت درهای بسته و بدون لحاظ شدن نظر نمایندگان قانونی جامعه پرستاری اتخاذ شده است و این روش بر خلاف مصوبات و توصیههای دولت و مشی رئیس جمهور است.
وی در این نامه نوشت: سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران ضمن اعلام مراتب اعتراض خود در خصوص تصمیمات متخذه، خواهان برگزاری جلسه مجدد شورای عالی بیمه و تجدید نظر در تصمیمات است و همچنین اعلام میکندد این سازمان تا این مرحله تمامی تلاش خود را برای پیگیری مطالبات برحق جامعه پرستاری از روشهای قانونی انجام داده است ولی ظاهرا گروهی در ساختار وزارت بهداشت، بر خلاف نظر جناب عالی و ریاست محترم جمهوری، با بی اعتنایی به جامعه پرستاری و مطالبات برحق پرستاران قصد تحریک این گروه پرستاری را دارند که نیاز هست در شرایط حساس اجتماعی، هر چه سریعتر برخورد قانونی با این افراد صورت گیرد.
