آدم باشخصیت و برجسته‌ای که در رأس قیام ۳۰ تیر حضور داشت، آیت‌الله کاشانی بود که همه مردم، بازاری‌ها، دانشگاهی‌ها و... به ایشان اعتماد و اعتقاد داشتند. بقیه اگر کاری هم می‌کردند، زیر این لوا بود. البته نقش احزاب ملی را نباید نادیده گرفت، ولی حرف آیت‌الله کاشانی بالای همه حرف‌ها بود. مخصوصاً که ذره‌ای ترس در جثه کوچک او نبود. سراپا شهامت بود و شجاعت
نظری بر اثر تاریخی- پژوهشی «کتاب‌شناسی توصیفی آیت‌الله العظمی گلپایگانی»
تاریخ حوزه‌های علمیه شیعه، مملو از فداکاری‌ها، رنج‌ها، رشادت‌ها و شهادت‌هاست. روحانیتی که پاسدار ارزش‌های راستین اسلام در طول ۱۴۰۰ سال بوده و همواره با درد و رنج به نگاهبانی از ارزش‌های انسانی و اسلامی پرداخته است.
«روایت‌ها و تحلیل‌هایی از آغاز و انجام نهضت ملی ایران» در گفت و شنود با آیت‌الله سیدمرتضی مستجابی
اولین اعلامیه قوام‌السلطنه، بیانیه‌ای تهدیدآمیز خطاب به ملت بود. در این اعلامیه، دستگیری و اعدام سیاسیون مخالف و تعطیل مطبوعات و ایجاد ترس و وحشت در مردم مطرح شده بود. در همان زمان آیت‌الله کاشانی اعلامیه‌ای شدیداللحن بر ضد احمد قوام صادر کردند و برکناری او را خواستار شدند. با این همه قوام، در مقابل تهدیدات آیت‌الله کاشانی نتوانست مقاومت کند و دولت او سقوط کرد
در حاشیه انتشار یادنامه آیت‌الله سیدمحمدباقر ابطحی‌اصفهانی
عالم ربانی، فقیدسعید مرحوم آیت‌الله حاج سیدمحمدباقر ابطحی‌اصفهانی از تربیت‌یافتگان نامدار و خدوم حوزه علمیه قم به شمار می‌رود. خوانش زندگی او، به واقع بازخوانی بخشی از تحولات حوزه قم و نیز مناطقی است که در شعاع خدمات دینی آن بزرگوار قرار داشته است.
نظری بر 2 تصمیم مهم اولین دوره از مجلس خبرگان در سالروز افتتاح این مجلس
35 سال پیش در چنین روزهایی، آغازین دوره از مجلس خبرگان رهبری افتتاح شد. این مجلس در کارنامه خویش، دو اقدام مهم و تاریخی دارد: نخست انتخاب آیت‌الله منتظری به قائم‌مقامی رهبری و سپس در پی ارتحال رهبر کبیر انقلاب، انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری نظام اسلامی. هر دو تصمیم مسبوق به بستر‌هایی بود که خوانش آن‌ها موجب شفافیت این دو رویداد مهم تاریخ انقلاب است
«قصه طولانی عباس امیرانتظام و سردرگمی و بلاتکلیفی اصلاح‌طلبان» در آئینه خوانشی از اسناد و روایت‌ها
عباس روافیان (امیر انتظام) 20 سال پس از آزادی از زندانی که قراربود ابدی باشد، درروز پنج‌شنبه 21 تیرماه، تسلیم مرگ شد. او اما، سال‌ها پیش از آن، درذهن فعالان سیاسی مرده بود. علائم خفیف حیات او در 20 سال آخر زندگی، صرفاً تعدادی گفت‌وگو با رسانه‌ها بود. این همه اما، چندان به چشم مردم واهل سیاست نیامد. بزرگ‌ترین شاهد آن نیز، تشییع بی‌رمق وی با وجود تمامی شلتاق‌ها در فضای مجازی، در پی اعلام خبرمرگ او بود
چند و، چون اعدام حسنعلی منصور به روایت یک اثر پژوهشی
از جمله دشوارترین نوشته‌ها، نوشته‌های تاریخی هستند و زمانی این دشواری پیش از حد خواهد بود که مؤلف در زمان واقعه نباشد و بخواهد واقعیات را آنگونه که بوده است بنگارد. بنابراین هر چه تلاش کند، راه برای اشتباه و اشکال باقی خواهد ماند و این مشکل در تألیف این کتاب دو چندان شد
اگر کشور ایران را خانه‌ای با پنجره‌هایی به سوی کشور‌های منطقه تصور کنیم، می‌توان گفت: بزرگ‌ترین پنجره آن به سوی کشور افغانستان است؛ پنجره‌ای که از آن مناظر بدیع و چشم‌نوازی از مشترکات تاریخی، فرهنگی و ادبی را می‌توان دید. دین مشترک، تاریخ مشترک، مفاخر مشترک، فرهنگ شفاهی مشترک، تقویم مشترک، هنر و ادبیات مشترک و روشن‌تر از همه، زبان و خط مشترک بخشی از جلوه‌هاست.
نظری بر پیشینه ناکام «خط سازش» در تاریخ معاصر ایران
مصدق با توهم دفاع از وطن و برقراری امنیت، تمام مبارزان جنبش تنگستان را که علیه منافع نامشروع انگلیس در ایران می‌جنگیدند و دشمن آن‌ها را اشرار و راهزن می‌نامید، همچنان که امروز نیرو‌های خط مقاومت در لبنان، فلسطین، سوریه، عراق و ایران را تروریست خطاب می‌کنند، مردم تنگستان را سرکوب کرد و مزد این سرکوبی را از انگلیسی‌های خوب و شریف و وطن‌پرست! گرفت
تاریخ، طرفه حکایتی است که راویان صادق و امین آن اندکند و ناقلان پرگوی بی‌مایه آن بسیار و این خود ناشی از جهت نگرش به آن و علت نگارش آن است، چه در قاموس کسانی، تاریخ جز شرح احوال شاهان قدر قدرت و سلاطین ستیزه‌جوی نیست و در بینش برخی جز در قالب جزمیتی گنگ و جبری کور نمی‌گنجد و...
نکته‌هایی درباره ارتباط سیاسی «انگلیس وسر عبدالبهاء»
شاید کمتر حرکت فرقه‌ای را بتوان ظرف چندین سده گذشته سراغ داشت که به اندازه شیخیه و بابیه، ازلیه و بهائیه مورد بحث و تحقیق شناسایی و رد قرار گرفته باشد.
قاره امریکا و نقد نگره تاریخی صهیونیسم درگفت‌وگوی «جوان» با دکتر حمید شفیع‌زاده
تسخیر امریکا و همین طور تسخیر اندلس، توطئه یهودی است. کلاً تاریخ اروپا یک تاریخ صهیونیستی است. همین حالا هم اروپایی‌ها و امریکاییها کارگزار یهودی‌ها هستند و خط سیر و روش اجرا را می‌دهند و اروپایی‌ها و امریکاییها اجرا می‌کنند. تسخیر اندلس و بعد هم عزیمت کریستف کلمب به امریکا، یک حرکت صهیونیستی است و اساساً طبق مدارک به دست آمده، خود کریستف کلمب صهیونیست بوده است
شهید آیت‌الله محمدمهدی ربانی‌املشی، باند مهدی هاشمی و روایت یک ترور خاموش
بخشی از اعترافات مهدی هاشمی: در رابطه با قتل مرحوم ربانی، روزی با آقای... در تهران در منزل قبلی ایشان -گویا اختیاریه بود- صحبت کردیم که چگونه یک ضربه به ایشان بزنیم. گفت: ما وسایل و امکانات سمی و دارو‌های مسموم‌کننده و سرطان‌زا در اختیار داریم که می‌توان به صورت نامرئی فرد را مسموم نمود که در اثر این مسمومیت، به سرطان کشنده مبتلا خواهد شد...
به بهانه انتشار اثر تاریخی- پژوهشی «زنان در تاریخ سیاسی- اجتماعی ایران»
اگر زنان در یک جامعه نادیده گرفته شوند نه تنها نیمی از اعضای آن جامعه نادیده گرفته شده‌اند بلکه می‌توان گفت که آینده آن جامعه مورد فراموشی و غفلت واقع شده است
حاشیه‌ای بر انتشار خاطرات دکتر حسن حبیبی از امام موسی صدر
اگر در گذشته، تاریخ فقط روایتی داستان‌وار از وقایع بود، امروز تاریخ با شاخه‌ها و گرایش‌های مختلف و متعددش به اموری فراتر از روایت وقایع می‌پردازد. بررسی ریشه‌ها و وقایع حال جوامع و تبارشناسی ویژگی‌ها و معضلات هر جامعه با نگرشی تاریخی، در کنار سایر علوم و معارف انسانی، از دیگر کارکرد‌های متأخر تاریخ است.
