کد خبر: 1027373
تاریخ انتشار: ۲۶ آبان ۱۳۹۹ - ۰۰:۲۲
سید رحیم نعمتی
بزرگ‌ترین پیمان تجاری جهان به نام مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای، آرسی‌ای‌پی (RCEP)، روز یک شنبه ۱۵ نوامبر به امضای ۱۵ کشور عضو آن درآمد و قرار است طی دو سال آینده اجرایی شود. نقطه شروع این پیمان نشست ۲۰۱۱ اتحادیه کشور‌های جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) بود و به نظر می‌رسد که حالا با امضای آن از سوی ۱۵ کشور شامل ۱۰ کشور عضو آسه‌آن و پنج کشور چین، استرالیا، ژاپن، نیوزیلند و کره‌جنوبی به مرحله پایانی رسیده و تنها کاری که مانده این است که آر‌سی‌ای‌پی به تأیید مجالس این کشور برسد. این پیمان تجاری ۳۰ درصد از اقتصاد و ۳۰ درصد از جمعیت جهان را شامل می‌شود و از این جهت، بزرگ‌ترین پیمان جهانی حتی بزرگ‌تر از اتحادیه اروپا به شمار می‌رود. حضور چین در این پیمان و غیبت امریکا از آن نکته اصلی و مهم آرسی‌ای‌پی است که باعث تقویت حضور اقتصادی چین و تضعیف امریکا می‌شود.

آرسی‌ای‌پی از چندین جهت برای چین اهمیت قابل‌توجهی دارد. نخستین جهت حضور دو کشور ژاپن و کره‌جنوبی در این پیمان است که به همراه چین سه اقتصاد برتر آسیا را تشکیل می‌دهند و حضور این دو کشور باعث تقویت آرسی‌ای‌پی در آینده خواهد بود، جدای از اینکه چین می‌تواند با توسعه روابط تجاری خود با این دو کشور از فناوری‌های بالای آن دو برخوردار شود. جهت دیگر حضور کشور‌های آسه‌آن در این پیمان است و با اجرا شدن پیمان و رفع تدریجی برخی تعرفه‌های گمرکی و تسهیل در قوانین تجاری، چین نه تنها می‌تواند دسترسی به بازار کشور‌های آسه‌آن داشته باشد بلکه روابط خود را با کشور‌های این پیمان در حوزه دریای جنوبی چین تقویت کند و به این وسیله تنش‌های این حوزه را کاهش دهد. در واقع، تضمین امنیت حوزه دریای جنوبی چین برای طرح اصلی چین به نام «یک کمربند یک راه» اهمیت اساسی دارد و آرسی‌ای‌پی می‌تواند با تقویت پیوند‌های تجاری پکن با اعضای آسه‌آن نقش قابل‌توجهی در این زمینه داشته باشد.

رویارویی امریکا و چین وجه دیگر و مهم آرسی‌ای‌پی است. چین با نهایی کردن آرسی‌ای‌پی در عمل بزرگ‌ترین پیمان تجاری را در مقابل امریکا ایجاد کرده است. هرچند که برخی کشور‌های آرسی‌ای‌پی مانند ژاپن و ویتنام از شرکای عمده تجاری امریکا هستند، اما انتظار می‌رود که آرسی‌ای‌پی در آینده بر این موضوع سایه بیندازد و این دست کشور‌ها نیز رفته رفته جذب آرسی‌ای‌پی شوند و از میزان روابط تجاری‌شان با امریکا کاسته شود. این نتیجه به نوبه خود به موقعیت اقتصادی چین در مقابل امریکا کمک خواهد کرد. علاوه بر این، امریکا در ۲۰۱۷ از مذاکرات مربوط به پیمان دیگری به نام مشارکت دو سوی اقیانوس آرام، تی‌پی‌پی، نیز خارج شد تا ترامپ با شعار «اول امریکا»‌ی خود تمام تلاش دولت باراک اوباما را برای تشکیل جبهه اقتصادی در اقیانوس آرام و علیه چین از بین ببرد. هرچند که ترامپ به خیال خام خود تصور می‌کرد با این کار عملاً امریکا را از قیود یک پیمان بین‌المللی آزاد کرده، اما با توجه به اینکه هفت کشور از اعضای مشترک آرسی‌ای‌پی و تی‌پی‌پی هستند، راه را برای تقویت چین در کل منطقه آسیای آرام هموار کرد. چین می‌تواند به صورت مستقیم با آرسی‌ای‌پی و به صورت غیرمستقیم با تی‌پی‌پی در بازار‌های گسترده کل کشور‌های دو سوی اقیانوس آرام حضوری فعال داشته باشد و دسترسی به این بازار‌ها به معنای تقویت اقتصادی پکن در مقابل واشنگتن خواهد بود. در واقع، هند با توجه به این موضوع و ترس سایه پکن بر بازارش بود که در ۲۰۱۹ از آرسی‌ای‌پی خارج شد، اما انتظار می‌رود که با اجرا شدن آرسی‌ای‌پی و تأثیر آن بر کشور‌های عضو، هند نیز در نهایت به آن بپیوندد تا از منافع اقتصادی‌اش برخوردار باشد. امریکا از ابتدای دولت اوباما سعی داشته تا حلقه‌هایی را به دور چین بکشد تا به عنوان زنجیری برای مهار پکن عمل کند، اما حالا به نظر می‌رسد که پکن با آرسی‌ای‌پی و تی‌پی‌پی توانسته عملاً این زنجیر را کنترل کند و بعید است که حلقه‌های این زنجیر دیگر همان نقشی را بازی کنند که واشنگتن در نظر داشت.
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار