سرویس سیاسی جوان آنلاین: به گزارش فارس، هفته گذشته و به مناسبت روز صنعت دفاعی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از چند دستاورد دفاعی رونمایی کرد که یکی از مهمترین این دستاوردها، موشک بالستیک تاکتیکی «شهید حاج قاسم» با نام و یاد سردار دلها شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه بود. موشک شهید حاج قاسم با وزن بیش از هفت تن و طول ۱۱متر، وزن سرجنگی ۵۰۰کیلوگرم دارای برد عملیاتی هزارو ۴۰۰ کیلومتر و دقت نقطهزنی در حداکثر برد است. این موشک با سرعت ورود به جو معادل ۱۲برابر سرعت صوت قادر است از هرگونه سامانه دفاع موشکی عبور کرده و با توجه به دقت بسیار بالا و سرجنگی پرقدرت خود، هدف را نابود کند. از دیگر ویژگیهای موشک قاسم اینکه به دلیل برخورداری از موتور سوخت جامد ترکیبی و قابلیتهای تاکتیکی آن، سرعت عملیات آمادهسازی و روانهسازی آن بسیار کم بوده و فقط در مدت چند دقیقه قابل شلیک خواهد بود. همچنین از نظر تاکتیکپذیری و پلتفرم هیچ سامانه بالستیک مشابه با سامانه موشک شهید حاج قاسم در جهان وجود ندارد چراکه موشکهای با این برد همگی عمود پرتاب بوده و وزن بیشتری دارند.
اولین نکتهای که در بررسی موشک قاسم با آن مواجه میشویم، اختلاف قطر بدنه (موتور) با سرجنگی است که بدنه از قطر بیشتری به نسبت سرجنگی برخوردار است. برابر اندازهگیریهایی که به صورت تقریبی صورت گرفته است، قسمت بدنه موشک قاسم قطری حدوداً ۸۸سانتیمتری و سرجنگی آن نیز قطری حدوداً ۶۸سانتیمتری دارد. مقایسه قطر ۸۸سانتیمتری موتور سوخت جامد موشک قاسم با قطر ۱۲۵سانتیمتری موشک سجیل و قطر ۶۸سانتیمتری موشک ذوالفقار نشان میدهد که نوع جدیدی از پیشرانههای سوخت جامد برای بالستیکهای ایرانی توسعه یافته که نخستین بار در این موشک مورد استفاده قرار گرفته است. به نظر میرسد میتوان استفاده از این پیشران سوخت جامد جدید را در تولیدات آینده موشکی ایران و همچنین استفاده در ماهوارهبرهای سوخت جامد آینده وزارت دفاع مانند ذوالجناح، محتمل دانست. اما در مهمترین بخش موشک یعنی سرجنگی، با مقایسه تصاویر به نظر میرسد که موشک قاسم از همان سرجنگی موشک ذوالفقار استفاده میکند که بنابر اعلام مسئولان، سرجنگی موشک قاسم ۵۰۰کیلوگرم وزن دارد. استفاده از بالک در قسمت سرجنگی و همچنین استفاده از یک تراستر (پیشران) در این قسمت باعث میشود سرجنگی تا لحظه آخر هدایت شود که باعث دقتافزایی موشک خواهد شد.
از دیگر مشخصههای ظاهری موشک قاسم که با دیدن آن به چشم میخورد، افزایش تعداد بالکهای پایدارساز انتهای موشک است؛ پیش از این معمولاً در موشکهای بالستیک ایران چه از نوع سوخت مایع و چه جامد، معمولاً از چهار بالک پایدارساز در انتهای موشک استفاده میشد، به عنوان مثال در موشکهایی مانند خانواده فاتح، ذوالفقار و دزفول در قسمت انتهای موشک، چهار بالک پایدارساز وجود داشت و همچنین چهار بالک کوچک دیگر نیز کمی جلوتر از آنها قرار داشت، اما در موشک قاسم تعداد بالکهای پایدارساز به هشت بالک و به صورت زوجی افزایش یافته است. علت افزایش تعداد بالکهای پایدارساز در این موشک، اختلاف وزن سرجنگی و موتور موشک است، در حقیقت به دلیل کمتر بودن وزن سرجنگی نسبت به موتور، مرکز ثقل از سرجنگی دورتر است، به همین دلیل در زمان پرواز موشک نیازمند پایدارسازی بیشتری خواهد بود. یکی دیگر از ویژگیهای بارز موشک قاسم سرعت آن هنگام ورود به جو است که به گفته مسئولان برابر با ۱۲ماخ یا ۱۲برابر سرعت صوت است. یکی از سرمایهگذاریهای جدی امریکاییها طی سالهای گذشته، توسعه سامانههای موشکی ضدبالستیک بوده که از جمله اهداف عمده این کار، مقابله با موشکهای بالستیک ایران است و تعداد زیادی از این سامانهها را نیز در منطقه غرب آسیا مستقر کردهاند.
چرا توسعه موشکهای بالستیک تاکتیکی در دستور کار است؟
اما توسعه و افزایش برد این موشکها به همین جا ختم نشد و در ادامه توسعه این خانواده، موشکهایی مانند ذوالفقار با برد ۷۰۰کیلومتر و دزفول با برد هزار کیلومتر البته با ابعادی کمی بزرگتر تولید شدند. همزمان با توسعه موشکهای سوخت جامد، ساخت لانچرهای متحرک برای حمل و شلیک این موشکها نیز از جمله مسائل مورد توجه بود که توانستند لانچرهای مختلفی را برای شلیک به صورت تکفروندی یا چند فروندی موشکهای این کلاس طراحی کنند. جمهوری اسلامی ایران که تا پیش از این با ساخت موشک دزفول، عنوان سازنده و کاربر دوربردترین موشک بالستیک تاکتیکی دنیا را کسب کرده بود، با ساخت موشک شهید حاج قاسم با برد هزارو ۴۰۰ کیلومتر، اختلاف برد در این حوزه را بیشتر از گذشته کرد.
پر واضح است که ساخت یک موشک بالستیک تاکتیکی در ابعاد موشک قاسم با برد هزارو ۴۰۰ کیلومتر نهتنها یک شاهکار فنی و مهندسی بلکه یک برگ برنده عملیاتی نیز خواهد بود چراکه اگر پیشتر در طرحریزیهای عملیاتی موشکی برای اهداف دوردست، روی موشکهای سوخت مایع حساب باز میشد که عملیاتی شدن آنها چندین ساعت زمانبر بود، از این به بعد این کار بر عهده موشکهای سوخت جامد تاکتیکی خواهد بود که قابلیت جابهجایی، اختفا و همچنین شلیک سریع را خواهند داشت و مدتزمان این کار را از چند ساعت در موشکهای سوخت مایع، به چند دقیقه در موشکهای سوخت جامد میرساند.
از سوی دیگر با توسعه یک مدل جدید از پیشرانهای سوخت جامد در کشور و تولد یک نسل دیگر از موشکهای سوخت جامد ایرانی، همانگونه که در خانواده فاتح و ذوالفقار شاهد چند محصول با ویژگیهای مختلف بودیم، به نظر میرسد طیف گسترده و تنوع بیشتری از موشکهای سوخت جامد در کلاس موشک «حاج قاسم» نیز توسعه خواهد یافت.