جوان آنلاین: کانال تلگرامی اندیشکده راهبردی تبیین نوشت:
در سومین سالگرد بازگشت طالبان، اقتصاد افغانستان در چه وضعیتی است؟
امروز ۲۴ مرداد است و دقیقاً سه سال از سقوط کابل و بازگشت طالبان به قدرت می‌گذرد. اقتصاد این کشور در دو سال اول استقرار طالبان ۲۶ درصد کوچکتر شده است و با توجه به خشکسالی، تحریم و ممنوعیت کشت تریاک، این انقباض ادامه خواهد یافت. اقتصاد کماکان وابستگی شدیدی به کمک‌های خارجی دارد و کمک‌های خارجی دستکم ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد.
طالبان ساز و کار مشخصی برای اعلام آمار اقتصادی ندارد؛ اما برآورد‌های کارشناسی نشان می‌دهد که ۷۰ درصد از جمعیت افغانستان زیر خط فقر هستند و بیکارند. طالبان نظام بازنشستگی را نیز با ادعای ملاحظات شرعی منحل نموده است. حذف زنان از بازار کار موجب ضرر دستکم یک میلیارد دلاری به تولید ناخالص داخلی افغانستان شده است.
تورم منفی ۹ درصدی بیش از آنکه دستاورد باشد، متاثر از افت شدید قدرت خرید است. افزایش ۳۰ درصدی ارزش افغانی نیز موجب کاهش رقابت‌پذیری محصولات صادراتی افغانستان شده و کسری تجاری این کشور را تشدید نموده است.
بانک مرکزی افغانستان به دلیل فقدان تجهیزات چاپ پول در داخل نمی‌تواند به دلخواه خود پول چاپ کند. داد و ستد وام‌های بانکی به دلیل ربا قلمداد شدن ممنوع و متوقف شده است. دولت سرپرستی به دلیل عدم شناسایی بین‌المللی و تحریم، وام خارجی نیز نمی‌تواند بگیرد.
سازمان ملل در سه سال گذشته دستکم ۳.۸ میلیارد دلار برای تامین کمک‌های اقتصادی به افغانستان هزینه کرده است. ایالات متحده بیش از ۳ میلیارد دلار کمک در این دوره به افغانستان منتقل کرده است که بنابر ادعای ناظران آمریکایی بخشی از آن به دست طالبان رسیده است.
علاوه بر مراودات مالی پنهانی و مداخله در نحوه توزیع، گزارش سیگار (SIGAR) نشان می‌دهد که پیمانکاران و مجریان کمک‌های خارجی برای تداوم فعالیت‌های خود در افغانستان به طالبان پرداخت‌های نقدی و غیرنقدی دارند.
طالبان الگوی مالیات‌ستانی سخت‌گیرانه‌ای برپا کرده است و یکی از اولین اقدامات آن، برقرار ساختن مجدد اظهارنامه‌های الکترونیکی بود. تعرفه‌های جدیدی نیز بر حمل کالای تجاری اعمال شده است.
در سال ۲۰۲۳، این گروه قریب به ۳ میلیارد دلار مالیات جمع‌آوری نمود که کماکان فاصله معنی‌داری با برآورد‌های حداقلی مورد نیاز برای اداره حکومت دارد و تکیه طالبان کماکان بر منابع غیررسمی است.
