سرویس جامعه جوان آنلاین: «انگار بازگشت میهمان ناخوانده تهران رابطه نزدیکی با روز‌های ابری و بارانی و آلوده دارد و در روز‌هایی مثل دیروز که گمان می‌رفت باران حال تهران را خوب کند، انتشار بوی نامطبوع و مشمئزکننده تنفس را سخت کرد. این بوی نامطبوع ناشناس که از سال گذشته در دی ماه مهمان تهرانی‌ها شده، با تکرارش در این روز‌ها نشان داد قرار است همین‌طور ناشناس و چراغ‌خاموش مهمان تهرانی‌ها بماند. مسئولانی هم که از سال گذشته به‌دنبال شناسایی منبع این بو هستند تا به حال به نتیجه‌ای نرسیده‌اند و نتیجه تنها «نمی‌دانیم» بوده است. حالا مسئولان شهرداری تهران نتایج ارزیابی‌ها را برای یک مرجع دیگر یعنی ستاد مدیریت بحران ارسال کرده‌اند تا آن‌ها هم بررسی کنند و شاید تا هفته دیگر آن‌ها هم بگویند به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم. پیروز حناچی، شهردار تهران که شامگاه شنبه در برنامه‌ای تلویزیونی صحبت می‌کرد، گفته است که از طریق تماس مردمی با سامانه ۱۳۷ انتشار بوی نامطبوع در مناطق ۲، ۴، ۶، ۱۰، ۱۱ و ۱۳ ثبت شد و گزینه‌های مختلفی در مورد منشأ این بو احصا شد؛ به گونه‌ای که در آن روز باد جنوبی در تهران وزید و ممکن است بوی منطقه آرادکوه و حوالی فرودگاه امام خمینی را به تهران آورده باشد. بررسی‌ها نشان داد که جهت باد با شبکه فاضلاب تهران منطبق بوده که ما این اطلاعات را به ستاد بحران داده‌ایم و در حال بررسی هستند.
اما بوی مشمئزکننده‌ای که هفته گذشته چندروزی در تهران وجود داشت و دست آخر با بارش باران و کمی برف، تهرانی‌ها را رها کرده بود، روز گذشته دوباره تکرار شد و باز هم بخش‌هایی از تهران را فراگرفت، اما این‌بار بارش باران هم نتوانست مانع از انتشار آن شود. حالا، اما آرش میلانی، عضو شورای شهر، خواسته است تا درباره انتشار بوی نامطبوع در تهران سیستم پایش مجزایی ایجاد شود. او در صحن شورای شهر تهران با اشاره به تکرار مسئله بوی نامطبوع در آذرماه سال جاری و عدم واکنش سریع برای شناسایی منشأ آن تصریح کرد: سال گذشته مقرر شده بود تجهیزات لازم برای پایش بو خریداری شود، اما این اتفاق رخ نداده است.
او با اشاره به نگرانی‌های شهروندان در مورد بو، به شهرداری تهران برای تجهیز مدیریت شهری به سیستم پایش بو و ساماندهی لازم برای پایش در اسرع وقت تذکر داد. درباره منشأ بو که از سال گذشته همه را غافلگیر کرده بود، دلایل مختلفی بیان شد. فرضیه‌هایی مثل ترکیدگی لوله اصلی فاضلاب در نقطه‌ای از مرکز شهر تهران، اشکال در چاه پلاسکو پس از تخریب آن، تسری بوی مرکز دفن زباله از کهریزک تا مرکز شهر تهران، انتشار بوی مرتبط با گاز مرکاپتان و ... را مسئولان مختلف مطرح کردند، اما در نهایت هیچکدام نتیجه نداشت و اعلام شد که منشأ بو مشخص نیست. از همان سال گذشته و سال جاری یک فرضیه اصلی یعنی مرتبط‌بودن این بو با احتمال انتشار گاز مرکاپتان مطرح شد، اما این فرضیه را محیط زیست استان تهران و استاندار تهران رد کردند. اما از آنجایی که انتشار این بوی نامطبوع در مرکز شهر و نه شمال و جنوب شهر بیشتر بود، بسیاری از احتمالات جدی تلقی نشدند. ناهید خداکرمی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران، گفت که شایعه‌های بسیاری درباره علت انتشار این بو منتشر شده، اما از آنجایی که در شمال تهران این بوی نامطبوع کمتر است، به نظر می‌رسد وارونگی هوا با این بو ارتباط داشته باشد. این بو بیشتر شبیه بوی زباله است و به نظر نمی‌رسد منشأ آن فاضلاب یا نشت گازی شیمیایی باشد.
اگرچه یکی از اظهارات محسنی‌بندپی، استاندار تهران، در سال گذشته در مورد گاز مرکاپتان مشخصا منشأ بو را این ماده اعلام می‌کرد، اما این موضوع باز هم رد شد. او اعلام کرد که در نتیجه بررسی‌های علمی و سنجش آلاینده‌ها مشخص شد در منطقه یافت‌آباد شاهد انتشار مقدار زیادی بو نسبت به سایر مناطق انتشار گاز CO ۲ بودیم که دارای منشأ سولفوره است. تنها ماده‌ای که در بیشتر بررسی‌ها خود را نشان داد، «مرکاپتان» بود که در صنایع پلاستیک‌سازی و گازرسانی از آن استفاده می‌شود. او گفت: در نهایت، در گزارش محیط زیست و شهرداری تهران، منشأ بو به این ماده شیمیایی نسبت داده شده است و سایر موضوعات مانند چاه پلاسکو، فاضلاب و فعالیت گسل‌ها و آتشفشان دماوند همگی رد شدند. با وجود این، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان تهران این احتمال را نیز تأیید نکرد و گفت: ما از ابتدایی‌ترین احتمالات شروع به کار و منشأیابی کردیم. هواشناسی نیز گزارش داد هیچ تغییر جوی‌ای اتفاق نیفتاده است. با همکاری شرکت آبوفاضلاب نیز سیستم فاضلاب شهر تهران چک شد و به این نتیجه رسیدیم که مشکل از سیستم فاضلاب هم نیست. شرکت گاز و آتش‌نشانی نیز بعد از بررسی خود اعلام کردند در آن بازه زمانی، آتش‌سوزی رخ نداده یا اتفاق خاص دیگری در سطح شهر تهران نیفتاده است. مرکز زمین‌شناسی و زلزله‌نگاری نیز تأیید کرد در آن بازه زمانی تغییراتی در سطح زمین اتفاق نیفتاده است.
او گفته بود در این دوره زمانی که هم‌زمان با روز‌های آلودگی هوا هم بود، کسی به دلیل مشکلات تنفسی ناشی از این بو به بیمارستان‌ها مراجعه نکرده و این بو فقط در بخش‌هایی از تهران استشمام شده و در شهرستان‌های دیگر این اتفاق نیفتاده است و در نهایت اعلام شد که بو مربوط به هیچکدام از دستگاه‌های پیگیری‌کننده نبوده و بنابراین نتوانستیم به نقطه مشخصی برای منشأ این بو برسیم.
در ادامه نیز مسئولان سرنخ همین «بی‌نتیجه‌ماندن پیگیری‌ها» برای بوی نامطبوع را گرفتند و تا امروز ادامه دادند و از جایی به بعد هم نخواستند درباره آن حرف بزنند؛ مثلا محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، هفته گذشته در صحن شورا به خبرنگاران که درباره بو سؤال کرده بودند، گفت: «مایل نیستم درباره بو صحبت کنم؛ چرا‌که همه پراکنده از آن صحبت کرده‌اند و حتی لطیفه و جوک‌هایی ساخته شد و حرف‌هایمان نباید جوک شود.»
او درباره بوی آذر امسال گفته است: «استاندار خبر آخر را اعلام کرد و گفت که منشأ آن پیدا نشده و شرکت آبوفاضلاب نیز مسئولیت آن را نپذیرفته است. البته یکی از دوستان به طنز گفت گندی زدیم که بویش درآمده است.»
هاشمی در پاسخ به این سؤال که سال گذشته نیز همین بو منتشر شده بود، به شوخی اظهار کرد: «مثل این که قضیه امنیتی است.».
اما شاید یکی از دلایل جدی گرفته‌نشدن این بوی مشمئزکننده، عدم آسیب به شهروندان حداقل در ظاهر امر بوده باشد. به عبارتی، از آنجایی که در روز‌های بودار تهران شهروندی به دلیل بو به مراکز درمانی مراجعه‌ای نداشته، مسئولان هم آن را جدی نگرفته‌اند. این یعنی پدیده‌هایی که دیده نمی‌شوند، لمس نمی‌شوند و در ظاهر آسیبی وارد نمی‌کنند، پدیده‌های مهمی نیستند و اگر در میانه این آلودگی و ترافیک، تهرانی‌ها بوی گندی هم به مشامشان برسد موضوع نگران‌کننده‌ای نیست که بخواهیم برایش پیگیری بیشتری داشته باشیم. به هر حال به نظر می‌رسد این بو قرار نیست تمام شود و اگر این روز‌ها دیگر تکرار نشود، سال بعد دوباره و در پاییز سربرمی‌آورد و به این ترتیب می‌توان گفت که فعل لازم برای پدیده جدید «بو» در تهران «بو از کجا می‌آید؟» به‌جای «بو از کجا آمد؟» باشد و شاید اعتبارات برای پایش بو تا سال بعد اختصاص یابد و تا سال بعد بدانیم چه بوی گندی را از کجا تنفس می‌کنیم!»
