خطیب جمعه این هفته پایتخت رهبر معظم انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای خواهند بود. این اتفاق حتی اگر در امتداد رویدادهای سریالی دو هفته اخیر هم نمیافتاد، باز پس از هشت سال قابل توجه بود. آخرین حضور ایشان در تریبون نماز جمعه پایتخت به بهمن سال ۹۰ برمیگردد و حالا در ادامه دور تند اتفاقات این روزها، حضور رهبری در نماز جمعه معنای دیگر میگیرد. اگر قرار صرفاً بر صحبت با مردم بود که در همان حسینیه امام خمینی این اتفاق میافتاد. اما این نماز در این روزهای خاص، خود اتفاقی خاص است. به عقل زمینی من میآید که رهبر شخصاً آمدهاند تا فضای روانی جامعه را مدیریت کنند در روزهایی که حال دل و روح مردم خوب نیست. این حضور البته یقیناً نمیتواند خالی از پیام بینالمللی باشد، از این منظر نماز جمعه این هفته پایتخت ایران یک تیر است و هزار و یک نشان!
مقام معظم رهبری بارها ملت را «غیرمستقیم» به راهپیماییهای ۲۲ بهمن یا تشییع شهدا دعوت کرده، اما خود در آنها حضور نداشته است. مواردی همچون تجمعاتِ کمنظیر ۸ و ۹ دی ۸۸ هم بوده که ایشان در شکلگیری آن نقش ایفا نکرده است، اما آنچه مردم انجام دادهاند، دقیقاً مطابق با اعتقاد قلبی رهبر بوده و تأیید و تشکر مکرر ایشان را به همراه داشته است. همه این تجمعات، در نهایت به تقویت انسجام و امنیت داخلی کشور و استحکام موقعیت بینالمللی ایران کمک کرده است. این همان چیزی است که رهبری میخواهند؛ شخص خود را دارای موضوعیت نمیبیند و همواره ملت را به عملکردی دعوت میکند که به تقویت ایران بینجامد.
حالا هم این نماز، امتداد همین سیاست ۳۰ ساله است، امتداد همه زمانهایی که آقا تجمعات و حضورهایی را که تعبیر به حمایت از ایران میشود (چه راهپیمایی، چه انتخابات، چه تشییع شهدا و...) پر تعداد و وزین میخواهند. حال، اما رهبری خود قدم به میدان گذاشته است؛ دعوت نمیکند کسی بیاید، اما همین که او میآید، یعنی ملت خواهند آمد. اگر تا دیروز گزارههای دعوت غیرمستقیم مردم را در افعال آینده و پیشبینی گونه عیان میکرد و مثلاً میگفت «مردم در ۲۲ بهمن به میدان خواهند آمد» و این یعنی که مردم بیایید، حالا این گزاره دعوت غیرمستقیم، به جای جملات پیشبینی کننده، در «آمدن خود او» تجلی یافته است. او دیگر نمیگوید «مردم به فلان راهپیمایی خواهند آمد» تا مردم بیایند، بلکه خودش میآید و میداند ملت به صرف حضور او، خیابانها را پر خواهند کرد و در این حضور، به او اقتدا خواهند کرد. از این منظر، حضور رهبر انقلاب در نماز جمعه پس از هشت سال، یک «مانور قدرت» تمام عیار است، حتی اگر این مانور قدرت هدف اصلی نباشد.
ایشان دو ماه پس از آشوبهای بنزینی آبان ۹۸، دو هفته پس از ترور یکی از عالی رتبهترین فرماندهان نظامی که بسیاری در جهان او را نفر دوم ایران میدانستند، و ۱۰ روز پس از حمله به پایگاه امریکایی عینالاسد و حادثه هدف گرفتن اشتباهی هواپیمای مسافری اوکراین و آشوبهای کوچک براندازان در تهران به نمازجمعه میآید و به عنوان رهبر ایران، مؤلفه اصلی قدرت ایران را به رخ جهان خواهد کشید؛ و آن چیزی نیست جز پایگاه اجتماعی نظام. مؤلفهای که رسانههای مخالف ایران تلاش میکنند با جا زدن جمعی چند صد نفره به جای جمعیت چند میلیونی تشییع فرمانده نیروی قدس سپاه، آن را به چالش بکشند. رهبری قدرتش و در واقع قدرت ایران را در دو چیز میداند، ایمان و مردم.
جمعه روز نشان دادن این قدرت است. نماز جمعه این هفته نماد اقتدای ملت به ولی فقیه خواهد بود، اقتدا به اصل حضور ایشان، و اقتدا به سیاستهای ایشان و اقتدا به نماز ایشان؛ و اینگونه نماز جمعه بخشی از سیاستورزی اسلامی است. ایشان یقیناً در این خطبهها برای ما مردم، تبیینهای رهبرانه و هدایتگرانه خاص خود را خواهند داشت، اما اصل حضور ایشان و اصل حضور مردم اولین پیام به همه است تا اگر تصاویر هوایی تشییع سردار را نخواستند ببینند، تصاویر مصلای تهران در روز ۲۷ دی ۹۸ را به خاطر بسپارند.