جوان آنلاین: نروژ، ایرلند و اسپانیا روز چهارشنبه اعلام کردند که از روز ۲۸ مه ۲۰۲۴ (۸ خرداد ۱۴۰۳) فلسطین را به عنوان یک دولت به رسمیت میشناسند تا اولین تبعات دیپلماتیک هشت ماه جنگ اسرائیل علیه غزه و نتیجه عملیات ۷ اکتبر حماس روشن شود. در حالی که گفته میشود کشورهای اروپایی بیشتری برای بهرسمیت شناختن کشور فلسطینی آمادههستند، اسپانیاییها در حمایت از تصمیم دولتشان، بهخیابانها آمدند و جشن گرفتند.
به گزارش «جوان»، نروژ، ایرلند و اسپانیا در اقدامی تاریخی کشور فلسطین را در مرزهای ۱۹۶۷ به رسمیت شناختند، اقدامی که هرچند یک شناسایی نیمهکاره به حساب میآید ولی میتواند پلی برای احقاق بخشی از حقوق از دست رفته فلسطینیان باشد. این حرکت سه دولت اروپایی، نتیجه غیرمستقیم عملیات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس علیه رژیم صهیونیستی است که تلآویو در پاسخ به آن یک جنگ خانمانسوز در باریکه غزه به راه انداخت. سیمون هریس، نخستوزیر ایرلند روز چهارشنبه گفت: «امروز ایرلند، نروژ و اسپانیا اعلام میکنند که ما کشور فلسطین را به رسمیت میشناسیم، هر یک از ما هر اقدام ملی لازم را برای اجرای این تصمیم انجام خواهیم داد. من مطمئن هستم که کشورهای دیگر نیز این تصمیم را خواهند گرفت تا در برداشتن این گام مهم در هفتههای آینده به ما بپیوندند.» همچنین یوناس گهر استور، نخستوزیر نروژ گفت: «اگر فلسطین به رسمیت شناخته نشود، صلح در خاورمیانه برقرار نخواهد شد.» موضع اسلو از این جهت اهمیت دارد که نروژ سالها نقشی محوری در دیپلماسی خاورمیانهای ایفا کرده و میزبان مذاکرات موسوم به صلح اسرائیل و فلسطین در آغاز دهه ۱۹۹۰ بود که منجر به توافق اسلو شد. پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا نیز دیروز اعلام کرد که از ۲۸ مه (هشتم خرداد) کشور مستقل فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت. پس از اعلام این موضع اسپانیا، هزاران نفر از مردم این کشور به خیابانها آمدند و به جشن و پایکوبی پرداختند. رهبران سه دولت اروپایی گفتهاند این اقدام تا ۲۸ مه اجرایی خواهد شد.
بقیه دولتها هم در راهند
فرانسه گفته که شرایط برای انجام چنین اقدامی محقق نشده ولی نیوزویک نوشته که در هفتههای اخیر، ایرلند در دیدار با مقامهای اسپانیا، اسلوونی، بلژیک، نروژ و مالت درباره پتانسیل به رسمیت شناختن کشور فلسطین صحبت کرده است. برخی منابع میگویند که انتظار میرود اسلوونی نیز این کار را بکند. جرمی کوربین، نماینده پارلمان انگلیس این روند را پیامی برای دول غربی دانسته و میگوید: «به رسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی نروژ، ایرلند و اسپانیا پیامی برای سایر کشورهای اروپایی و واشینگتن است.» جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس از تصمیم جدید چند کشور اروپایی در به رسمیت شناختن کشور فلسطین استقبال کرد و گفت که این اقدام به مثابه گام محوری به سمت تحقق راهکار دودولتی محسوب میشود. در حالی سوئد اولین کشور اتحادیه اروپا بود که کشور فلسطین را در اکتبر ۲۰۱۴ به رسمیت شناخت، در رأیگیری چند هفته قبل در مجمع عمومی سازمان ملل هم، ۱۴۳ عضو از ۱۹۳ عضو مجمع عمومی سازمان ملل متحد به حمایت از یک کشور فلسطینی برای پیوستن به سازمان ملل رأی مثبت دادند. گاردین با اشاره به اهمیت این روند نوشته است: «این شناساییها حاکی از فرسایش «مالکیت» امریکا بر روند صلح اسرائیل و فلسطین و راه باز به سوی تشکیل کشور (فلسطین) است.» هیو لوات از شورای روابط خارجی اروپا میگوید، کاری که سه دولت اروپایی کردند «مسیر معناداری را به سوی دولت (فلسطینی) باز میکند. به رسمیت شناختن گامی ملموس به سوی یک مسیر سیاسی قابل دوام است که منجر به خودمختاری فلسطین میشود.»
نقطه عطف
حماس که از سال ۲۰۰۷ نوار غزه را تحت کنترل دارد، تصمیم دیروز سه کشور اروپایی را «نقطه عطف» توصیف کرد و گفت این تصمیم «نتیجه مستقیم مقاومت شجاعانه» مردم فلسطینی است. عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس گفته که این تصمیم سه دولت اروپایی «نتیجه مبارزات ملت فلسطین و مقاومت قهرمان آن و پایداری اسطورهای مردم غزه در برابر ماشین نسلکشی دشمن صهیونیستی، ثبات و پایداری ساکنان کرانه باختری و قدس در برابر جنایات نظامیان و شهرکنشینان اشغالگر و پایبندی فلسطینیان به گزینه مقاومت به عنوان تنها راه رسیدن به آزادی و تعیین سرنوشت و تشکیل کشور مستقل به پایتختی قدس است.» حماس میگوید: «ما کشورهای سراسر جهان را به اعتراف به حقوق ملی و مشروع ملت فلسطین و حمایت از مبارزات این ملت در مسیر رسیدن به آزادی و استقلال و پایان اشغالگری در سرزمین خویش فرامیخوانیم.» سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) نیز گفته که به رسمیت شناختن کشور فلسطین «راه ایجاد ثبات، امنیت و صلح در منطقه است.» مصطفی برغوتی، سیاستمدار فلسطینی هم میگوید که اقدام سه دولت اروپایی یک «گام قدرتمند سیاسی و به لحاظ نمادین مهم» بود که دستیابی به «آزادی و عدالت» را برای مردم فلسطین نزدیکتر کرد. او به الجزیره گفت: «این همچنین ضربهای به نتانیاهو و دولت افراطی او و فاشیستهای دولت اوست. این بدان معناست که اقدامات فاشیسم و افراطگرایی در دولت اسرائیل آیندهای ندارد.»
با این حال، اسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی به تصمیم سه دولت اروپایی تاخته و گفته که تاریخ به یاد خواهد آورد که «اسپانیا، نروژ و جمهوری ایرلند تصمیم گرفتند که به قاتلان و متجاوزان حماس مدال طلا اهدا کنند.» رژیم صهیونیستی میگوید که این عمل سه کشور اروپایی را تحمل نخواهد کرد و سفرای خود را از نروژ و ایرلند فراخواهد خواند. وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی همچنین تهدید کرد که در صورت اتخاذ تصمیمی مشابه، سفیر اسرائیل در اسپانیا را فراخواهد خواند. بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی رژیم صهیونیستی نیز در واکنش به تصمیم نروژ، ایرلند و اسپانیا خواستار اعمال مجازاتهایی بر تشکیلات خودگردان فلسطین شد و به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی توصیه کرد تحویل درآمدهای مالیاتی به تشکیلات خودگردان را تا اطلاع ثانوی متوقف کند. با این حال، یائیر لاپید، رهبر جریان اپوزیسیون رژیم صهیونیستی معتقد است تصمیم نروژ، اسپانیا و ایرلند برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین یک شکست سیاسی بیسابقه برای اسرائیل است.