جوان آنلاین: نوسانات بازار‌ها در شرایط تنش در همه جای جهان طبیعی است، اما تفاوت مهم در کشورمان نوع جهت‌گیری سیاستگذار و همچنین میزان و شدت نوسانات و تأثیر آن بر اقتصاد است. شدت حباب قیمت‌ها در بازار‌های مالی از جمله سکه، این روز‌ها به حدی رسیده که می‌توان گفت حالا دیگر حباب است و اندکی قیمت طلا! ارز و سکه در روز‌های اخیر به صورت افسارگسیخته‌ای بالا رفته است. با توجه به اثر نرخ دلار در اقتصاد کشور، این میزان از نوسانات، عموم مردم، فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان را نگران کرده است. کارشناسان، قیمت‌های فعلی ارز و طلا را غیرواقعی و ناشی از تشدید انتظارات تورمی می‌دانند و معتقدند با توجه به تجربه‌های قبلی هیجانات در بازار فروکش می‌کند، با این حال میزان کاهش قیمت‌ها و تغییر کانال مسئله‌ای است که در خصوص آن ابهام وجود دارد.
در بازار روز گذشته، نرخ دلار با جهش ۴هزار تومانی به ۱۰۷هزار تومان رسید، همچنین قیمت سکه تمام نیز دیروز به ۱۰۷میلیون تومان، نرخ سکه قدیم به ۹۹میلیون تومان، قیمت نیم‌سکه به ۵۶میلیون تومان و ربع سکه به ۳۵میلیون تومان رسید. هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز در مرز ۱۰میلیون تومان قرار گرفت.
بانک مرکزی توان مدیریت بازار ارز را دارد
میثم مهرپور، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با «جوان» ریشه نوسانات اخیر بازار ارز و طلا را غیراقتصادی و ناشی از فضای روانی و انتظارات تورمی عنوان کرد و گفت: این مسئله در اقتصاد کشور مسبوق به سابقه بوده و در همه جای جهان نیز این گونه است که افزایش ریسک‌های سیاسی، بازار‌ها را دچار نوسان می‌کند، اما مسئله مهم در کشورمان میزان نوسانات است که بسیار شدت دارد. وی با اشاره به سابقه نوسان شدید قیمت‌ها در یک دهه گذشته در اقتصاد کشور افزود: این میزان نوسانات در دو سال اخیر و با افزایش ریسک‌های سیاسی و نگرانی از تشدید تنش‌ها در فضای بین‌الملل در اقتصاد کشورمان بیشتر شده، اما موضوع مهم این است که بانک مرکزی در این شرایط توان مدیریت بازار را دارد و گذشته نیز نشان می‌دهد ارز و طلا بعد از افزایش ناگهانی قیمت‌ها فروکش کرده‌اند.
دولت اعتقاد چندانی به مداخله در بازار ندارد
این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به اهمیت رویکرد دولت‌ها در موضوع مداخله در بازار ارز افزود: در دولت سیزدهم شاهد آن بودیم که دلار حدود ۵/۱ سال در کانال ۶۰هزار تومان نوسان داشت، اما این رویکرد را در وزیر سابق اقتصاد شاهد نبودیم و در نهایت قیمت دلار در آن مدت چند کانالی افزایش پیدا کرد و این رویکرد همچنان ادامه دارد.
مهرپور افزود: بخش قابل توجهی از نوسانات قیمت ارز و طلا، ماحصل انتظارات تورمی و بخشی دیگر نتیجه نگاه دولت‌ها در میزان مداخله به بازار است، اما در نهایت مسئله اصلی این است که بانک مرکزی توان مدیریت بازار را دارد و قیمت‌ها بعد از افزایش هیجانی فروکش می‌کنند.
به گفته این کارشناس اقتصادی در مورد افزایش اخیر قیمت‌ها نیز پیش‌بینی می‌شود آرامش به بازار ارز و طلا بازگردد، اما در خصوص زمان آن باید چشم‌انتظار اقدامات بانک مرکزی بود.
عبور از تجربیاتی سخت‌تر از مکانیسم ماشه
مهرپور با اشاره به تجربیات سخت‌تر از مکانیسم ماشه در اقتصاد کشور گفت: در دو سال گذشته ریسک‌های سیاسی بسیار قابل توجهی از جمله عملیات وعده‌صادق، شهادت رئیس‌جمهور دولت سیزدهم و به نوعی بی‌دولتی، شهادت آقای هنیه و فرماندهان ارشد نظامی و از همه مهم‌تر جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران را شاهد بودیم که در نهایت قیمت ارز نوسان شدیدی را تجربه نکرد، بنابراین فعال‌سازی مکانیسم ماشه نیز مشابه تجربیاتی است که تاکنون داشته و از آن عبور کرده‌ایم.
این کارشناس اقتصادی ضمن تأکید بر آنکه مدیریت بازار ارز در دستان بانک مرکزی است و بازارساز می‌تواند آرامش را به بازار برگرداند، افزود: این مسئله باید در اولویت قرار گیرد.
کم‌توجهی به قانون اخذ مالیات بر عائدی سرمایه
مهرپور درباره اهمیت اجرای اخذ مالیات بر عائدی سرمایه در کنترل سوداگری و سفته‌بازی در بازار ارز گفت: اجرای این قانون، در جلوگیری از فعالیت‌های سوداگرانه تأثیرگذار است، اما مسئله مهم این است که به دلیل ضعف برخی ساختارها، امکان شناسایی افراد به درستی فراهم نیست، بنابراین عملاً این قانون امکان تحقق اهداف در نظر گرفته شده به صورت کامل را ندارد.
به گفته او تنها بازار نسبتاً قابل رصد برای اخذ مالیات بر عائدی سرمایه، بازار مسکن است و روش‌های شناسایی افراد در سایر بازار‌ها به درستی مشخص نیست.
این کارشناس اقتصادی با تأکید بر اهمیت اخذ مالیات بر عائدی سرمایه در کاهش سوداگری و همچنین مدیریت بازار ارز و طلا افزود: به نظر می‌رسد هدف سیاستگذار از اجرای این قانون بیش از آنکه در راستای کنترل سوداگری باشد، بیشتر جنبه درآمدزایی داشته باشد.
اطمینان و دسترس‌پذیربودن ذخایر ارز و طلای بانک مرکزی
کارشناسان بر ضرورت کنترل قیمت‌ها از سوی بانک مرکزی تأکید دارند. خلق تورم خیانت به همه کشور است و دولت باید در بزنگاه‌ها و در برابر اقدامات سوداگرانه حضوری فعالانه‌تر داشته باشد.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در نشستی که با حضور کارآفرینان برتر کشور برگزار شد، از اطمینان و دسترس‌پذیربودن ذخایر ارز و طلای بانک مرکزی خبر داد و خاطرنشان کرد فعالان اقتصادی نگران تأمین ارز نباشند.
وی همچنین اشاره‌کرد که فعالان اقتصادی می‌توانند طلا وارد کنند و در مرکز مبادله یا بورس کالا به فروش برسانند و به فعالیت اقتصادی بپردازند. باید توجه داشت اگرچه فشار‌های دشمنان از بیرون از ایران قابل درک است، اما فشار‌های داخلی ناشی از حضور کمرنگ مقام‌های ناظر قابل پذیرش نبوده و نباید محدودیت‌های خارجی را با محدودیت‌های داخلی تکمیل و زمین بازی را به سوداگران واگذار کرد.
