قلعهنویی خود را آماده مصاف با مصر کرده بود، اما نمایش خیرهکننده ازبکها و ارائه یک بازی فیزیکی، درگیرانه و محکم اجازه رویارویی ایران با فراعنه را نداد. همانطور که در بازی با مصر اجازه عرضاندام به محمد صلاح را ندادند جوان آنلاین: قرار نبود ازبکستان یک پای فینال باشد، اما مصر نتیجه معادلات آقایان را برهم زد تا شاگردان قلعهنویی به حریفی تکراری بخورند. همان تیمی که در رفت و برگشت مرحله مقدماتی جامجهانی نتیجهای بهتر از تساوی مقابل آن کسب نشد و در کافا نیز برابرش تن به شکست دادند. شاید به همین دلیل هم بود که تیم ملی ترجیح داد در تورنمنت چهارجانبه امارات نخست با کیپورد دیدار کند، چراکه حتی تصورش را هم نمیکرد مصر از عهده ازبکستان برنیاید!
قلعهنویی خود را آماده مصاف با مصر کرده بود، اما نمایش خیرهکننده ازبکها و ارائه یک بازی فیزیکی، درگیرانه و محکم اجازه رویارویی ایران با فراعنه را نداد. همانطور که در بازی با مصر اجازه عرضاندام به محمد صلاح را ندادند. ستاره مصری که بازیکنان ایران علاقه زیادی برای تنهبهتنه شدن با او داشتند، اما مهاجم لیورپول که در مصاف با ازبکستان به عنوان وینگر راست راهی میدان شده بود، هیچ حرفی برای گفتن نداشت و نهایت کاری که کرد دادن چند پاس بود، همین و بس. البته او مدتهاست که در لیورپول هم با حجم گستردهای از انتقادات مواجه است و اخیراً نیز جیمی کاراگر، اسطوره لیورپول گفته بود آرنه اشلوت باید این بازیکن را نیمکتنشین کند. با این حساب میتوان گفت که ایران بابت عدم رویارویی با مصر چیزی از دست نداده است. البته به شرط آنکه تصور کنیم یوزها قرار بود عملکردی را مقابل فراعنه به نمایش بگذارند که ازبکها گذاشتند! اما آیا به راستی میتوان چنین تصوری کرد؟
برخلاف قلعهنویی، اکثر کارشناسان بعد از بازی با کیپورد تأکید داشتند تیم ملی به دنبال کسب نتیجه بود و عدم دریافت گل، بدون اینکه هیچ برنامه خاصی در فاز حمله یا برای گلزنی داشته باشد. البته ایران بعد از ۱۳ ماه، در دو بازی متوالی توانست دروازه خود را در جریان بازی بسته نگه دارد، اما این مسئله در بازیهای رسمی اهمیت دارد، نه دیدارهای دوستانه که قرار است مشکلات و نقطهضعفهای تیم شناسایی شود برای حل و فصل. ضمن اینکه بهزعم بسیاری، قلعهنویی مقابل کیپورد صرفاً به دلیل عدم قبول باخت بود که دفاعی بازی کرد، اما با این تفکر نمیتوان تیمی آماده را راهی جام جهانی کرد، چراکه نتیجهگرا بودن در بازیهای تدارکاتی نمیتواند ضعفهای تیم را برطرف کند. به همین دلیل شاید مصاف تکراری با ازبکستان برخلاف نظر آقایان به سود تیمملی باشد، خصوصاً وقتی هیچ برنامهای برای مصاف با تیمهای بزرگ وجود ندارد.
در واقع فینال تورنمنت چهارجانبه العین میتواند برای ایران بیش از یک بازی باشد، چیزی شبیه به یک آزمون، بهخصوص در فاز حمله، از آن جهت که ازبکها چه در مصافهای قبلی و چه در دیدار با مصر نشان دادند تیمی نیستند که اجازه بدهند ایران با پاسهای عرضی بازی را اداره کند. آنها درست برعکس کیپورد روی توپهای دوم، ضدحملات، نفوذها و همچنین تغییر ریتم بازی استادانه کار میکنند، درست همان برنامهای که اورونوف به اجرا درآورد (هرچند که او به احتمال زیاد بازی با ایران را به دلیل مصدومیت از دست بدهد). همانطور که در فاز دفاعی با تنگ کردن فضا، مهاجمان را از کار میاندازند، خصوصاً مهاجمان ایران که پاسهایشان در فضاهای تنگ کیفیت لازم را ندارد و به همین دلیل هم هست که حتی اگر حملهای خوب تدارک دیده شود، ضربه نهایی معمولاً راهی به درون دروازه پیدا نمیکند!
بازی با ازبکستان یک دیدار تکراری است، اما بیتردید میتواند در شرایطی که یافتن حریف تدارکاتی برای ایران به بزرگترین معضل تبدیل شده بهترین حریف تمرینی باشد. حریفی قدر که در هر سه خط دفاعی، میانی و هجومی عملکردی قابل تحسین دارد و میتواند شاگردان قلعهنویی را به چالش بکشد. شاید به همین دلیل آقایان اصلاً علاقهای به رویارویی با ازبکها در این تورنمنت نداشتند، اما این میدان دقیقاً همانجایی است که قلعهنویی میتواند نقطه ضعفهای تیمش را بیابد و درصدد برطرف کردن آنها برآید، اما به شرط آنکه بپذیرد تیمش ضعفهایی دارد و دست از توجیه آنها بردارد.
برای نمونه اگر قلعهنویی بخواهد تیمش را با همان ریتم آرام بازی با کیپورد راهی میدان کند، عملاً بخش زیادی از بازی را واگذار کرده است، یعنی دقیقاً یک بازی غیرمالکانه و واکنشگرا که ریسک عدم نتیجهگیری را پایین میآورد. در واقع مشکل تیم ملی فوتبال ایران تنها به مسائل فنی ختم نمیشود و به تفکرات ذهنی آن هم برمیگردد. دقیقاً به ترس از اشتباه، عدم کسب نتیجه و انتقاد. تفکری که باعث شده تیم ملی به جای یک فوتبال هجومی به سمت ارائه بازیهایی محتاطانه برود و همین مسئله باعث شده جسارت بازیکن در ارائه خلاقیتهای فردی نیز کاهش یابد. هرچند بهزعم قلعهنویی این روند، یعنی موفقیت در فاز دفاعی، اما محافظهکارانه بازی کردن برای کسب نتیجه لازم با ارائه یک بازی قدرتی در فاز دفاعی تفاوت بسیار دارد، خصوصاً که فوتبال تنها سیستم نیست و در واقع شجاعت است. اما وقتی تیم ملی مشکلاتش را در میانه میدان، فاز هجومی (بهخصوص در زدن ضربات آخر)، انتقال سریع از دفاع به حمله و برعکس (زمان از دست رفتن توپ) حل نکند، نه فقط برابر ازبکستان که مقابل هیچ تیمی نمیتواند نتیجه بگیرد. همانطور که مقابل کیپورد (در جریان بازی) نتوانست.