اکثر ایرانی‌ها رودبار را به عنوان شهر زیتون می‌شناسند، اما شهرستان طارم بزرگ‌ترین تولیدکننده زیتون سبز کشور است. شهرستان طارم در استان زنجان در شرایطی گسترش باغات و افزایش میزان تولید زیتون را تجربه می‌کند که حدود ۹ هزار بهره‌بردار طارمی را در این بخش مشغول کرده و فقط در سال جاری بیش از ۵۰۰ هزار نفر روزکار برای کارگران فصلی از طریق تولید این محصول ایجاد کرده است. طارم سالانه با تولید ۴۰ درصد زیتون سبز، عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول را در کشور به خود اختصاص داده است، اما همین تولید بالا به دردی بزرگ تبدیل شده و با حضور دلالانی که حالا به مافیایی قدرتمند تبدیل شده‌اند، زیتون‌کاران و به تبع آن‌ها اقتصاد طارم و زنجان در حال ضرر دادن است.
با اینکه اکثر ایرانیان رودبار را با زیتونش می‌شناسند، اما خوب است بدانیم شهرستان طارم در استان زنجان سالانه با سهم ۴۰ درصدی زیتون سبز تولیدی، عنوان بیشترین تولیدکننده زیتون کشور را از آن خود کرده است.
با این حال و با تولید بیش از ۱۰۰ هزار تن زیتون سبز امسال این شهرستان با وجود مرغوبیت و کیفیت بالا، نه تنها سودی برای اقتصاد کشاورزان و باغداران این منطقه ندارد، بلکه باعث ناامیدی باغداران قطب زیتون کشور با توجه به افزایش تورم و قیمت سرسام‌آور کالا‌های اساسی زندگی آنان شده است.
امپراتوری دلالان در بازار زیتون
یکی از مشکلات اساسی صنعت زیتون در طارم، نبود آب کشاورزی به ویژه در فصل تابستان است که در زمان اوج آبیاری درختان زیتون مشکلات زیادی به وجود می‌آورد. موضوعی که اگر حل نشود، در سال‌های آینده شاهد نابودی باغات زیتون خواهیم بود.
با این تفاسیر و در کنار تمام این معضلات، زیتون‌کاران کار خود را انجام داده و یکبار دیگر فصل برداشت محصول از راه رسید، اما دوباره این دلالان هستند که چند قدم جلوتر خود را به زیتون کاران رسانده و مثل زالو مشغول مکیدن حاصل دسترنج یک‌ساله آن‌ها شده‌اند.
به گفته کشاورزان این منطقه، کار به جایی رسیده که این واسطه‌ها با قدرت تمام و به صورت هماهنگ نمی‌گذارند، خریداران بزرگ زیتون کشور به صورت مستقیم با زیتون کاران طارمی دیدار داشته و به خرید محصول بپردازند.
دلالان زیتون طارم را به پایین‌ترین قیمت خریداری کرده و با سود بالا به فروشندگان اصلی زیتون فرآوری شده تحویل می‌دهند. کاری که سال‌هاست ادامه دارد و هیچ مسئول و مرجعی هم به دفاع از باغداران وارد این میدان نمی‌شود.
به گفته دبیر مجمع مطالبه‌گران شهرستان طارم، نبود نظارت مسئولان بر بازار فروش زیتون ضربات مهلکی به فعالان این عرصه وارد کرده است.
یونس حیدری می‌گوید: «مسئولان طارم و استان زنجان باید برای صادرات این محصول با وزارت جهادکشاورزی رایزنی‌های لازم را انجام دهند تا با صادرات زیتون، فروش زیتون از طرف باغداران با قیمت مساعدی صورت گیرد. اگر این کار اتفاق بیفتد، تمایل شرکت‌های داخلی برای خرید و صادرات نیز بیشتر خواهد شد که همین موضوع تقاضای بیشتر خرید زیتون در مقابل عرضه بالای زیتون را به دنبال خواهد داشت.»
وی ضمن تأکید بر حفظ تعادل بازار توسط خود باغداران تصریح می‌کند: «اگر تولیدکنندگان و باغداران ۲۰ درصد زیتون تولیدی خود را فرآوری و از خام‌فروشی همه محصول اجتناب کنند، تعادل در عرضه و تقاضا برقرار شده و در نتیجه فروش محصول به نفع باغداران خواهد بود.»
این موضوع را هم فراموش نکنیم که زیتون طارم به دلیل نبود راه‌های مناسب ارتباطی به مرکز استان و استان‌های مجاور از جمله گیلان، قزوین، اردبیل و حتی تهران منتقل نشده و به صورت واسطه‌ای خریداری می‌شود. به همین خاطر است که رودبار می‌تواند با بخش اعظمی از زیتون طارم، نام خود را بر سر زبان‌ها بیندازد، چون در مسیر رفت و آمد بسیاری از ایرانیان است.
