پس از جنگ ۱۲ روزه که پس از انقلاب اسلامی دومین جنگ تحمیلی بر کشور بود، عموم مردم، مربیان و دغدغه‌مندان حوزه تربیت منتظر اقداماتی از نظام آموزشی کشور بودند تا دستاورد‌ها و آموزه‌های این اتفاق مهم را با شیوه‌ای مناسب به دانش‌آموزان منتقل کند. طبیعتاً این آموزه‌ها تنها از جنس تاریخ نبود، بلکه وجوه فرهنگی و هویتی و شناختی آن بسیار پررنگ و مهم بودند.
وزیر آموزش و پرورش از شهریور ماه وعده تألیف و توزیع کتب درسی ویژه جنگ ۱۲ روزه را داده‌بود؛ وعده‌ای که با توجه به سوابق نظام آموزشی چندان جدی گرفته نشد، اما در روز ۱۳ آبان از این کتب ویژه با عنوان از ایرانمان دفاع می‌کنیم با حضور ریاست محترم قوه مقننه رونمایی شد و از همان هفته کتب به دست دانش‌آموزان رسید. کتاب‌هایی که فارغ از جزئیات محتوایی‌اش، اتفاق ارزشمندی هستند که امید است در مدارس سراسر کشور نیز با همت مدارس و ادارات به درستی اجرا شود.
در این بخش به برخی جنبه‌های مثبت و قابل‌تقدیر این کتب می‌پردازیم.
۱- سرعت در اقدام: پس از جنگ (اوایل تیر) بیش از ۶۰درصد کتب سال تحصیلی ۱۴۰۵- ۱۴۰۴ چاپ شده‌بود و امکان تغییر کتب درسی نبود. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی (به عنوان متولی تألیف کتب درسی)، اما ظرفیت‌سازی کرد و کتب از ایرانمان دفاع می‌کنیم را به صورت مستقل در اسرع وقت، آماده کرد و به چاپ رساند.
۲- تنوع در مبنا: این کتب درسی مبتنی بر نیاز‌های واقعی و مسائل ملموس کشور تولید شدند و صرفاً براساس موضوعات دانشی نبودند.
۳- تنوع در روش: گذر از محفوظات محض و تغییر تمرکز به سمت فعالیت‌محوری، تا دانش‌آموز بیاموزد که چگونه بیندیشد و عمل کند، نه آنکه تنها متن‌هایی را برای امتحان به خاطر بسپارد. وجود نداشتن آزمون اجباری از این کتاب و واگذاری ارزشیابی به پویش‌ها و جشنواره‌ها در همین راستا می‌باشد.
۴- مشارکت مردمی در تولید: گشودن در‌های سازمان پژوهش و بهره‌گیری از ظرفیت‌های گسترده بیرونی برای تولید محتوا؛ اقدامی جالب بود. حضور افراد از طیف‌های گوناگون سیاسی و فرهنگی در تألیف این کتاب، خود نمود وحدت و اتحاد ملی حول دفاع از کشور بود.
۵- هویت‌محوری: درس‌های مختلفی که حول «ما» و «آنها» شکل گرفته بود، نشان از ابتنای کتاب بر هویت ایرانی- اسلامی بود. روایتی که سعی داشت به گونه‌ای پرداخته شود تا همه ایرانیان خود را در آن سهیم و شریک بدانند.
۶- وجود پیوست تربیتی: و سرانجام، آن تحولی که با همکاری معاونت پرورشی و در قالب پروژه «ایرانمون» محقق شد: تولید و در نظر گرفتن فعالیت‌های فوق‌برنامه و پرورشی در کنار کتاب درسی.
این تحولات، گامی خوب در مسیر تبدیل کتاب‌های موجود به بسته‌های تربیت و یادگیری تمام‌ساحتی و فعالیت محور متکی به نیاز‌های کشور با کمک مردم است.
