فرود یک فروند هواپیما در فرودگاه مینسک و دستگیری یکی از منتقدان دولت بلاروس دامنه تنشها میان غرب و این کشور را تشدید کرده تا جایی که اتحادیه اروپا با بستن آسمان خود و تحریم بلاروس به آن واکنش نشان داده است. این اقدام همچنین زمینه را برای تقابل هر چه بیشتر امریکا و اروپا با مسکو مساعد کرده تا جایی که لندن از رضایت مسکو در فرود هواپیما سخن گفته است.
مقامات بلاروس روز یکشنبه با هشدار وجود یک بمب، هواپیمای «رایانایر» را مجبور به فرود کرده و سپس رومان پرتاسویچ، روزنامهنگار مخالف را که از مسافران این هواپیما بود، بازداشت کردند. مقامهای بلاروس گزارشها درباره اینکه با توسل به زور این هواپیمای مسافربری را مجبور به فرود در فرودگاه مینسک کردهاند، رد کردهاند. وزارت حمل و نقل این کشور نیز روز دوشنبه اعلام کرده که در آینده نزدیک درباره این حادثه توضیحات بیشتری خواهند داد. مینسک به دنبال این حادثه مدعی ارتباط آن با جنبش حماس شد که موسی ابومرزوق، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس به شدت آن را تکذیب کرد.
ارتباط واشنگتن با اپوزیسیون بلاروس
در پی این حادثه، غرب به شدت به تکاپو افتاده است. بنابر اعلام کاخ سفید، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی امریکا در گفتوگو با سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس تأکید کرده است که ایالات متحده با هماهنگی اتحادیه اروپا و سایر متحدان، دولت بلاروس را مسئول فرود اجباری پرواز تجاری در مینسک پایتخت و دستگیری یک روزنامهنگار مخالف میداند. طرفهای اروپایی نیز آسمان اتحادیه اروپا را به روی هواپیماهای بلاروس بستند. سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا با اعمال مجموعهای از تحریمها علیه بلاروس به دلیل اقدام این کشور در نشاندن یک فروند هواپیمای مسافربری موافقت کردهاند. از جمله تحریمهایی که قرار است اعمال شود، ممنوعیت استفاده بلاروس از حریم هوایی و فرودگاههای اتحادیه اروپا است. جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توئیتی درباره تحولات اخیر نوشت: «این کاملاً غیرقابل قبول است. ما دولت بلاروس را مسئول امنیت مسافران و هواپیماها میدانیم. همه مسافران باید بتوانند بلافاصله به سفر خود ادامه دهند. »اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا آنچه بر فراز آسمان بلاروس رخ داد را هواپیماربایی نامید و گفت: «این حمله به دموکراسی است. این حمله به آزادی بیان است. این همچنین حمله به حاکمیت اروپا است. این رفتار منزجرکننده نیازمند پاسخی قدرتمند است.»
اقدامی با رضایت مسکو
شارل میشل، رئیس شورای اروپا روز سهشنبه ضمن انتقاد شدید از اقدام مینسک، تلویحاً پای روسیه را به میان کشید و گفت: «ما نمیتوانیم تحمل کنیم که آنها با جان غیرنظامیان بیگناه رولت روسی بازی کنند.» انگلیس در کنار احضار سفیر بلاروس در لندن علناً در برابر روسیه موضع گرفت. دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس در مورد احتمال دخالت روسیه در این حادثه گفت: «ما جزئیات روشنی در این باره نداریم. من مراقب آنچه که در این مرحله میگویم خواهم بود، زیرا بسیار دشوار است باور شود که چنین عملی بدون حداقل رضایت مقامات مسکو انجام شود، اما همانطور که میگویم هنوز مشخص نیست. »راب همچنین گفت که انگلیس در حال صدور اطلاعیهای است که به شرکتهای هواپیمایی انگلیس توصیه میکند پروازهای خود را بر فراز حریم هوایی بلاروس متوقف کنند و مجوز هوایی بلویا (شرکت هواپیمایی بلاروس) را به حالت تعلیق در میآورد.
روسیه روز دوشنبه غرب را به دورویی متهم کرد. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه این کشور گفت: «ما خواستار آن هستیم که در ارزیابی این حادثه عجله به خرج نداد و ضروری است ابتدا همه اطلاعات لازم در این خصوص در اختیار باشد، ضمن اینکه وزارت خارجه بلاروس در این رابطه بیانیه منتشر کرده و توضیح داده است.» ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز سهشنبه در واکنش به جنجال کشورهای غربی به فرودهای اجباری قبلی اشاره کرد و گفت:« اجبار هواپیمای رئیسجمهور بولیوی به فرود در وین در سال ۲۰۱۳ به درخواست سرویسهای ویژه امریکا بود که ادوارد اسنودن را تحت پیگرد قرار داده بودند. در سال ۲۰۰۴ نیز هواپیمای شخصی اندری واویلوف قانونگذار وقت روس نیز بار دیگر به درخواست امریکا وادار به فرود شد. »زاخارووا تصریح کرد: «آیا به خاطر دارید ناتو واکنشی به هر یک از این اقدامات نشان داده باشد؟ هیچ واکنشی صورت نگرفت... اینها فقط چند نمونه هستند. ما متوجهیم که چرا، چون بلاروس در دستورکار قرار گرفته است.»