سرویس جامعه جوان آنلاین: با رشد اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، در حال حاضر بازار شایعات غیرعلمی نیز در بسیاری کشورها، از جمله کشور‌های غربی داغ شده، به‌طوری‌که ایالات متحده و برخی کشور‌های غربی نظیر انگلیس و آلمان در حوزه‌هایی درگیر آسیب‌های اجتماعی از این زاویه شده‌اند.
گسترش سرخک به لطف ارتودوکس‌ها
تفکراتی، چون مضر بودن واکسیناسیون، بی‌اعتمادی به معماری مدرن، تخت‌بودن سیاره زمین و طالع‌بینی با ستاره‌ها که در دوران پیشاعلمی رواج زیادی داشت، هم‌اکنون به خاطر گسترش شبکه‌های اجتماعی رشد و رواج دوباره‌ای گرفته و باعث تعجب محافل علمی و دولت‌ها شده است. ایالات متحده هم‌اکنون با بدترین وضعیت شیوع سریع بیماری سرخک روبه‌رو شده و این در حالی است که این بیماری با زدن واکسن قابل پیشگیری است و از سال ۱۹۹۹ در آن کشور ریشه‌کن شده بود. خودداری برخی خانواده‌ها از دریافت واکسن، باعث ابتلا و انتقال این بیماری است و بنا بر گزارش‌ها، در سال‌های اخیر در امریکا بر تعداد والدینی که مانع واکسینه کردن کودکان‌شان می‌شوند، به شکل چشمگیر افزوده شده است.
دارو دسته نیویورکی‌های ضدعلم
عده‌ای اعتقادات مذهبی خود را مانع واکسن‌زدن عنوان می‌کنند و عده‌ای تبلیغات در مورد مزایای پیشگیری واکسن را دخالت دولت در کار خانواده‌ها می‌انگارند. در این میان بیماری سرخک از واگیردارترین بیماری‌هاست و خودداری این خانواده‌ها از واکسیناسیون فرزندانشان باعث شیوع سریع این بیماری در میان بسیاری از کودکان خانواده‌های دیگر شده است.
بررسی‌ها حاکی از آن است، در حالی که تنها چهار ماه از سال جاری میلادی می‌گذرد، بیش از ۶۰۰ مورد ابتلا به بیماری ویروسی سرخک در ایالات متحده رخ داده است که در این میان ایالت نیویورک بیشترین آمار مبتلایان به سرخک را دارد.
بحران واکسن از مریلند تا آیداهو
به گفته مسئولان درمانی نیویورک، عاملان شیوع سریع سرخک گروهی از یهودیان ارتودوکس سنتی و ضدواکسینه‌کردن هستند که براساس شبه‌علم جعلی اطلاعات غلط و خطرناکی را رواج می‌دهند. این مذهبیون افراطی سایت و توئیتری دارند به عنوان Jewish Community که مطالبی در زمینه مسائل اجتماعی و سیاسی و البته علمی می‌نویسند. تفکرات این گروه به دموکرات‌های امریکا هم بسیار نزدیک است.
این روند باعث‌شده اکنون محله‌هایی با اکثریت یهودیان معتقد، نظیر محله ویلیامزبرگ در بروکلین نیویورک تبدیل به کانون‌های خطرناک شیوه سرخک شوند.
کسانی که از واکسن‌زدن کودکان خود خودداری می‌کنند، بیشتر باور به شایعاتی دارند که در مورد «ارتباط واکسن با اوتیسم» منتشر شده؛ شایعاتی که با دلایل علمی مردود اعلام شده است.
علاوه بر نیویورک، ایالت‌های پنسیلوانیا، مریلند، رودآیلند و جورجیا در شرق و ایالت‌های اورگان و آیداهو در غرب امریکا درگیر بحران واکسینه نکردن کودکان شده‌اند.
باز هم پای سلبریتی‌ها در میان است
در نمونه‌ای دیگر، باور به گرد نبودن زمین یعنی کره‌ای شکل نبودن سیاره‌زمین، بلکه دیسک مانند بودن آن باوری است معمولاً در کتاب‌های تاریخی در مورد اعتقادات منسوخ پیشینیان برخی از اقوام غربی می‌خوانیم.
اما اکنون این باور غیرعلمی دوباره در شبکه‌های اجتماعی غربی چنان معروف شده که دانشمندان در نشریه‌های معتبر مختلف ناچار به توضیح و رد این باور شده‌اند.
نشردهندگان چنین تفکری خود را «زمین صاف باور» (Flat earthers) می‌نامند و مستندی هم که رهبر این جنبش در رد کره‌بودن کره‌زمین ساخته‌اند هم‌اکنون در شبکه نت‌فلیکس جزو پربیننده‌هاست! برخی بازیگران معروف مانند «ویل اسمیت» و رپ‌خوان‌هایی، چون بی. او. بی (B. o. B) هم پیرو این عقیده شده و آن را رواج می‌دهند.
سناتور در برابر فیس‌بوک و گوگل
این روند تا جایی رشد کرده که هم‌اکنون گروهی تحت عنوان «کنفرانس بین‌المللی زمین صاف» اعلام کرده‌اند قصد دارند سال آینده با یک کشتی گردشی بزرگ در آب‌های جهان رفت‌وآمد کنند و صاف بودن زمین را به همگان نشان دهند.
روزنامه گاردین با طعنه به این افراد نوشته است: «سازمان‌دهندگان این کشتیرانی «ظاهراً خبر ندارند که سیستم ناوبری کشتی گردشی‌شان براساس زمین کروی ساخته و تنظیم شده است.» به تازگی آدام‌شیف، سناتور جمهوریخواه امریکایی در نامه‌ای به مسئولان فیس‌بوک و گوگل از شیوه‌ای که از این سایت‌ها برای گسترش شایعات ضدعلمی به‌ویژه در مورد «مضر بودن» واکسیناسیون استفاده می‌شود به تندی انتقاد کرده. وی معتقد است که فیس‌بوک، گوگل و یوتیوب با الگوریتم‌های خود موضوعات شایعه‌پراکن را به خاطر کلیک‌خور بودنشان در دسترسی سریع مخاطبان قرار می‌دهند و مرتباً به عنوان «پیشنهاد تماشای بعدی» جلوی چشم مشتریان می‌گذارند.
شاید دیگر دیر شده باشد
در تحقیقات جدیدی که در دانشگاه فنی تگزاس در این مورد انجام شده از ۳۰ نفر «زمین صاف‌باور» مورد بررسی ۲۹ نفرشان گفته‌اند از طریق فیلم‌های پیشنهادی یوتیوب با این موضوع آشنا شده و به این موضوع باور پیدا کرده‌اند.
این تحقیقات و انتقاد‌ها باعث شد که یوتیوب به تازگی اعلام کند، قصد دارد ترویج تئوری‌های توطئه از طریق دکمه «پیشنهاد بعدی» را متوقف کند. برای این اقدام یوتیوب شاید دیگر دیر شده باشد، زیرا افراد زیادی که برای جلب کلیک بیشتر عمداً کلیپ‌ها و فیلم‌هایی از انواع شایعه و تئوری توطئه می‌سازند الان میلیون‌ها دنبال‌کننده پیدا می‌کنند و با این روند به زندگی و رشد خود ادامه خواهند داد.
