سرويس اقتصادی جوان آنلاين: روز گذشته سخنگوی دولت در جمع خبرنگاران از قطع شدن یارانه نقدی سه دهک ثروتمند بهصورت تدریجی خبرداد و گفت: «حذف یکباره یارانه نقدی ۳۰ میلیون نفر، منطقی و شدنی نیست.»
علی ربیعی دیروز دستوری را رسانهای کرد که میرزایی سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه ۹۸ از هفته پیش در انتظارش بود. بهرغم شناسایی متمولان یارانهبگیر همچنان دولت برای حذف پولدارها با احتیاط برخورد میکند.
علی ربیعی، سخنگوی دولت دیروز در حاشیه همایش صندوقهای خرد محلی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه افرادی در جامعه هستند که ماهانه یک میلیارد تومان درآمد دارند، افزود: «ما به دنبال حذف یارانه افراد ثروتمند به صورت تدریجی و ماهانه هستیم.»
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چه افراد و دهکهایی از دریافت یارانه حذف خواهند شد و آیا شاخص دولت فقط داشتن ماشین بیش از ۲۰۰ میلیون تومان است، گفت: «شاخص ماشین ۲۰۰ میلیون تومان به بالا، فقط یکی از شاخصهای دولت برای حذف یارانهبگیران بوده و موارد دیگر از جمله قیمت مسکن، درآمد افراد و مواردی از این دست نیز شامل این مسئله میشود.»
به دنبال حذف دهکهای متوسط نیستیم
ربیعی با اشاره به اینکه حذف یارانه افراد ثروتمند در حال انجام است، گفت: «هر ماه یارانه تعدادی از افراد قطع میشود، اما قطعاً ما به دنبال قطع یارانه دهکهای متوسط جامعه نیستیم.»
این مقام مسئول درباره اینکه بهطور کلی یارانه چه تعداد از افراد حذف خواهد شد، اظهار داشت: «اجازه بدهید که این موضوع را وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کند، اما این مسئله که گفته میشود یک مرتبه یارانه ۳۰ میلیون نفر حذف میشود، نه شدنی و نه منطقی است.»
وی با اشاره به اینکه تصمیمگیری درباره نرخ سوخت با توجه به درآمد اقشار متوسط و ضعیف جامعه انجام میشود، گفت: «هر تصمیمی برای قیمت حاملهای انرژی گرفته شود، روی دهکهای ضعیف جامعه استوار است و دهکهای بالای جامعه مشمول نخواهند شد.»
ربیعی افزود: «در صدکهای جامعه افرادی داشتیم که ماهانه یک میلیارد تومان درآمد داشتند و ما به دنبال حذف یارانه افراد ثروتمند هستیم.»
۱۵ مهر ماه سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه ۹۸ مدعی شناسایی کامل سه دهک پردرآمد شده بود و حذف این افراد را تنها منوط به اعلام سخنگوی دولت دانسته است که دیروز عملاً این فرمان صادر شد. با این حال همچنان دولت و وزارت رفاه از حذف یارانهها بر اساس دادهها میترسند، زیرا اکنون که حذف یارانهبگیران متمول قطعی شده هر روز یکی از مسئولان دولت بر تدریجی بودن یارانه پولدارها تأکید دارد.
در یک ماه گذشته و بعد از تکلیف قانونی حذف یارانه سه دهک نخستینبار وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود: «اگر نتوان تا پایان سال، یارانه سه دهک بالای جامعه را حذف کرد، دولت این ضرر را تحمل کرده، اما در روند شناسایی و حذف دهکهای پردرآمد بیدقتی نمیکند.»
به نظر میرسد فشار رسانهای و کسری بودجه دولت که بر اساس اعلامها در حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان است دولت را مجاب کرده که هزینههای بیمورد مانند یارانههای بیاثری که به متمولان میداده را حذف کند، اما نوعی مقاومت یا شاید احتیاط در اینباره وجود دارد، وگرنه سخنگوی ستاد حذف یارانه از شناسایی سه دهک بالای درآمدی تمام شده خبر داد و گفت: «با اعلام سخنگوی دولت، فرایند حذف انجام خواهد شد.»
شناسایی ۳ دهک ثروتمند با اطلاعات ۷ دستگاه
حسین میرزایی، سخنگوی ستاد حذف یارانه در گفتگو با مهر گفت: «شناسایی سه دهک بالای درآمدی برای حذف یارانههایشان با کمک اطلاعاتی هفت دستگاه و براساس هشت معیار تمام شده است و تنها منتظر اعلام سخنگوی دولت هستند تا فرآیند حذف انجام شود.»
البته او نیز بر حذف مرحلهای تأکید و تصریح کرد: «ما قصد داریم فرآیند حذف یارانه نقدی مرحله به مرحله انجام شود یا حداقل خطا و حداکثر دقت در فرآیند حذف پردرآمدها لحاظ شود تا فرآیند رسیدگی به اعتراضات نیز با سرعت مناسب صورت گیرد.»
وی در پاسخ به این سؤال که در چه زمانی فرآیند حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی تکمیل خواهد شد، گفت: «با توجه به اینکه فرآیند حذف یارانه نقدی یک تصمیم ملی است و تعداد قابلتوجهی از افراد در این فرآیند از صف دریافت یارانه نقدی خارج خواهند شد، بعد از اعلام سخنگوی دولت سه دهک یارانهبگیر حذف میشوند، اما همانطور که اشاره شد فرآیند شناسایی این سه دهک تکمیل شده و این اطلاعات در اختیار صدای تبصره ۱۴ قانون بودجه قرار دارد.»
دادههای اعتراضساز!
یک کارشناس اقتصادی درباره علت تأکید دولت در مرحلهای بودن حذف یارانهبگیران در گفتگو با جوان اظهار داشت: «سوءاستفاده از دهکهای پایین در سالهای اخیر مانند فرار مالیاتی از سوی متمولان در قالبهای مختلف مانند کارتهای بازرگانی وحسابهای اجارهای بسیار متداول شده و از این رو دولت در بررسی آمارهای در اختیارش به موارد جالبی برخورده است که از یکسو منجر به حذف یارانه نیازمندان شده، اما از سوی دیگر میتواند بهانهای جدی برای شناسایی مؤدیان مالیاتی که در این سالها فرار کردهاند، باشد.»
وی با تأکید بر این موضوع که احتیاط در این باره تا حدود منطقی است، گفت: «در شرایطی که آمارهای بین نسلی در کشورهای توسعه یافته به تصمیمگیریهای مختلف کمک میکند و امروز حتی رفاه بین نسلها را براساس دریافتیهای مختلف افراد (مثلاً پدران و فرزندان) میسنجند، تجمیع دادههای اطلاعاتی و استفاده از آنها (big data) مسیرهای جدیدی از ایجاد عدالت و شفافسازی را در اقتصاد فراهم میکند.»