سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش جوان، سال ۹۹ از سوی مقام معظم رهبری سال جهش تولید نامگذاری شد، این در حالی که است که طی سالهای اخیر پیوسته معظم له شعار سال را به حوزه اقتصاد تخصیص دادهاند که این امر نشان از ضرورت تقویت ایران اسلامی در حوزه اقتصاد دارد. اگر چه دشمنیها با ایران موجب شدهاست ایران با شدیدترین تحریمهای اقتصادی و جنگ اقتصادی رو به رو باشد، اما محدودیتها موجب شده تا حتی در شرایطی، چون شیوع ویروس کرونا یا کاهش قیمت جهانی نفت و برخی از کامودیتیها اقتصاد ایران بدون سکته به مسیر خود ادامه دهد و در واقع این محدودیتها تابآوری اقتصاد ایران در جنگ اقتصادی را بالا بردهاست. اقتصادی که دههها است در شرایط نابرابر و محدودیت به فعالیت خود ادامه میدهد و در ۹ سال اخیر نیز محدودیتهای ناشی از تحریم بسیار تشدید شده و کار به وضعیت جنگی نیز کشیدهاست، بیشک آنقدر تجربه به دست آوردهاست که بتواند در شرایط کنونی در حوزههای مختلف تولید از خود جهش به نمایش بگذارد.
مسیریابی برای جهش تولید
جهش تولید به وضعیتی خاص از تولید اطلاق میشود که با روند گذشته تولید از منظر کیفی و کمی تفاوت محسوسی داشته باشد به شکلی که با ملاحظه نمودار و اندیکاتور کمی و کیفی تولید طی بازه زمانی چند ساله باید به سهولت متوجه رشد شارپی تولید شویم از اینرو برای تحقق شعار سال جاری باید فکر و اندیشه صورت گیرد و مسیرهای جهش تولید در بخشهای مختلف کشف و برای به حرکت آوردن کلیه بازیگران عرصه اقتصادی در این مسیر سیاستگذاری و برنامهریزی صحیح انجام گیرد.
وقتی سخن از ظرفیتهای اقتصاد ایران برای رشد و توسعه و پیشرفت به میان میآید بسیاری از کارشناسان معتقدند جهش تولید در اقتصاد ایران با این حجم از ظرفیتهای خدادادی و اکتسابی امری بسیار طبیعی است، از اینرو جهش تولید در اقتصاد ایران امری بعید نیست، اما باید پذیرفت موانعی در میان است که باید از میان برداشته شود بیشک اگر جاده برای مشارکت کلیه علاقهمندان به تولید باز و هموار شود شاهد رشد مشارکت اشخاص مختلف در این بخش و شکلگیری رقابت صحیح و جهش کیفی و کمی تولید خواهیم بود.
تأکید رهبری بر مردمیسازی اقتصاد
رهبر معظم انقلاب سالیان سال است که روی مردمیسازی اقتصاد تأکید فراوان دارند و باید دانست قوی شدن اقتصاد ایران و تحقق شعارهای اقتصادی سال از مسیر مردمیسازی واقعی اقتصاد میگذرد، اگر همانطور که در جنگ تحمیلی کلیه آحاد جامعه بعد از گذران دوره آموزش به شکل جهادی در این عرصه ورود کردند، زمینه برای حضور مردم در حوزه اقتصاد و تولید نیز فراهم آید، بیشک آثار مثبت فراوانی پدید خواهد آمد.
به نظر میرسد شورای رقابت باید در کشور فعال شود و انحصارهای زائد در حوزه اقتصاد از بین برود و مجموعههای مسئول نیز باید روی تسهیل فضای کسب و کار به شکل شبانهروزی و جهادی فعالیت کنند باید پذیرفت موانعی برای حضور مردم در حوزه اقتصاد شکل گرفته است که صدور مجوزها و تأمین مالی ارزان قیمت و گرانی شدید زمین و ساختمان تنها بخشی از آن است.
دولت تکلیفش را با اقتصاد مشخص کند
در این بین باید دانست خود دولت در برخی مواقع در اقتصاد چالشآفرینی میکند اینکه بودجه شرکتها، بانکها و مؤسسات وابسته به دولت سه برابر بودجه عمومی دولت است خود گویای این مهم است که دولت به شدت درگیر حوزه بنگاهداری غیر ضروری و درآمدهای ناشی از صادرات نفتی و حوزه بدهی شدهاست و وقتی بدهی دولت تنها به سیستم بانکی کشور در حدود ۳۸۰ هزار میلیارد تومان است که این حجم از بدهی به میزان بودجه عمومی دولت در یکسال است باید قبول کرد که دولت در حوزه عمومی و بنگاهداری و به ویژه بخش بانکداری و بنگاههای بزرگ نیازمند شفافیت و اصلاحات شدید است.
بیتوجهی دولت به سرمایه موجود در ایران
متأسفانه با وجودیکه طی سال گذشته بازار سرمایه شاهد ورود نقدینگی کلانی بود، اما شاهد عرضه سهام بنگاههای چندانی از سوی بخشهای دولتی و عمومی غیر دولتی نبودیم و همین امر نشان میدهد دولت علاوه بر نفت به بدهی علاقهمند است به فرصت ایجاد شده در بازار سرمایه توجهی ندارد که باید این نگاهها در سال جهش تولید اصلاح شود.
بنگاهداری دولت و عمومیهای غیر دولتی شفاف شود
فعالیت دولت و بخشهای عمومی غیر دولتی در حوزه اقتصاد باید شفاف شود تا این بخشها که دارای امکانات قابلملاحظه میباشند، دارایی و بدهی و ظرفیتشان برای جهش تولید شناسایی شود و گاهی این بخشها اگر در حوزه مدیریت سرمایه دچار مشکل هستند یا در حوزه تأمین مالی دچار خطای راهبردی، چون بودجهگیریهای غیر ضروری از بودجه عمومی استقراضهای مخرب بر حوزه تراز نامه بانکها و ارزش پول ملی هستند، رفتار آنها اصلاح شود و اگر در حوزه تولید نیز دچار انحصارگریها انفرادی و ائتلافی نیز شدهاند نیز به سرعت مورد اصلاح قرار گیرند و در نهایت برنامهریز جهش تولید برای آنها سیستم عاملی سودمند برای اقتصاد کلان طراحی کند.
کاهش نرخ بهره بانکی
در ادامه باید عنوان داشت که نظام بانکی با بیش از ۲۲ هزار شعبه بیش از ۸۰ درصد نقدینگی را به شکل مدتدار و سوددار در اختیار خود گرفته است و به نظر میرسد، وقتی بخش بانک سود تضمینی ۲۰ درصد در سال به سپردهگذار میدهد بسیاری از صاحبان سرمایه علاقهای به سرمایهگذاری مستقیم در بخش تولیدی ندارند از اینرو در پی دانش و آموزشهای اقتصادی هم نمیروند، در شرایطی که جهش تولید نیازمند جهش آموزش و آگاهیهای اقتصادی است این در حالی است که هم اکنون نیز در دنیا شرکتهای دانش بنیان در حال ترتیب دادن انقلاب در حوزه اقتصاد هستند. بدین ترتیب زمان آن رسیدهاست علاوه بر اصلاح دخل و خرج و حدود و اختیارات دولت در حوزه بروکراسی و بنگاهداری برای اصلاح نظام بانکی به جهت کاهش نرخ تورم و نرخ بهره و نرخ سپرده و کاهش هزینههای حوزه بانک نیز فکر عاجلی شود تا پساندازها به سمت فعالیتهای اقتصادی سوق پیدا کند.
جهش تولید نیاز به جهش دانش اقتصادی دارد
در ادامه باید عنوان داشت جهش تولید به جهش دانش و تفکر اقتصادی برنامه ریز و سیاستگذاران بستگی دارد همانطور که در حوزه مبارزه با کرونا تقریباً کل کشور گوش بهفرمان دستورات ستاد مبارزه با کرونا قرار گرفت اگر در حوزه اقتصاد نیز برنامهریزی و سیاستگذاری صحیحی نیز انجام گیرد و سیاستهای تشویقی و تنبیهی در اقتصادی عملیاتی شود، بیشک با ضرفیتهای کنونی کشور و نیروی جوان و تحصیلکرده نه تنها میتوان رکود تورمی را علاج کرد، بلکه زمینه را برای جهش تولید فراهم آورد.