جوان آنلاین: روابط و مناسبات رژیم پهلوی با دولت امریکا در دوره ریاسـت جمهـوری جیمی کارتر از موضوعات بحثانگیـز در تاریـخنـگاری انقلاب اسلامی قلمداد میشود. اثری که هم اینک در معرفی آن سخن میرود، سعی دارد به بازنمایی ابعاد گوناگون این مقوله بپردازد و واقعیت آن را نمایان سازد. این پژوهش از سوی فریبا اسدی انجام شده و مرکز اسناد انقلاب اسلامی به انتشار آن همت گماشته است. تارنمای ناشر در معرفی این کتاب به نکات پیآمده اشارت برده است:
«بررسی مناسبات دو کشور ایران و امریکا در سالهای پس از کودتای امریکایی- انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، نشان میدهد روابط این دو، نمونهای کامل از ارتباطات دولت دست نشانده بوده است، به گونهای که شاه ایران اغلب تصمیمات خود را با مشورت امریکاییها اتخاذ میکرد و امریکا نیز با حمایت کامل از رژیم شاه، ضمن برآوردن خواستههای وی، تمام تلاش خود را جهت حفظ رژیم پهلوی به کار میبرد. در این دوره امریکاییها در ایران به قدرت کامل دست یافتند، به طوری که طبق نظر آنان، شاه به تأسیس دو حزب مردم و ملیون تن داد تا نشان دهد اصول نظام مشروطه در کشور در حال انجام است، اما این موضوع به خودی خود، نتوانست رضایت دولتمردان امریکا را جلب کند، به طوری که برخی نیروهای امریکایی، سفیر وقت ایران در واشنگتن یعنی دکتر علی امینی را به عنوان بهترین گزینه برای انجام اصلاحات سیاسی تلقی میکردند. در واقع، حزب دموکرات امریکا به امینی به عنوان فردی نگاه میکرد که میتوانست با اصلاحاتی چند، مانع رواج کمونیسم در ایران شود. دولت امریکا روی دو موضوع تکیه داشت: حمایت مکرر از امینی و تشکیل کانون مترقی که بعداً در دوره نخستوزیری حسنعلی منصور، به حزب ایران نوین تغییر نام داد. در این زمان کندی، رئیسجمهور امریکا شاه را برای انجام پارهای اصلاحات تحت فشار قرار داده بود. از این زمان به بعد روند تحولات به گونهای شکل گرفت که امریکاییها برای نخستین بار در تاریخ معاصر ایران، توانستند موقعیتهای مهمی را در کشور به دست آورند و سطح روابط دو کشور، آشکارا ارتقا پیدا کرد. روابط در دوره ریاست جمهوری ریچارد نیکسون گسترش بیشتری یافت، به گونهای که قراردادهای مهم نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بین دو کشور منعقد شد. به واقع دوره ریاست جمهوری نیکسون که مناسبات شخصی زیادی با شاه داشت، اوج روابط دو کشور ایران و امریکا محسوب میشود. در همین دوره، امریکا چشم خود را بر موضوع حقوق بشر در ایران بست! این موضوع، باعث شکلگیری فضای پلیسی و امنیتی در ایران شد و ساواک توانست تمامی نیروهای سیاسی مخالف رژیم را سرکوب کند. فضای اختناق با تعطیلی فعالیتهای تمامی احزاب سیاسی طرفدار حکومت همراه بود و در اسفند ماه سال ۱۳۵۳ با تشکیل حزب واحد رستاخیز، حتی احزاب دولتی هم از فعالیت بازماندند! همچنین مطبوعات به شدت تحت فشار قرار گرفتند و اکثر مطبوعاتی که حتی مورد حمایت دربار بودند، تعطیل شدند. در دوره ریاست جمهوری جرالد فورد از حزب جمهوریخواه، این روابط کماکان ادامه یافت و امریکا آشکارا و بدون قید و شرط، از شاه و اقدامات او حمایت میکرد...».