شکی نیست که تقابل با چین یکی از محورهای اساسی سیاست خارجی امریکا طی بیش از یک دهه گذشته بوده است. این تقابل در دو دوره از ریاست جمهوری باراک اوباما پایهگذاری شد و دونالد ترامپ هم در این قریب به چهار سال از ریاست جمهوریاش به شدت روی این محور تمرکز کرده تا حدی که میتوان گفت مبدل به اصلیترین موضوع در سیاست خارجی امریکا شده است. امریکا گذشته از موضوع جنگ تجاری که پدیده تازهای در دولت ترامپ نسبت به دولتهای قبلی امریکا بود، موضوعات قدیمی مثل تایوان، دریای جنوبی چین و تشکیل ائتلافهای ضد چینی در اقیانوس آرام و هند به شدت بیشتری پیگیری شد و حالا حرف از درگیری نظامی زده میشود تا جایی که یکی از مقامات ارشد کنگره امریکا یک جدول زمانی سه تا شش ماه را هم برای آن تعیین کرده است.
تد یوهو از اعضای ارشد حزب جمهوریخواه در مجلس نمایندگان امریکا است و در مصاحبه یک شنبه ۱۲ جولای با وبسایت واشنگتناگزمینر وقوع یک درگیری نظامی بین چین و امریکا را در ظرف سه تا شش ماه آینده پیشبینی کرده و گفته: «با شناختی که از چین دارم فکر میکنم کاری که آنها خواهند کرد این است که یکی از کشتیهای ما را منهدم کرده و بگویند به اشتباه آن را هدف قرار دادهاند». حرف از وقوع درگیری در حد یک گمانهزنی کلی چیزی نیست و یک مورد آن هم از سوی یک مرکز مطالعاتی در چند ماه قبل مطرح شد، اما این که زمان مشخصی در آینده نزدیک برای این مسئله گفته شود، نکته جدیدی بود که از زبان این سیاستمدار امریکایی شنیده شد. هرچند که او در سخنان خود سعی کرده شروع این درگیری را به گردن چینیها بیندازد، اما طرح بازه زمانی از سوی او نشان میدهد که امریکاییها خود را برای اجرای سناریویی آماده میکنند و از همین حالا مقدمهچینیهای لازم را برای مقصر شناخته شدن چین فراهم میکنند.
این مقدمهچینی در حالی است که طرف چینی سعی میکند با باز کردن باب گفتگو از میزان تنش بکاهد. نشانه این تلاش در پیشنهاد وزیر خارجه وانگیی چین بود که روز پنج شنبه گذشته و در جریان یک ویدئوکنفرانس در اتاق فکر چین و امریکا مطرح شد. «یی» پیشنهاد فهرست سهگانه از موضوعات مطرح برای جامعه جهانی، موضوعات مورد اختلاف قابل حل دو طرف و موضوعات غیرقابل حل را مطرح کرد تا از تنش بین دو طرف به میزان قابلتوجهی کاسته شود. این جدای از تأکید او در همین جلسه است بر اینکه چین «نه میخواهد و نه میتواند به یک امریکای دیگر تبدیل شود.» از این رو، باید گفت که پکن نه برنامه و نه حتی انگیزهای برای دست زدن به یک اقدام نظامی علیه امریکا دارد و حتی وقتی امریکا دو ناو هواپیمابر خود را هفته گذشته و برای اختلال در مانور نظامی نیروی دریایی چین به دریای جنوبی چین فرستاد، پکن باز این اقدام به شدت تحریکآمیز امریکا را تحمل کرد تا تنش بالا نگیرد و اتفاق خاصی نیفتد. بنابراین، موضع دو طرف تنش در این چند روز به خوبی مشخص شده است؛ در حالی که پکن به دنبال حفظ آرامش و کاهش تنش است، امریکا به شیوههای مختلف بهانهجویی میکند تا میزان تنش را افزایش دهد. شاید ترامپ فکر میکند یک درگیری محدود با چین میتواند راه نجات او از شرایط نامطلوب سیاسی وی و حتی برگ برندهای در انتخابات ماه نوامبر باشد و به همین جهت نیز یوهو از بازه زمانی سه تا شش ماه گفته است. در مقابل، به نظر میرسد که چینیها دست او را خوانده باشند و محتاطانه عمل میکنند و مانورهای خود را در حد دیپلماتیک پیش میبرند تا اینکه حتی فرصت یک درگیری محدود و ناچیز را هم به ترامپ ندهند و نگذارند او از چنین فرصتی حداقل بهرهبرداری سیاسی در داخل امریکا بکند.