همه روزه پروندههاي بسياري با موضوع برداشتهاي غيرمجاز از طريق شبكههاي مجازي در پليس فتا تشكيل ميشود. سالهاست كه با پيشرفتهاي صورت گرفته در فضاي سايبر، مجرمان هم به اين فضا كوچ كردهاند و موفق شدهاند به شيوههاي گوناگون و با استفاده از خلأهاي موجود به حسابهاي بانكي شهروندان دستبرد بزنند. از زمان شيوع كرونا كسب و كارها در فضاي مجازي شتاب بيشتري به خود گرفت. در فضاي شكلگرفته شهروندان براي در امان ماندن از ابتلا به ويروس كرونا عمده فعاليتهاي مالي خود را از اين طريق فضای مجازی دنبال ميكنند. افزايش تبادلهاي مالي صورت گرفته رونق كسب و كار مجرمان سايبري را به همراه داشته است. يكي از مهمترين شيوههاي مرسوم در اين باره، برداشت به شيوه فيشينگ است. مجرمان در اين شيوه با ساخت يك درگاه شبيهسازي شده كاربران را به اين درگاهها هدايت ميكنند. درگاههاي شبيهسازي شده عمدتاً در يك يا دو حرف با درگاههاي اصلي تفاوت دارند و تشخيص آن هم به راحتي ممكن نيست. مجرمان سايبر، در طراحي اين سايتها هوش بالايي دارند و بسياري از آنها از دانش آموختگان علوم كامپيوتر هستند كه ميتوانند رنكينگ سايت جعلي را در گوگل بالا نگه دارند تا كاربر با كليك روي عبارت مورد نظر به سايت شبيهسازي شده هدايت شود. بسياري از مواقع مجرمان سايبري لينك درگاههاي جعلي را با عناوين مختلفي مثل خريد شارژ، تأييد حساب سايت ديوار، پرداخت عضويت در سايت ثنا قوه قضائيه، كمك به ايتام و مواردي از اين دست را به ايميل، حساب كاربري يا مشتركان ارسال ميكنند. در چنين مواقعي كاربران با كليك روي لينك به راحتي به درگاه جعلي هدايت ميشوند. زماني كه كاربران اطلاعات كارت بانكيشان را وارد ميكنند، كار اصلي مجرمان هم شروع ميشود. آنها با دستيابي به اين اطلاعات موجودي حساب كاربر را به كارتهاي اجارهاي منتقل ميكنند و به سراغ كاربري ديگر ميروند.
مهمترين موضوع براي ناكام گذاشتن مجرمان سايبري از جمله حمله فيشينگها بالا رفتن امنيت درگاههاي اينترنتي و بالا رفتن آگاهي كاربران است. به عنوان مثال در مورد نخست تا زماني كه گرفتن رمز پويا امكان پذير نبود امكان برداشتهاي غيرمجاز به راحتي ممكن بود، اما رمز پويا امنيت بسياري را براي حسابهاي بانكي شهروندان ايجاد كرد.
در مورد دوم كه از اهميت بسياري هم برخوردار است نقش آگاهي كاربران است. تا وقتي كاربران اطلاعات بانكي خود را وارد درگاهاي مورد نظر نكنند موجودي حساب آنها هم دست نخورده باقي خواهد ماند. خريد كردن از سایت معتبر منجر به برداشتهاي غيرمجاز نخواهد شد. بسياري از سايتهاي فروش كالا مجوز قانوني براي فعاليت را دريافت كردهاند و داراي آدرس، شماره تماس و اعتبار در جامعه هستند كه در صورت بروز هر گونه مشكل ميشود آن را پيگيري كرد. قبل از خريد اينترنتي اطمينان از آدرس درست و شماره تماس ثابت و اطمينان از فعاليت حقيقي سايت ميتواند ميزان جرائم در اين باره را به شدت كاهش دهد.
* رئيس اطلاعرساني پليس پايتخت