سرویس جامعه جوان آنلاین: صنعت رسانهای غرب فضای مجازی را ایجاد کرده تا با برجستهسازی (agenda setting) موضوعاتی که در رأس برنامههای سیاسیاش قرار دارد ذهن مخاطبان را در سطح دنیا قاببندی (framing) کند؛ برجستهسازی و قاب بندی از پرکاربردترین تئوریهای رسانهای است که دنیای غرب بر مبنای آن فضای مجازی و رسانهایاش را متناسب با اهداف خود اداره میکند. در چنین شرایطی حضور ما در فضای مجازی و فعالیت در ساختاری که متعلق به دنیای غرب است، آن هم با توجیه مبارزه با سیاستهای دنیای غرب و صدور تفکرات خودمان بازی در زمین آنهاست و کمپانیهای رسانهای و مالکان فضای مجازی هر گاه بخواهند، میتوانند ما را از سرزمینشان بیرون کنند؛ اتفاقی که طی یکی دو سال اخیر بارها رخ داده است. نخستین هجمه به کسب و کارها و اپلیکیشنهای ایرانی بر بستر فضای مجازی غربی از سوی شرکت اپل رخ داد و تدابیر استارتآپهای ایرانی برای دورزدن فیلترینگ معکوس این کمپانی امریکایی نیز چندان موفقیتآمیز نبوده است. کاربران گوشیهای تلفن اپل همچنان از بهرهگیری از بسیاری اپلیکیشنهای وطنی روی این تلفن همراه محروم هستند! به دنبال این ماجرا با حذف صفحات بسیاری از چهرهها و سرداران سپاه در شبکه اجتماعی اینستاگرام اتفاق افتاد و حالا گوگلپلی دست به کار شده و ابتدا با حذف پوستههای تلگرام همچون طلاگرام و هاتگرام که خیلی وقت پیش بنا بود از سوی وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی حذف شوند، کارش را آغاز کرد. حالا هم بنا بر توئیت محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات و فناری اطلاعات گزارش سازمان فناوری اطلاعات حاکی از آن است که حذف برنامههای ایرانی در سیستم عامل اندروید صرفاً محدود به پوستههای یک پیامرسان نبوده است بلکه برخی برنامههای کسبوکارهای ایرانی را نیز در برگرفته است. اقدامی که وزیر جوان دولت دوازدهم از آن به «تروریسم اقتصادی» تعبیر کرده است. اینکه اقدام کمپانیهای امریکایی و صاحبان فروشگاههای نرمافزاری گوگلپلی یا آپاستور یا بستهشدن صفحات اینستاگرام مقامات و چهرههای کشورمان چقدر با اصل «آزادی بیان» همخوانی دارد، موضوعی است که در این یادداشت نمیگنجد، اما سؤال اصلی اینجاست اگر بنا به ادعای وزیر ارتباطات شبکه ملی اطلاعات راهاندازی شده چرا به این راحتی کسبوکارهای ایرانی از سوی شرکتهای امریکایی حذف میشوند تا تروریسم اقتصادی به ثمر بنشیند؟ پس از فیلتر تلگرام و برجسته شدن اپلیکیشنهای ایرانی پیامرسان، انرژی و تسهیلاتی که برای ساخت پوستههای تلگرام تخصیص داده شد، اگر به پیامرسانهای ایرانی تخصیص داده میشد آیا امروز به جای آنکه ما تلگرام را از گزینههای شبکه اجتماعی منتخب کاربران ایرانی حذف کنیم آنها میتوانستند ما را از آپاستورهایشان حذف کنند؟
محکومکردن اینستاگرام در حذف صفحات سرداران ایرانی یا محکومکردن گوگلپلی و آپاستور در حذف کسبوکارهای ایرانی به طور یقین راهکار مواجهه با رخدادهای پیشرو نیست. شاید قابل تقدیرترین موضعگیری را در حوادث اخیر فرهاد غلامی، وزیر علوم تحقیقات و فناوری انجام داده باشد؛ غلامی در برابر حذف صفحات اینستاگرامی سرداران سپاه صفحه اینستاگرامش را لااقل به طور موقت ترک کرد. کاری که از سایر چهرهها نیز انتظار میرود و در این میان وزیر جوان دولت هم شاید بهتر باشد به جای «چهرهسازی» از خود در شبکههای اجتماعی به دنبال راهانداختن شبکه ملی اطلاعات باشد تا کسب و کارهای اینترنتی ایرانی ادامه حیاتشان به حالوهوای شرکتهای امریکایی وابسته نباشد.