سرویس اقتصادی جوان آنلاین: سیگال ماندلکر، مدیر بخش اطلاعات مالی و تروریسم وزارت خزانه‌داری هفته گذشته در جمع خبرنگاران در سنگاپور اعلام کرد: این موضوع اهمیت زیادی دارد که کشور‌های شرق آسیا (نظیر سنگاپور، مالزی و هند) با تحریم‌های کاخ سفید در محدود کردن صادرات نفت ایران همراهی کنند.
وی هرگونه تجارت با ایران را دارای ریسک‌های گسترده دانست و اعلام کرد: در سفر خود به سه کشور سنگاپور، مالزی و هند تلاش می‌کنم رهبران آن‌ها را در مورد پیامد‌های تداوم رابطه تجاری با ایران آگاه نمایم.
سفر وی در ادامه تلاش‌های واشنگتن برای اعمال فشار حداکثری بر تهران انجام شده بود. فراموش نکنید که در ماه گذشته میلادی، تعدادی از کارشناسان هسته‌ای و مراکز توسعه علوم و فناوری هسته‌ای ایران با تحریم وزارت خزانه‌داری روبه‌رو شدند. تعدادی از شرکت‌های فعال در امارات متحده عربی و ترکیه نیز به دلیل همکاری در توسعه برنامه هسته‌ای تهران در این لیست قرار دارند. خانم ماندلکر افزود: علاوه بر ایران، کاخ سفید تلاش می‌کند تا بر دولت نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور کشور بحران‌زده ونزوئلا نیز تحریم‌های گسترده و فشار‌های زیادی اعمال کند.
سیاست خارجی تهاجمی دونالد ترامپ
اقدامات ترامپ در دو سال گذشته بیش از رؤسای جمهور پیشین کشورش، ایالات متحده را در دنیا منزوی کرده است. این شرایط تا حدودی با انزوای جهانی واشنگتن در دوره ریاست جمهوری دونالد ریگان (۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹ میلادی) شباهت دارد.
پیروزی نسبی در جنگ دامنه‌دار تجاری ترامپ با چین و وادار شدن پکن به پذیرش برخی خواسته‌های کاخ سفید در بخش مقابله با سرقت حقوق مالکیت معنوی و محدود شدن حمایت دولت از شرکت‌های تجاری، در بهبود جایگاه داخلی دولت پر اُفت و خیز ترامپ تأثیرگذار بوده است.
در ونزوئلا، ترامپ رویکرد سختگیرانه‌ای را در پیش گرفته و با اعمال تحریم‌هایی علیه دولت بحران‌زده نیکولاس مادورو به ویژه در بخش دسترسی به دلار‌های نفتی، خواهان تغییر رژیم در این کشور نفتی عضو اوپک است.
این تصمیم‌های ترامپ در بخش سیاست خارجی می‌تواند یک نقطه ضعف در رقابت‌های انتخاباتی سال ۲۰۲۰ میلادی محسوب شود. با اعمال سیاست‌های سختگیرانه ترامپ علیه ونزوئلا و ایران به عنوان دو تولیدکننده کلیدی و تأثیرگذار اوپک، شاهد جهش ۳۰درصدی قیمت نفت در سه ماه نخست سال ۲۰۱۹ میلادی بوده‌ایم.
با کاهش چشمگیر صادرات نفت خام ایران و ونزوئلا به بازار‌های جهانی در یک سال اخیر همراه با موفقیت اوپک پلاس در کاهش عرضه، پس از پنج سال شاهد بازگشت بهای هر بشکه نفت به کانال ۷۰ دلاری هستیم. رهبران ریاض برخلاف خواست ترامپ از افزایش قیمت نفت به سطح ۷۰ دلار ابراز رضایت کرده‌اند. کارشناسان بازار نفت اعلام کرده‌اند که در یک دهه اخیر، هیچگاه شاهد رشد ۳۰ درصدی قیمت طلای سیاه در سه ماه نخست یک سال نبوده‌ایم.
این افزایش بهت‌برانگیز قیمت نفت در کنار تداوم وجود بحران در بازار‌های مالی، برخلاف پیش‌بینی‌های کارشناسان بوده است. آن‌ها از پررنگ شدن سایه مسائل ژئوپلیتیک در بازار نفت سخن می‌گویند.
به خاطر داشته باشید که در سال ۲۰۰۹ میلادی و با فروکش کردن بحران جهانی مالی، شاهد افزایش ۴۰درصدی قیمت هر بشکه نفت بودیم.
در چنین شرایطی پیش‌بینی آینده بازار‌های انرژی چندان با موازنه عرضه و تقاضا مرتبط نیست و مسائل سیاسی بر بازار سایه افکنده است.
گل‌آلود کردن آب توسط ترامپ
بزرگ‌ترین خطری که ترامپ را تهدید می‌کند، افزایش قیمت نفت خام و به دنبال آن رشد بهای بنزین در جایگاه‌های عرضه سوخت ایالات متحده است. در این کشور، همواره قیمت بنزین به ویژه بر تصمیم رأی‌دهندگان مردد امریکایی، تأثیری قابل توجه داشته است. در پاییز سال آینده میلادی، کارزار انتخاباتی رئیس‌جمهور بعدی ایالات متحده برگزار می‌شود و بسیاری از شهروندان امریکایی به قیمت پرداخت شده بنزین بیش از علایق حزبی در آرای خود توجه دارند.
در هفته گذشته، میانگین قیمت هر گالن بنزین در بازار امریکا ۲/ ۶۹ دلار بوده است. این عدد نسبت به ماه گذشته ۲۸ درصد رشد را نشان می‌دهد. قیمت بنزین در ایالت کالیفرنیا بیش از سایر ایالت‌ها و ۳/ ۵۷ دلار ثبت شده است. در مقابل، در ایالت آلاباما شاهد عرضه ارزان‌ترین بنزین با بهای ۲/۴۱ دلار بوده‌ایم.
معامله‌گران نفت برای پیش‌خرید بنزین در ماه‌های آینده تا ۴۲ درصد افزایش قیمت را پیشنهاد داده‌اند. به همین دلیل پس از ماه‌ها سکوت ترامپ در برابر اقدامات اوپک، شاهد انتشار توییتی انتقادی از وی در سه‌شنبه هفته گذشته با هدف تأثیرگذاری بر تولید نفت اوپک بودیم. ترامپ در توییت خود نوشت: «بسیار مهم است که اوپک بر میزان تولید نفت خود بیفزاید. بازار‌های جهانی در شرایط شکننده‌ای قرار دارند و قیمت نفت بسیار بالاست. از شما سپاسگزارم.»
به هر حال، دولت‌های عضو اوپک برخلاف عربستان به عنوان رهبر غیررسمی این سازمان، تمایلی به دستکاری در بازار نفت در ماه‌های فرارو ندارند.
در پاییز سال گذشته و همزمان با افزایش چشمگیر عرضه نفت عربستان شاهد اعطای معافیت به خریداران کلیدی نفت ایران توسط ترامپ بودیم. این اقدام بهت‌برانگیز باعث شد تا سعودی‌ها با سرخوردگی به دلیل تبدیل شدن به بازیچه کاخ‌سفید روبه‌رو شوند. پس از گذشت شش ماه، همچنان شیوخ ریاض به دلیل این رودست خوردن از اقدام ترامپ خشمگین هستند، اما با پایان یافتن معافیت‌های پیشین، پیش‌بینی تصمیم ترامپ دشوارتر از دفعه قبلی است. ترامپ خواهان تحقق راهبرد‌های سیاسی خود به بهای برهم زدن آرامش بازار نفت است، هر چند وی از هم اکنون باید برای کسب آرای امریکایی‌های ناراضی از قیمت بالای بنزین در انتخابات سال ۲۰۲۰ میلادی چاره‌ای بیندیشد، لذا فعالان بازار نفت با دقت به تحولات سیاسی آینده و راهبرد‌های ترامپ می‌نگرند.
