جوان آنلاین: «مارک روته» دبیر کل ناتو امروز دوشنبه طی اظهاراتی در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی گفت: ما بر هزینههای دفاعی تمرکز کردهایم. میدانیم که ایران، روسیه، چین و کره شمالی در حال همکاری با یکدیگر هستند؛ روسیه از دیرباز تهدیدی برای ناتو بوده است.
رهبران ناتو با ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین درباره شراکت راهبردی تهران-مسکو و گسترش آن ابراز نگرانی کردهاند.
مقامات ایران با رد کردن این ادعا همکاریهای نظامی تهران و مسکو را در چارچوب روابط دفاعی دوجانبه و بیارتباط با جنگ اوکراین دانستهاند.
تهران تاکید کرده بهرغم مداخله نظامی آشکار متحدان غربی کییف از هیچ یک از طرفین جنگ حمایت نمیکند و بارها آمادگی خود برای کمک به روندی سیاسی برای حلوفصل این مناقشه را اعلام کرده است.
مقامات روسیه نیز ضمن تکذیب ادعای استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین تاکید کردهاند برخلاف کییف که به تسلیحات حامیان غربی خود متکی است، مسکو از تسلیحات تولید صنایع دفاعی داخلی استفاده میکند.
رادیو و تلویزیون ملی لیتوانی با انتشار این مطلب گزارش داد که روته با تاکید بر این که اعضای این ائتلاف نظامی غربی باید در نشست بعد خود در لاهه بر سر تعهد نسبت به افزایش هزینههای دفاعی به توافق برسند، گفت: این که در لاهه درباره هزینهها تولیدات صنعتی تصمیمات لازم را اتخاذ کنیم اهمیتی حیاتی دارد.
روته برای شرکت در نشست رهبران اعضای جناح شرقی و نوردیک ناتو به پایتخت لیتوانی سفر کرده است.
دیپلماتها میگویند با وجود فشارهای آمریکا بر متحدان خود برای تخصیص پنج درصد از تولید ناخالص داخلی خود به هزینههای دفاعی، کشورهای ناتو در نشست بعدی خود در ماه ژوئن در لاهه تلاش خواهند کرد بر سر این تعهد با تقسیم آن به دو بخش به اجماع برسند. این پیشنهاد شامل افزایش مستقیم هزینههای دفاعی به ۳.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی و تخصیص ۱.۵ درصد اضافی به نیازهای مرتبط با حوزه دفاعی، مانند زیرساختهای دوگانه خواهد بود.
روته مشخص نکرد که کشورهای ناتو متعهد به چند درصد هزینه از محل تولید ناخالص داخلی خواهند شد، اما گفت: این چیزی است که هماکنون بین متحدان ما مورد بحث قرار دارد. من در حال حاضر به ارقام اشاره نمیکنم اما به شما اطمینان میدهم که ۲ درصدی که در سال ۲۰۱۴ بر سر آن توافق کردیم، کافی نیست. این رقم تا حد قابل توجهی بیشتر از ۲ درصد خواهد بود.
او همچنین اعلام کرد که تمام اعضای ناتو در مورد عضویت اوکراین به توافق رسیدهاند اما تاکید کرد که این موضع نمیتواند بخشی از مذاکرات صلح بین کییف و مسکو باشد.
اظهارات دبیرکل ناتو در پاسخ به درخواست روسیه مبنی بر توقف گسترش ناتو به سمت شرق به عنوان یکی از شروط صلح مطرح شده است.
روته بیان کرد: در مورد اوکراین، در واشنگتن آشکارا این تعهد از سوی ۳۲ متحد وجود داشت که مسیر عضویت اوکراین در ناتو غیرقابل بازگشت است. قرار نیست این امر با یک تاریخ پایان مشخص همراه باشد یا به عنوان بخشی از یک توافق صلح مرطح شود، بلکه به عنوان تعهدی از سوی ۳۲ متحد خواهد بود و ما همین حالا نیز درحال ایجاد این مسیر هستیم.
این در حالی است که پیشتر، خبرگزاری رویترز به نقل از سه منبع مطلع گزارش داد که شروط اساسی «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه برای پایان دادن به این جنگ شامل درخواست از رهبران غربی برای ارائه تعهدی مکتوب نسبت به متوقف کردن گسترش ناتو به سمت شرق(عضویت اوکراین در ناتو) و لغو بخشی از تحریمهای روسیه است.
اگرچه بسیاری از بیانیههای ناتو به عضویت اوکراین اشاره کردهاند، این تعهد در فوریه گذشته زمانی زیر سوال رفت که «پیت هگست» وزیر دفاع آمریکا آن را غیرواقعبینانه خواند.
هگست در ۱۲ فوریه گفت: آمریکا معتقد نیست که عضویت اوکراین در ناتو نتیجه واقعبینانهای از یک توافق مذاکرهشده باشد. درعوض، هر تضمین امنیتی باید توسط نیروهای اروپایی و غیراروپایی توانمند پشتیبانی شود. صراحتا، هیچ نیروی امریکایی به عنوان بخشی از هر گونه تضمین امنیتی در اوکراین مستقر نخواهد شد.