جوان آنلاین: دستکاری در انتخابات، خیانت به اطلاعات محرمانه، جعل اسناد. تا پیش از این به نظر میرسید که این سه ماجرا میتوانند جلوی ورود دونالد ترامپ به عرصه انتخابات و کاخسفید را بگیرند، اما حالا برعکس همه اینها رخ داده است و ترامپ نگرانی کمتری دارد. سال گذشته، جک اسمیت دادستان ویژه و دو دادستان در نیویورک و جورجیا ۹۱ اتهام را در چهار پرونده علیه ترامپ مطرح کردند. گمانهزنیهای زیادی در مورد اینکه آیا او به زندان خواهد رفت یا خیر وجود داشت. اکنون او به جای زندان به کاخسفید برمیگردد. در واشینگتن، میامی، نیویورک و آتلانتا، دادستانها و قضات باید تصمیم بگیرند که این پیگرد قانونی چه معنایی دارد....
قاضی «خوان مرکان» در نیویورک اولین نفری است که در این مورد موضعگیری کرد. او صدور حکم کلیدی در مورد اینکه آیا محکومیت رئیسجمهور منتخب باید لغو شود یا نه را به تعویق انداخت. این در حالی است که هیئت منصفه آنجا در ماه می، ترامپ را در ۳۴ پرونده و در نخستین مرحله به جعل اسناد تجاری متهم کرد. موضوع به پرداخت مبلغی کلان به یک بازیگر فیلمهای مستهجن که ادعا میکرد در طول مبارزات انتخاباتی ۲۰۱۶ با ترامپ رابطه جنسی داشته است، مربوط میشد. قاضی اول قصد داشت تا حکم را در ماه جولای اعلام کند و احتمال میرفت حکم زندان صادر شود، اما از همان آغاز بعید بود تا این حکم برای کسی که برای اولین بار مجرم شناخته میشود، اجرایی شود. در بهترین حالت و با توجه به این واقعیت که ترامپ اغلب دستورالعملهای قاضی را در جریان رسیدگی نادیده میگرفت و به طور علنی در مورد کسانی که در این روند دخیل بودند، صحبت میکرد، میتوان تصور کرد که مرکان تمام تلاش خود را برای صدور حکم انجام داده است.
اولین مصونیت برای رؤسای جمهور
با این حال، دادگاه عالی واشینگتن برای اولین بار به رئیسجمهور مصونیت مادامالعمر از تعقیب قضایی برای اقدامات رسمی (و نه برای اعمال خصوصی) اعطا کرد. به این ترتیب، وکلای ترامپ اکنون درخواست لغو محکومیت نیویورک را هم مطرح کردهاند. حکم مصونیت، محدودیتهایی را نیز برای استفاده از شواهد کاخسفید ایجاد میکند و احتمال میرود تا صدور حکم به بعد از ریاست جمهوری ترامپ به تعویق بیفتد. در هر صورت، بعید است که ترامپ زندانی شود، چراکه در روند تجدیدنظر، جاعلان اسنادی که سابقه محکومیت قبلی ندارند و بیش از ۸۰ سال سن دارند را نمیتوان به راحتی راهی زندان کرد. وضعیت در دو محاکمهای که اسمیت، علیه ترامپ انجام داد هم روشن است. یکی به دادگاه واشینگتن در مورد تلاشهای ترامپ در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ برای باقی ماندن در قدرت به رغم شکست انتخاباتیاش در برابر بایدن مربوط میشود و دیگری به میامی پس از پایان دوره ریاست جمهوری و روند رسیدگی به پروندههای غیرقانونی اسناد محرمانه مربوط میشود که هر دو متوقف شدهاند.
این دو کیفرخواست در مورد قوانین فدرال است و از ۱۲ شب ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، متهم، قوه قضائیه فدرال را کنترل خواهد کرد. ترامپ اعلام کرده که او (یا دقیقتر دادستان کل او) اسمیت را «در عرض دو ثانیه اخراج خواهد کرد» و شاید حتی خودش او را تحت پیگرد قانونی قرار دهد. در هر صورت، وزیر ترامپ میتواند با یک گردش قلم جلوی این دو پرونده را بگیرد و حتی اگر این کار را نکند، طی چهار سال آینده هیچ اتفاقی نمیافتد، چراکه وزارت دادگستری چندین دهه بر این موضوع تأکید دارد که نمیتواند علیه رؤسای جمهور مستقر اقدام کند. اسمیت و مریک گارلند، دادستان کل امریکا این روزها تلاش میکنند تا پیش از ۲۰ ژانویه در این مورد اقدام کنند. روز جمعه هم اسمیت درخواست کرد تا در روند رسیدگی وقفه ایجاد شود. او ترامپ را به توطئه برای ایالات متحده و ایجاد مانع در روند دادرسی عمومی و نقض حقوق مدنی متهم کرده است.
ترامپ خوش شانس بود
اتهام اسمیت، حول محور «انتخابکنندگان قلابی» ترامپ نیز میچرخد. در برخی ایالات و همزمان با جلسه رسمی رأیدهندگان، جمهوریخواهان به دلیل شکست ترامپ نمیتوانستند در این جلسه شرکت کنند، اما برای انتخاب ترامپ حاضر شدند. این واقعه قرار بود به مایک پنس معاون رئیسجمهور هم بهانهای بدهد تا پیروزی بایدن را تأیید نکند. اسمیت حالا تأکید میکند که رئیسجمهور هیچ اختیار رسمی برای نظارت بر انتصاب انتخابکنندگان در ایالات نداشت و به همین دلیل، شایسته مجازات است. علاوه بر اینها، اسمیت از ترامپ در میامی و به دلیل اسناد محرمانهای که در سال ۲۰۲۱ از کاخسفید به باشگاه گلف مارآلاگو برده بود، شکایت کرد. ترامپ این اسناد را در سرویس بهداشتی نگه میداشت و ظاهراً گاهی آنها را به دیگران هم نشان میداد. البته ترامپ همه اینها را انکار کرد تا اینکه اسناد در جریان یکی از حملات افبیآی کشف شد. جدیترین اتهام، نقض قانون جاسوسی است. این واقعیت که این رویه نیز به جلسه اصلی نرسید، ناشی از شانس ترامپ است؛ ضمن اینکه آیلین کانن، قاضی منصوب خود او بود و کانن به همین دلیل بسیاری از درخواستهای دفاع را پذیرفت.
اسمیت باید داوطلبانه اتهامات را پس بگیرد؟
اکنون نشانههایی وجود دارد که نشان میدهد، اسمیت قبل از روی کارآمدن ترامپ در ۲۰ ژانویه به ابتکار خود، این دو اتهام را پس میگیرد و گزارش نهایی را خواهد نوشت. البته در مورد اسناد محرمانه، اسمیت باید با پس گرفتن درخواست تجدیدنظر، سابقهای که ایجاد میکند را نیز در نظر بگیرد. ملاحظاتی وجود دارد و اسمیت باید از دادگاه بخواهد تا زمان خروج ترامپ از کاخسفید (برنامهریزی شده برای ژانویه ۲۰۲۹) روند دادرسی را به تعویق بیندازد. اگر دادستان در دادگاه این موضوع را به خوبی پشتسر بگذارد، احتمالاً ترامپ عفو میشود. این نیز بیسابقه خواهد بود، اما قانون حق عفو رئیسجمهور را محدود نمیکند.
تعلیق پرونده تا سال ۲۰۲۹
با این حال، اختیار عفو رئیسجمهور به پروندههای فدرال مربوط میشود. به همین دلیل است که برخی از مخالفان ترامپ همچنان میخواهند به ایالت جورجیا امید داشته باشند. در آنجا فانی ویلیس دادستان میخواهد ثابت کند که ترامپ و ۱۸ متهم دیگر یک سازمان جنایی تشکیل دادهاند. بر این اساس، ۱۹ متهم در یک اتحاد مافیایی سعی کردند پیروزی بایدن در جورجیا را به پیروزی ترامپ تبدیل کنند. ترامپ با مدیر انتخابات جورجیا تماس گرفته و از او خواسته بود ۱۱ هزار و ۷۸۰ رأی از دست رفته را پیدا کند. با این حال، ویلیس از زمانی که هیئت منصفه بزرگ در آتلانتا او را متهم شناخت، پیشرفت چندانی نداشته است. اگرچه قاضی، درخواست ترامپ برای حذف ویلیس از روند رسیدگی را رد کرد، اما وکلای ترامپ به این تصمیم اعتراض کردند. در هر حال، ویلیس با همان سؤالاتی روبهرو میشود که اسمیت باید در واشینگتن به آنها پاسخ دهد و آنها به این مربوط میشوند تا چه اندازه باید کیفرخواست خود را با توجه به حکم دادگاه عالی در مورد مصونیت رئیسجمهور تنظیم کند. به عبارتی، حتی اگر کامالا هریس هم برنده میشد، آینده محاکمه بسیار نامشخص بود، اما اکنون ترامپ به عنوان رئیسجمهور احتمالاً مجبور نیست در آتلانتا از خود دفاع کند. این پرونده هم تا سال ۲۰۲۹ متوقف خواهد شد و مشخص نیست که ۱۸ همدست ترامپ نیز از این موضوع سود خواهند برد یا خیر. این موضوع هم معلوم نیست که ترامپ چگونه تهدید خود مبنی بر اقدام در مراجع قضایی و تحقیقاتی علیه همه افرادی که علیه او اقدام کردهاند را عملی خواهد کرد.
آندراس رز
فرانکفورتر آلگماینه