سرویس بین الملل جوان آنلاین: ایرج مسجدی اولین مقام ایرانی بود که رسماً خبر سه روز قبل فایننشالتایمز درباره مذاکرات محرمانه در بغداد را تأیید کرد. روزنامه فایننشالتایمز ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ از قول سه مقام آگاه نوشته بود که مقامهای ارشد عربستان سعودی و ایران با وساطت عراق، چهار سال پس از قطع روابط دیپلماتیک، مذاکرهای را برای ترمیم روابط دوجانبه انجام دادهاند. خبر فایننشالتایمز را همان روز، عربنیوز به نقل از یک مقام ارشد ریاض و شبکه المیادین به نقل از یک مقام ایرانی تکذیب کردند، ولی دیروز ایرج مسجدی در گفتوگویی با ایرنا در خصوص وساطت بغداد برای تنشزدایی در منطقه تأکید کرد که ایران از هرگونه تحرکی که منجر به توسعه روابط، همکاریها و نزدیکی بین عراق و کشورهای عربی، همسایه و منطقه شود استقبال و حمایت میکند و مشوق آن است. مسجدی البته به نام عربستان اشارهای نکرده، ولی در پاسخ به سؤال ایرنا درباره میانجیگری بغداد گفته که اگر عراق بتواند هرگونه نقشی در جهت نزدیکی ایران با کشورهایی که مقداری با آنها چالش داریم یا روابطمان به سردی گراییده یا همکاریهای سیاسی با آنها متوقف شده، ایفا کند ما خوشحال میشویم. یعنی جمهوری اسلامی ایران به دولت عراق این موضوع را بیان کرده که اگر آنها بتوانند در اینجا نقشی را ایفا کنند، تحرکی داشته باشند، تلاشی داشته باشند، ما نه تنها استقبال میکنیم بلکه خوشحال هم میشویم. سفیر ایران در پاسخ به این پرسش که میانجیگری عراق بین ایران با کشورهای مورد نظر تاکنون در عمل دستاوردی داشته یا خیر، گفت: «چون عملاً در بحث جمهوری اسلامی ایران هنوز به نتایج روشن و پیشرفت قابل ملاحظهای نرسیده، اجازه بفرمایید تا منتظر باشیم یک مقدار کار جلو برود و نتایجی عملی را ببینیم.» به گفته مسجدی، «شرایط و محیط بینالملل و محیط منطقه فضای مثبتتری را برای حل و فصل برخی مشکلات بین ایران و دیگر کشورها ایجاد کرده است.... اگر به نتایج مثبت و پیشرفتی رسید یا زمانی که قرار بود اعلام شود، این موضوع مطرح خواهد شد اما آن چیزی که من میتوانم بگویم اصل موضوع بلی، هم کشورهای مختلف اظهار علاقه کردند و هم ما استقبال میکنیم و هم عراقیها تمایل دارند در این موضوع دستی در «همکاری با ایران و آن کشورها» داشته باشند.»فایننشالتایمز نوشته بود در مذاکراتی که از کانال بغدداد کلید خورده، خالد بن علی الحمیدان، رئیس سازمان اطلاعات عمومی عربستان ریاست هیئت سعودی را بر عهده داشته و ظاهراً توافق شده، نشست دیگری نیز میان دو طرف طی هفته آینده برگزار شود. روزنامه الاخبار نشست اول را «بسیار مثبت» توصیف کرده و نوشته که این نشست، از برخی انتظارات فراتر رفته است.
چه کسانی بودند؟
دیروز یک مقام دولت عراق هم در گفتگو با خبرگزاری فرانسه تأیید کرد که این مذاکرات انجام شده است. خبرگزاری فرانسه ضمن تأیید خبر فایننشالتایمز درباره اینکه سرپرستی هیئت سعودی در این رایزنیها را خالد بن علی الحمیدان، رئیس اطلاعات عربستان بر عهده داشته، این را هم نوشته که سرپرستی طرف ایرانی را نیز نمایندگانی از سوی علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی بر عهده داشتهاند. روزنامه الاخبار چاپ بیروت در تکمیل این گزارش نوشته هیئت سعودی شامل شش نفر، از جمله مشاور عالی رتبه امنیتی ولیعهد عربستان و به سرپرستی خالد بن علی الحمیدان بود. هیئت ایرانی نیز پنج نفره بوده و ریاست آن را یک مقام عالی رتبه در ایران بر عهده داشت و نمایندگان تمامی نهادهای ایرانی از جمله سپاه پاسداران و «نیروی قدس» در آن حضور داشتند. میدلایستنیوز، رسانه نزدیک به جریان عمار حکیم نیز نوشته که «قاسم الاعرجی»، مشاور امنیت ملی عراق به عنوان نماینده الکاظمی در نشست به عنوان میانجی حضور داشته است.
موشکها اثرگذار بود
بر اساس توافق بین سعودیها، ایرانیها و عراقیها، قرار بر این بود که به دلیل بسیاری از ملاحظات دو طرف، خبر اولین دیدار مستقیم بین ریاض و تهران محرمانه بماند، ولی خبر این دیدار در مطبوعات انگلیس درز پیدا کرد. روز یک شنبه «جوان» گزارش کرد که ظاهراً موشکهای یمنی سعودیها را متقاعد کرده بعد از چند سال شرطگذاری، مسیر مذاکره با ایران را در پیش بگیرند؛ مسیری که در بغداد گشوده شده است. در تازهترین حمله انصار الله روز پنج شنبه ۱۵ آوریل ۲۰۲۱ یمنیها در یک عملیات تهاجمی مشترک موشکی و پهپادی با ۱۱ فروند موشک و یک فروند پهپاد شرکت آرامکو عربستان و سکوهای پاتریوت و مواضع حساسی در جیزان را مورد هدف قرار دادند. البته عربستان اعلام کرد که اکثر موشکها و پهپادها را رهگیری کرده، ولی شورای امنیت جمعه شب در نشستی درباره یمن خواهان رسیدن به یک راهحل سیاسی جامع برای بحران شد.