کد خبر: 1023343
تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۹ - ۰۰:۰۳
محمد اسماعیلی
۱- طی هفته‌های اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا بار‌ها از اشتیاق ایران به مذاکره با امریکا سخن گفته و تأکید کرده به محض پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری این کشور طرف ایرانی فوراً با امریکا وارد مذاکرات جدید خواهد شد.

رئیس جمهور ایالات متحده در نخستین حضور در گردهمایی انتخاباتی بعد از ابتلایش به کرونا، می‌گوید: «ولی به شما بگویم احتمالاً اولین تماسی که من بعد از پیروزی در انتخابات دریافت کنم از جانب ایران خواهد بود که بدجور تشنه توافق هستند.»

ترامپ تصور می‌کند که با خروج از برجام و پافشاری روی گزاره «کارزار فشار حداکثری با ابزار تحریم و تهدید» می‌تواند ایران را برای رسیدن به «توافقی بهتر» مجاب کند، چرا که بعد از خروج از برجام ضمن بازگرداندن تحریم‌های هسته ای، سطح و گستره سایر تحریم‌های ضدایرانی را نیز با همین هدف فراخ‌تر کرد.

پافشاری روی گزاره تحریم- تهدید از سوی کاخ سفید و دلگرمی نسبت به آن را محمدجواد ظریف در گفتگو با شبکه خبری سی ان ان شهریورماه سال ۹۷ اینگونه بیان کرد: «من معتقدم بیماری‌ای در ایالات متحده وجود دارد که اسمش اعتیاد به تحریم است».

نخستین پرسشی که مطرح می‌شود این است که چرا و بر اساس کدام الگوی رفتاری رئیس جمهور امریکا با یقین و قطعیت درباره تشنگی ایران نسبت به مذاکره و اثرگذاری مناسب تحریم روی تغییر رفتار کشورمان اظهارنظر می‌کند. بدیهی است دیدگاه رئیس جمهور امریکا در این باره دفعتاً به وجود نیامده و می‌تواند حاصل محاسباتی باشد که بر اساس مواضع و کنش‌های رفتاری برخی از تصمیم سازان و تصمیم گیران داخلی سرو سامان گرفته باشد.

۲- کیفیت رفتار امریکا درعرصه روابط بین‌المللی با کشور مورد هدف بر اساس «مجموعه محاسباتی که از رویه - رویکرد‌های طرف مقابل» دریافت می‌کند، شکل می‌گیرد کما اینکه مجموعه رفتار‌ها و مواضع برخی از سیاسیون داخلی طی دست کم چهار ساله اخیر کاخ سفید را به این نتیجه رسانده است که ایران از هر زمان دیگری مستعد امتیازی دهی است.

رفتار‌های ابهام زا و آمیخته با ترس و انفعال «اتاق فکر مذاکره» در برابر نقض برجام به‌ویژه از زمان روی کارآمدن ترامپ، عدم واکنش مناسب در برابر خروج این کشور از توافق هسته ای، تشدید اوضاع اقتصادی- معیشتی در داخل که محصول ناکارآمدی دولت است و منجر به ایجاد نارضایتی‌های در برخی از اقشار جامعه شد مقامات کاخ سفید را به این نتیجه رساند که گستره و دامنه تحریم را گسترده‌تر کرده و به آغاز مذاکرات جدید خوش بین‌تر باشند.

«احساس رضایت از برجام با وجود نقض آن و اعمال تحریم‌های متواتر» چنانچه جای خود را به اعتراض رسمی و موثر نسبت به اعمال تحریم‌هایی مانند «کاتسا»، «آیسا» و «ویزا» می‌داد و یا آنکه دست کم اجرای بخش‌های مهمی از تعهدات اولویت دار برجامی متوقف می‌شد امروز دستگاه محاسبه سنجش کاخ سفید از اشتیاق زائدالوصف طرف ایرانی برای مذاکرات جدید نمی‌گفت.

بنابراین «اظهار رضایت از نتایج برجام» و «سکوت در برابر نقض آن» و «اعلام آمادگی برای مذاکرات جدید در هر موقعیت و مقطع زمانی» یکی از عوامل شکل دهی محاسبات کاخ سفید با مختصات کنونی است.

۳- علاوه بر این، ارائه پالس‌های دو پهلو و بعضاً صریح به طرف غربی توسط برخی از سیاستمداران عامل مؤثری در شکل گیری تفکر امروز کاخ سفید نسبت به ایران است.

ابراز برخی موضع گیری‌ها این ذهنیت را برای دستگاه‌های محاسبه سنج امریکایی به وجود می‌آورد که با تشدید تحریم‌های بین المللی و افزایش فشار‌های اقتصادی، نارضایتی عمومی شکل خواهد گرفت و حاکمیت برای پذیرش مذاکرات جدید مجاب خواهد شد. موضع گیری‌هایی که القا می‌کند شرایط کشور با توجه به افزایش قدرت اثرگذاری دوگانه «تحریم- تهدید» در وضعیت بحرانی است و افکار عمومی را نسبت به آینده کشور ترسانده و مضطرب می‌کند. تأکید روی کلیدواژه‌هایی که مفاهیمی مانند «خزانه خالی کشور خالی» توانسته موجی از دلسردی و ناامیدی در برخی از اقشار جامعه به وجود بیاورد و در مقابل امریکا را برای اعمال محدودیت‌های جدید دلگرم کند.

اظهارات امروز ترامپ شباهت بسیاری به ادبیات برخی از مقامات سابق دولت امریکا در آستانه انتخابات سال ۹۲ دارد، به عنوان نمونه وندی شرمن ذهنیت کاخ سفید بعد از مناظرات انتخاباتی سال ۹۲ را اینگونه بیان می‌کند: «زمانی که انتخابات در ایران برگزار شد، نتایج آن باز هم کور سویی از امید به وجود آورد... بالاخره این گونه به نظر می‌رسد که اوباما در ایران کسی را دارد که می‌تواند با او مذاکره کند.»

اگر چه پیغام‌های زیر میزی و محرمانه توسط برخی از کانال‌های داخلی به مقامات کاخ سفید دور از ذهن نیست، اما تأکید و پافشاری روی ادعای «خزانه خالی»، «اعتراف غلوآمیز نسبت به اثرگذاری تحریم ها» و رها کردن اقتصاد- معیشت مردم، خود رساترین پیام به طرف امریکایی برای امیدوار ماندن آن‌ها به مذاکرات است. اینکه برخی مسئولان اجرایی عامل اصلی مشکلات کشور را تحریم و فشار غربی‌ها عنوان می‌کنند نه ناتوانی‌های خود، روشن‌ترین پیام برای دونالد ترامپ است؛ به همین دلیل است که رهبر انقلاب نیز در سخنرانی اخیر خود نسبت به پیامد‌های اظهار ضعف و ناتوانی در برابر غرب هشدار می‌دهند: «بعضی‌ها اسم عقلانیت و عقل را می‌آورند، اما منظورشان ترس، انفعال و فرار از مقابل دشمن است در حالی‌که فرار کردن و ترسیدن، عقلانیت نیست.» مادامی که گفتار، رفتار و مواضع (ذهنیت سازی) بسیاری از سیاستمداران داخلی منطبق با منافع ملی ابراز نشود، امریکایی‌ها از تشدید فشار‌های ضدایرانی دست بر نمی‌دارند، اعتیادشان به تحریم تشدید می‌شود و مواضع گستاخانه و هتاکانه‌ای علیه جامعه ایرانی هیچ حد و مرزی را نخواهد شناخت.
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار