حوريه ملکي
شايد از مترو صحبت کردن کمي خنده دار باشد. صحبت کردن از از يک سيستم حمل و نقل پاک و سريع که تقريبا تمام شهرهاي بزرگ دنيا از آن بهره مند هستند. با اين حال هنوز سهم کرجی‌ها از مترو ترافیک است، سه میلیون نفر در ترافیک سرسام‌آور دست‌وپا می‌زنند و قطار شهری هنوز نتوانسته مرهمی بر زخم کهنه ترافیک باشد. با اين شرايط هنوز هم مسئولان اين شهر به وعده دادن هايشان ادامه مي دهند و شهروندان هم چشم انتظار نشسته اند تا ببينند چه زماني اين قول ها محقق مي شود و مي توانند زندگي بدون ترافيک را تجربه کنند.
***
پروژه متروی کرج با مشکلات زیادی روبه‌رو بوده است ازجمله درگیری کارفرما و پیمانکار که کار را به دادگاه کشاند و باعث شد این پروژه مدتی متوقف شود. مردادماه سال ۹۶ بود که پیمانکار به تشریح ابهامات این پروژه سرنوشت‌ساز برای شهر پرداخت و پس از یک دهه معطلی اعلام کرد؛ این پروژه فقط ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، اعلام پیشرفت فیزیکی پروژه آن‌هم پس از گذشت سال‌ها آب سردی بر چهره شهر بود، شهری که هنگام غروب به محاصره خودروها درمی‌آید.
*13 سال است کلنگ روي زمين مانده
کافيست کمي به عقب تر بازگرديم تا اين داستان را از همان روزهاي اولش مرور کنيم.
اساسنامه خط دو قطار شهری کرج و حومه در سال ۱۳۸۰ به تصویب رسید و مردادماه سال ۸۵ کُلنگ این پروژه زمین زده شد و مقرر شد این پروژه در اواخر سال ۱۳۸۹ مورد بهره‌برداری قرار گیرد اما هنوز خبری نیست که نیست.
کُلنگ احداث پروژه قطار شهری کرج سال ۱۳۸۵ زمین زده شد تا توسعه حمل و نقل عمومی در کلانشهر کرج با خیابان‌های پرترافیکش کلید زده شود اما باگذشت بیش از یک دهه این پروژه هنوز به ایستگاه پایانی نرسیده و گره کور ترافیک را باز نکرده است.
این در حالی است که پروژه متروی اصفهان و مشهد هم‌زمان یا دیرتر از کرج آغاز و شهروندان اصفهانی و مشهدی اکنون از این وسیله حمل‌ونقل عمومی بهره‌مند هستند.
اما نبايد فراموش کنيم که پروژه خط دو قطار شهری بعد از پل حصارک (محدوده پیشاهنگی) شروع می‌شود و پس از عبور از زیر خیابان شهید بهشتی در مسیر شرقی - غربی حرکت می‌کند و به چهارراه طالقانی می‌رسد پس‌ازآن به‌صورت شمالی - جنوبی ادامه حرکت می‌دهد و بعد از عبور از زیر اتوبان تهران - کرج مسیر را در زیر جاده ملارد ادامه می‌دهد تا به شهرستان ملارد برسد بنابراین طول کل پروژه با احتساب مسیرهای دسترسی به دپو و پایانه حدود ۳۰ کیلومتر است.
*پيشرفت 5درصدي!
این روزها در حالی شهرهای ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزارنفری صحبت از مترو و قطار شهری می‌کنند و شهردار و اعضای شورای شهر به فکر تدبیری برای کلانشهر کردن شهرهای مرکز استان و گرفتن بودجه و اعتبار برای راه‌اندازی قطار شهری هستند که کرج سه‌میلیون‌نفری هنوز در ترافیک سرسام‌آور شهری دست‌وپا می‌زند و قطار شهری نتوانسته مرهمی بر زخم کهنه ترافیک این شهرِ بیخ گوش پایتخت باشد.
از شروع به کار شورای پنجم شهر تاکنون بالغ‌بر ۵ درصد پیشرفت فیزیکی در پروژه متروی کرج حاصل‌شده است که در نوع خود رکورد مناسبی است
آبان ماه سال ۹۵ نیز در سفر هیئت دولت به استان البرز ۱۸۶ میلیارد تومان به پروژه متروی کرج اختصاص یافت تا این پروژه از فاز بلاتکلیفی درآید اما دیری نگذشت که به دلیل اختلافات پیمانکار و کارفرما اعتبار تخصیص‌یافته به خزانه بازگشت و گره کور این پروژه کورتر شد.
در طول این سال‌ها سهم کرجی‌ها از پروژه قطار شهری کرج، بسته شدن بسیاری از خیابان‌ها و میادین و دامن زدن به ترافیک برخی خیابان‌های شهر بوده است، اما با روی کار آمدن شورای پنجم انتظارات رنگ دیگری به خود گرفت و نمایندگان مردم در پارلمان شهری توسعه ناوگان عمومی را مورد تأکید قرار دادند.
*قطار شهري در انتظار بودجه
اواخر سال گذشته بود که عضو شورای شهر کرج گفت: باید سالی هزار میلیارد تومان به پروژه مترو تخصیص داده شود تا در زمان بندی تعیین شده قطار شهری کرج به بهره برداری برسد.
محمد حسین خلیلی اردکانی اظهار کرد: قطار شهری پروژه‌ای است که حدود 15 سال پیش آغاز شده ولی تاکنون پیشرفت قابل توجهی نداشته است.
وی ادامه داد: اجرای پروژه قطار شهری در شش کلانشهر کشور که کرج هم یکی از آنهاست در مجلس ششم به تصویب رسید ولی طی سال‌های گذشته این پروژه به دلایلی متوقف شد. از شش خطی که قرار بود طی این سال‌ها در کرج راه اندازی شود، تنها 30 درصد از نصف یکی از خطوط پیش رفته است.
اين مسئول توضیح داد: طی سال‌های گذشته بیش از 120 نیروی تشکیلاتی در مجموعه قطار شهری حقوق می‌گرفتند ولی عملاً کاری از پیش نبرده بودند. با روی کار آمدن شورای پنجم تلاش شد در ابتدا دعوا و اختلافات موجود بر سر این پروژه حل شود و بعد از سه ماه کلید این پروژه مجدداً زده شد.
اين عضو شوراي شهر خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه چندین سال از انعقاد قرارداد مترو گذشته بود، باید قیمت گذاری جدید صورت می‌گرفت که این فرایند هم حدود شش ماه طول کشید. شورای عالی فنی تصویب کرد که این پروژه با تزریق سه هزار و 200 میلیارد تومان ظرف مدت 30 ماه به بهره برداری برسد.
خلیلی اردکانی افزود: بر این اساس باید سالی هزار میلیارد تومان برای این پروژه تخصیص داده شود تا در زمان بندی تعیین شده قطار شهری کرج به بهره برداری برسد.
اين مسئول گفت: بنا شد این اعتبار به صورت 200 میلیارد تومان نقد، 400 میلیارد تومان اوراق مشارکت و بقیه هم از طریق فروش زمین تامین شود. البته دولت هم در سال هم قول داده بود 187 میلیارد تزریق کند که بخشی از آن در حال تامین است.
وی توضیح داد: متاسفانه برآوردهای صورت گرفته برای تامین اعتبارات به طور کامل محقق نشده و همین سرعت تکمیل قطار شهری را کند کرده است.
خلیلی اردکانی بیان کرد: طی یک سال و نیم گذشته این پروژه حدود چهاردرصد پیشرفت داشته و اگر اعتبارات به موقع تزریق شود، ایستگاه‌های پیش بینی شده با سرعت زیادی به بهره برداری می‌رسد. با توجه شرایط سخت شهرداری نمی توان به طور قطع گفت که سال آینده چه مقدار از اعتبارات پیش بینی شده برای این پروژه محقق خواهد شد.
*شايد روزهاي خوش در پيش باشد
در همان اسفند سال 97 بود که شهردار کرج اعلام کرد بانک مرکزی با انتشار اوراق مشارکت برای پیشبرد این پروژه موافقت کرده است؛ خبری که نوید تزریق مالی به پروژه‌ای را می‌داد که سال‌ها برای شهر خرج تراشیده است.
اما آخرین وضعیت پروژه متروی کرج با علی‌اصغر صلواتی مورد بررسی قرارگرفت.
علی‌اصغر کمالی زاده گفت: در حال حاضر مراحل کار در خط دو دنبال می‌شود و خوشبختانه پیشرفت فیزیکی پروژه به 37 درصد رسیده است، در این میان از شروع به کار شورای پنجم شهر کرج تاکنون بالغ‌بر ۵ درصد پیشرفت فیزیکی در این پروژه حاصل‌شده که در نوع خود رکورد مناسبی است.
رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج اضافه کرد: در راستای تأمین منابع مالی برای پروژه قطار شهری کرج در روزهای پایانی سال گذشته انتشار اوراق مشارکت ۲۵۰ میلیارد تومانی را داشتیم تا درآمد حاصل از آن به پروژه تزریق شود که در نیمه اول اردیبهشت‌ماه سال جاری این مهم اجرایی می‌شود و مبلغ موردنظر به پروژه تزریق خواهد شد.
پس از تزریق درآمد حاصل از انتشار اوراق مشترک به پروژه خط دو قطار شهری کرج حدود ۶ درصد پیشرفت فیزیکی را شاهد خواهیم بود
صلواتی بیان کرد: قرار است بخشی از مبلغ حاصل از فروش اوراق مشارکت ۲۵۰ میلیارد تومانی برای خرید تجهیزات و بخشی نیز به‌منظور انجام کارهای ساختمانی هزینه شود که تمامی این اقدامات و هزینه کردها در خط دو قطار شهری حدفاصل ۴۵ متری گلشهر تا ایستگاه چهارراه طالقانی انجام می‌شود زیرا اولویت اول ما در این محدوده است.
رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج با اشاره به مذاکراتی که طی آن مسئولان مترو تهران درخواست کرده بودند تا دو رام قطار متروی کرج که مشتمل بر ۱۴ واگن است در اختیار آن‌ها قرار داده شود، گفت: در این رابطه مذاکرات و توافق‌های اولیه برای نوشتن تفاهم‌نامه را داشته‌ایم، متروی تهران نوشتن تفاهم‌نامه در این خصوص را پذیرفته است اما حاضر به ارائه تضمین‌هایی در این مورد نیست.
صلواتی با تأکید بر اینکه در قبال واگذاری دو رام قطار متروی کرج به متروی پایتخت علاوه بر انعقاد تفاهم‌نامه دریافت تضمین‌های لازم از سوی مدیران تهرانی را لازم می‌دانیم، گفت: هر زمان که پروژه قطار شهری کرج راه‌اندازی شود ما می‌خواهیم این قطارها سریعاً وارد سیستم حمل‌ونقل ریلی شهر شود، به همین دلیل باید تضمین‌های کافی داشته باشیم تا بدانیم هر زمان که لازم باشد دو رام قطار را بدون تأخیر و فوت وقت از سمت متروی تهران دریافت کنیم.
وی افزود: اگر با متروی تهران به توافق برسیم و این دو رام قطار را به آن‌ها واگذار کنیم به‌یقین بعدها واگن‌های جدید و بر طبق آخرین تولیدات را از آن‌ها دریافت می‌کنیم و در دو سال آتی که راه‌اندازی بخشی از خط دو قطار شهری کرج را خواهیم داشت، قطارهای جدید وارد سیستم حمل‌ونقل ریلی شهرمان می‌شود.
در حال حاضر روزانه حدود ۷۵۰ نفر در پروژه خط دو قطار شهری کرج مشغول به فعالیت هستند که با لحاظ کردن دستمزد این نیروها در کنار مواردی ازجمله هزینه ماشین‌آلات و یا تضمین مصالح، به‌طور متوسط ماهانه قابلیت جذب بیش از ۱۰ میلیارد تومان اعتبار برای پروژه قطار شهری کرج مطرح است.
