سرویس جامعه جوان آنلاین: امسال سال دوم از برنامه سوم شهرداری تهران است. خوشبختانه در این برنامه به موضوع آب توجه ویژهای شده است. سال ۹۸ که سال نخست این برنامه بود شهرداری باید ۳۵میلیون متر مکعب از مصرف خود را کاهش میداد که این اتفاق رخ نداد. این موضوع تذکر یکی از اعضای شورای شهر را هم به دنبال داشت. آذر ماه سال گذشته آرش حسینیمیلانی عضو شورای شهر تهران نسبت به استفاده بهینه از منابع آب برای جبران کمبود سرانه فضای سبز در برخی مناطق شهر و کمربند سبز اطراف تهران به شهرداری تذکر داد. روزنامه ایندیپندنت، اما مفصلتر نسبت به خطر درختکاریهای بیضابطه هشدار داده است.
درخت برای پنهان کردن توسعه غیرقانونی
این گزارش نسبت به کاشت درختان انبوه که میتواند به سایر ذخایر حیاتی خاک و آب و هوا آسیب وارد کند، هشدار میدهد و یک فرآیند کاشت بدون دقت و برنامهریزی درختان در جنوب غرب لندن را عامل تخریب خاک آن منطقه معرفی کرده است. محققان کاشت درختان اشتباهی در اکوسیستم جنوب غرب لندن را عامل خشکی خاک و جذب دیاکسید کمتر معرفی کردند. پروفسور یان باتمن از دانشگاه اکستر به ایندیپندنت گفت: «کاشت درختان در جای مناسب، یک روش شگفتانگیز برای ذخیره کربن است. اگر درختان مناسب را در جای مناسب قرار دهید، میتوانند کارهای خوبی انجام دهند، اما برخی برای پنهان کردن توسعه غیرقانونی هزاران درخت میکارند که، چون جنبه تبلیغاتی دارد، زیانبار میشوند.»
وی گفت: «اولین کاری که شهرداریها باید انجام دهند حفر سنگرهای سرپوشیده عظیم برای تخلیه و ذخیره آب است و سپس درختان را باید بکارند، اما بدون در نظر گرفتن منابع آب، شما میتوانید قرنها رشد هر آنچه در آنجا بود را به خطر بیندازید. نهالهای جدید هم به سرعت خشک و تبدیل به متان میشوند (یک گاز گلخانهای بسیار قدرتمند).»
تخریب بیشتر داراییهای طبیعی
در این گزارش آمده است: «نقشههای کاشت درخت نیاز به نظارت دقیق، تأیید و تصمیمگیری آگاهانه از محیط شهری دارند. افزایش درختکاری بدون برنامهریزی دقیق احتمالاً منجر به از بین رفتن سایر زیستگاهها و مصارف زمین از جمله چمنزارهای غنی از گونهها، کوههای مرتع و آب خواهد شد، به خصوص در مواردی که این مناطق در وضعیت تخریب قرار دارند.» محققان تأکید کردهاند: «علاوه بر این، درختان اشتباه در مکانهای اشتباه میتوانند اثرات منفی بر خاک (از جمله کربن خاک)، جریان آب، کیفیت آب، تنوع زیستی و کیفیت هوا داشته باشند. درختکاری اشتباه میتواند به طرز فاحشی باعث تخریب بیشتر داراییهای طبیعی ما شود یا حتی منجر به افزایش انتشار گازهای گلخانهای شود، حتی در سطح جهانی.»
در بر همان پاشنه میچرخد
روزنامه ایندیپندنت نسبت به هدررفت آب در فضای سبز شهری هم هشدار داده و آن را بسیار زیانبار دانسته است؛ معضلی که در تهران هم دیده میشود. سال گذشته رئیس کمیته ایمنی و حمل و نقل شورا هم با بیان اینکه بارها و بارها نسبت به آبرسانی غلط فضای سبز بوستانهای شهر تهران تذکر دادهام، اما در هنوز بر همان پاشنه میچرخد، گفت: «به رغم تذکراتی که در ۱۵ماه گذشته بارها و بارها داده شده و با تمام ارادتی که به آقای مختاری داریم، سیستم تغییری نکرده و در بر همان پاشنه میچرخد و متأسفانه آب همچنان هدر میرود.» شهربانو امانی در صد و پنجمین جلسه شورا خطاب به مدیرعامل سازمان بوستانها و فضای سبز شهرداری تهران این گونه ادامه داد: «تقاضای ما این است که به پیمانکاران آموزش لازم را بدهید. چرا باید آب، این سرمایه ارزشمند شهر، این سرمایه ارزشمند نسل آینده بیهوده هدر رود؟»
تنها اثر باقی مانده از نهال
محمد درویش، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات سازمان جنگلها و مراتع کشور هم علت حضور چندین ساله سفید بالکها در تهران را کاشت یک گونه گیاهی غیربومی نامناسب با شرایط آب و هوایی تهران عنوان و تأکید کرد: «لازم است مسئولان هفته منابع طبیعی را از بحث شعار خارج کنند. در حال حاضر در استانهای اصفهان، یزد، فارس و خراسان جنوبی به دلیل کاشت درختان نامناسب با مشکلات جدی مواجه هستیم. اغلب گونههای کاشته شده نابود شدهاند و عکس یادگاری با یکی از مسئولان تنها اثر باقی مانده از آن نهال است.» در واقع کاشت درخت همیشه ارزشمند نیست و برخی افراد هم در شبکههای اجتماعی پویشهای مختلفی در این زمینه به راه میاندازند، بدون اینکه بدانند کاشت و مراقبت از درختان به آگاهی و تخصص نیاز دارد.