جوان آنلاین: موتورسواران همواره برای گرفتن گواهینامه با دشواری‌های بسیاری مواجه بوده‌اند. کمبود مراکزی که بتوان از آن گواهینامه گرفت، هزینه بالا و عبور از آزمون نظری، مهم‌ترین دشواری پیش‌روی موتورسواران بوده است. از همین‌رو بسیاری از راکبان پس از مواجه شدن با این موانع ترجیح‌شان این است که بدون داشتن گواهینامه رانندگی کنند. در شرایطی که بالغ بر ۷ میلیون موتورسوار بدون گواهینامه در حال تردد هستند، عملی شدن طرح گواهینامه یک روزه از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا فرصت مناسب گواهینامه‌دار شدن افراد را فراهم کرده است که در این باره با سرهنگ احمد کرمی‌اسد، رئیس مرکز صدور گواهینامه راهور گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌آید.
طرح گواهینامه یک روزه شامل افرادی می‌شود که مالک موتورسیکلت هستند. متقاضیان برای گرفتن گواهینامه چه مراحلی را باید سپری کنند؟
متقاضیان گواهینامه یک روزه، ابتدا باید در سامانه ایران‌موتور ثبت‌نام کنند. هر متقاضی باید دارای شماره تلفن همراهی باشد که به نام خودش ثبت شده است. بعد از عضویت متقاضی در سامانه مورد نظر، احراز هویت او به صورت هوشمند صورت می‌گیرد. پس از آن باید مشخصات موتورسیکلتی که به نام او یا والدینش است در سامانه ثبت شود. در ادامه از طریق سامانه، پیامکی به شماره تلفن همراه او ارسال می‌شود که تا ۲۴ ساعت آینده، نتیجه راستی‌آزمایی اصالت موتورسیکلت به وی اعلام می‌شود. در جریان این فرآیند همکاران من در مرکز پلیس مشخصات ثبت شده را بررسی می‌کنند و اگر اصالت موتورسیکلت تأیید شود، امکان ادامه فرآیند برای متقاضی فراهم می‌شود. اگر هم اصالت نداشته باشد به متقاضی اعلام می‌شود که اصالت وسیله نقلیه خود را از طریق مرکز شماره‌گذاری بررسی کند و بعد از رفع نقص، دوباره در جریان فرآیند قرار گیرد. بعد از تأیید اصالت موتورسیکلت، متقاضی باید در سامانه، استان و شهر مورد نظرش را انتخاب کند.
بفرمایید این طرح در حال حاضر در چند استان فعال است و بعد از فعال کردن شهر و استان گام بعدی چیست؟
در حال حاضر این فرآیند در ۲۸ استان کشور فعال است که بالغ بر ۱۵۰ آموزشگاه در ۱۱۲ شهرستان به این سیستم متصل هستند. بعد از انتخاب شهر، تعداد آموزشگاه‌های موتورسیکلت فعال در آن شهر به او نمایش داده می‌شود. بنابراین متقاضی می‌تواند روی نام هر کدام از آموزشگاه‌های مورد نظر کلیک کند که به محض کلیک کردن، برنامه زمانبندی آموزشگاه به او نشان داده می‌شود که می‌تواند نسبت به گرفتن نوبت اقدام کند. بعد از نوبت گرفتن، متقاضی به درگاه پرداخت هدایت می‌شود و باید مبلغ ۵۷۰ هزار تومان را پرداخت کند که این مبلغ در کل کشور برای همه متقاضیان یکسان است.
تا این مرحله همه موارد به صورت سیستمی صورت می‌گرفت. به نظر می‌رسد بعد از آن متقاضی باید راهی آموزشگاه شود.
همین‌طور است. بعد از طی شدن این مراحل که زمان زیادی هم نیاز ندارد و بعد از پرداخت مبلغ، متقاضی براساس زمان تعیین شده به آموزشگاهی که انتخاب کرده مراجعه می‌کند. همانطور که اشاره شد تا این مرحله همه اقدام‌ها به صورت غیرحضوری انجام شده است. ما نسبت به زمان حضور متقاضی برنامه‌ریزی کرده‌ایم که همان زمان یک پزشک در آموزشگاه مستقر باشد. پزشک بعد از درج مشخصات کدملی متقاضی در سامانه‌ای که در اختیار دارد در این باره راستی‌آزمایی مورد نظر را انجام می‌دهد و بعد سلامت فرد را بررسی می‌کند. اگر سلامت وی تأیید شد، متقاضی وارد مرحله بعد می‌شود، در غیر این صورت وی به کمیسیون پزشکی ارجاع داده می‌شود. با فرض اینکه سلامت فرد از سوی پزشک تأیید شود، وی در همان آموزشگاه به مدیر ارجاع داده می‌شود که این فرآیند در چند دقیقه انجام خواهد شد. مدیر آموزشگاه هم با کنترل کدملی اطلاعات سومین مرحله از احراز هویت را صورت می‌دهد. بعد از تأیید این مرحله مدیر آموزشگاه گواهی آموزش متقاضی را صادر می‌کند. در این فاصله متقاضی با موتورسیکلت خودش یا موتورسیکلت آموزشگاه در حضور مربیان آموزشگاه تمرین می‌کند و گواهی مهارت از سوی مدیر آموزشگاه صادر می‌شود. پس از آن متقاضی باید در نوبت آزمون قرار گیرد. برنامه زمانبندی آزمون از سوی پلیس استعلام شده است که پلیس در چه روز، ساعت و مکانی از متقاضیان آزمون می‌گیرد. متقاضی در این مرحله باید به سایت مراجعه کند و بعد از گرفتن نوبت به محلی که انتخاب کرده مراجعه می‌کند.
یعنی آزمون در همان آموزشگاه انجام نمی‌شود؟
این محل می‌تواند همان آموزشگاه مورد نظر باشد یا محل دیگری که در سامانه اعلام شده است. متقاضی توسط افسر آزمون نظری، بار دیگر احراز هویت می‌شود. به افسران پلیس اعلام شده آزمون را به صورت شفاهی بگیرند. در این مرحله چند سؤال شفاهی پرسیده می‌شود و بعد از اینکه متقاضی به سؤال‌ها جواب داد به افسر آزمون عملی در همان محل مراجعه می‌کند. افسر آزمون هم پس از احراز هویت متقاضی از او آزمون عملی می‌گیرد. با قبول شدن متقاضی در این مرحله پیامک قبولی در آزمون برای وی ارسال می‌شود. کل فرآیند از ثبت درخواست تا انتها توسط یک ربات هوشمند کنترل و در نهایت گواهینامه برای متقاضی چاپ و ارسال می‌شود. در هر کدام از این مراحل اگر متقاضی قبول نشد برای اصلاح آن از همان نقطه ادامه می‌دهد و به این صورت نیست که دوباره کل فرآیند طی شود.
همه این فرآیند در یک روز ممکن است؟
از زمان ثبت درخواست تا گرفتن نوبت متقاضی مراحل را در منزل و از طریق سیستم انجام می‌دهد. بعد از آن هم در صورت فراهم بودن شرایط متقاضی این امکان وجود دارد که یک روزه گواهینامه بگیرد.
در صورتی که پزشک به نحوی سلامت فرد را تأیید نکرد چه باید کرد؟
پزشک بعد از دیدن وضعیت ظاهری متقاضی و در صورت تشخیص، وی را به کمیسیون پزشکی ارجاع می‌دهد که بعد از تأیید کمیسیون، فرآیند مورد نظر ادامه پیدا می‌کند.
شرایط سنی متقاضی چگونه باید باشد؟
دو مورد وجود دارد که باید متقاضی از آن برخوردار باشد؛ اول اینکه حداقل سن ۱۸ سال اعلام شده است. مورد دوم هم بحث سلامت جسمی و روانی متقاضی است که باید از سوی پزشک تأیید شود.
قید به نام بودن موتورسیکلت به نام متقاضی یا والدین آن‌ها منجر به این شده است افرادی که دارای این شرایط نیستند قادر به گرفتن گواهینامه نباشند. تصور نمی‌کنید با برداشتن این قید، افراد بیشتری می‌توانند از تسهیلات ایجاد شده استفاده کنند؟
طرح ما شامل گواهینامه‌دار کردن افرادی است که موتورسیکلت دارند، اما گواهینامه ندارند. در کشور بالغ بر ۷ میلیون موتورسوار داریم که مهارت رانندگی دارند، اما فاقد گواهینامه هستند. روش قدیمی ما به قوت خودش باقی است و می‌توانند از آن روش گواهینامه بگیرند. ممکن است افرادی در جریان فرآیند گواهینامه یک روزه هم مهارت رانندگی نداشته باشند که این افراد باید با همان شیوه قدیمی ما و با طی کردن همان فرآیند، گواهینامه بگیرند.
آیا تعداد مشخصی سؤال مطرح می‌شود؟
۱۰ سوال شفاهی در علایم پرسیده می‌شود که اگر به پنج سؤال جواب درست داده شود، پذیرفته می‌شوند.
یکی از نقد‌هایی که سال‌ها بود در گرفتن گواهینامه وجود داشت، این بود که عمده متقاضیان گواهینامه خودرو داشتند. چه الزامی وجود داشته و دارد از افرادی که گواهینامه خودرو دارند دوباره آزمون نظری گرفته شود؟
قانون پلیس را ملزم به اجرای این قانون کرده است. هرچند پیشنهاد پلیس این بود کسانی که یک پایه گواهینامه دارند برای پایه بعدی ملزم به سپری کردن دوباره آزمون نظری نباشند. در حال حاضر به‌رغم اینکه این موضوع به هیئت وزیران پیشنهاد شده، اما این پیشنهاد تصویب نشده و ترجیح پلیس این است که این موضوع مورد توجه هیئت وزیران قرار گیرد.
اشاره کردید در جریان ثبت‌نام ۵۷۰ هزار تومان به صورت سیستمی از متقاضی دریافت می‌شود. آیا در آموزشگاه هم هزینه مضاعفی دریافت خواهد شد؟
تنها روشی که نمی‌توانند هیچ هزینه اضافی از متقاضی بگیرند، همین روش است. امکان وارد کردن مبالغ دیگر وجود ندارد و سیستم به صورت اتومات مبلغ ۵۷۰ هزار تومان از حساب متقاضی کم می‌کند. کلاً هزینه آموزشگاه، هزینه پزشک، پست و همه موضوعاتی که در ارتباط با گواهینامه است با همین هزینه انجام می‌شود.
