خیابان مقصودیه تبریز یکی از قدیمیترین خیابانهای تبریز است که در دل شهر جای دارد و تاریخیترین نقطه اش.
از طرفی عمارت زیبای ساعت در پیش چشمانتان هست و اگر امتداد ساعت را مستقیم طی کنید و از مقابل خانه تاریخی حیدرزاده عبور کنید مجسمهای با اسب و یک مرد که المانی از تبریز قدیم و شغل از منسوخ شده آب رسانی در مقابل چشمانتان خود نمایی میکند.
کافی است مقابل همین مجسمه زیبا و بایستید تا از بالای دیوارهایی کوتاه خانه نیکدل را ببینید.
خانه نیکدل یکی از زیباترین خانههای تاریخی تبریز است که طاقهای قوسی، پنجرههای ارسی و حوض زیبا و درختهای کهن دور حوض شما را مجاب میکند تا دقایقی چشمانتان را به دیدن این زیبایی بسپارید.
این خانه تاریخی که قدمت آن به دوران قاجار بازمی گردد؛ در سال ۱۳۹۱ توسط شهرداری تبریز خریداری شد تا یکی از ۴۰۰ خانه تاریخی تبریز حفظ و احیا شود.
همچون سایر خانههای تاریخی متعلق به دوران قاجار تبریز حیاط اندورنی و بیرونی؛ تنبی، اتاق مهمان و طاقهای قوسی و شیشههای رنگی دارد تا وقتی نور سپید از قلب شیشه رد میشود به هزار رنگ الوان تبدیل شود و زیبایی و شکوه زنگی ایرانی را برایتان نمایان کند.
این خانه تاریخی در سال ۱۳۶۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و شهرداری تبریز پس از خریداری اش در پی مرمت استحکام بخشی و تزئینی آن بود.
این خانه تاریخی متعلق به سالار قلی خان قره باغی بوده است که به روایتی گفته میشود قسمت اندرونی بنا از قبل وجود داشته و بر اساس معماری آن میتوان گفت که به دوران زندیه تعلق دارد، اما قسمت شاه نشین و بیرونی بنا به دوران قاجاری برمیگردد.
ستارخان دورانی در این خانه زندگی میکرده و مسئولیت اسبها را برعهده داشته است و پس از مدتی با دختر سالار قلی خان ازدواج میکند و داماد آن خانه میشود.
این نقاشیهای دیواری که گمانه زنی میشود پس از ساخت بنا کشیده شده است توسط سه روس که در تبریز زندگی میکردند کشیده شده است و تصویر سالارقلی خان مالک خانه نیز آنجا وجود دارد.
گویا این روسها با حضور در خانههای بزرگ و اشرافی تبریز قصد جاسوسی از این شهر به بلاد روس را داشتهاند و به بهانه علاقه به خانههای معماری ایرانی وارد آن خانه شدهاند.
این خانه بعدها توسط خانواده برادران خریداری شده است و دکتر برداران پزشک نامی کودکان در تبریز در این خانه زاده و پرورش یافته است.
این خانه پس از خانواده برداران توسط سید ابراهیم چرخچی (داماد مشیر دفتر مسئول اداره مالیه آذربایجان) که خانوادهای صاحب نام در تبریز بودهاند خریداری میشود و خانواده چرخچی بعدها به نام نیکدل تغییر نام میدهند.
اما آخرین مالک خانم عصمت السادات نیکدل بوده است که به دلیل اختلاف نظر با اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی و ناملایماتی که مدیرکل وقت میرا فرهنگی استان با این خانواده داشته است علاقهمند به فروش این خانه نبودهاند، اما بعدها با تدبیر و اقدام به موقع شهرداری تبریز و در راس آن شهردار منطقه ۸ این خانه خریداری شد و در حال حاضر در اختیار علاقهمندان و بازدیدکنندگان است.
بازدید بیش از ۱۰ هزار نفر از خانه نیکدل تا هفتم نوروز
سرپرست سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز با اشاره به استقبال خوب شهروندان و مهمنان از بازدید خانه نیکدل میگوید: بر اساس آمار بش از ۱۰ هزار نفر تا هفتم نوروز سال ۹۸ از خانه نیکدل تبریز بازدید کردهاند.
رضا خلیلی اضافه میکند: این خانه به یکی از زیباییهای بپیاده راه مقصودیه بدل شده است و به گفته راهنمایان گردشگری مستقر در یان خانه تاریخی حیرت بازدید کنندگان را برمی انگیزد.
نیکدل کجاست؟
اگر شما هم علاقهمند با بازدید از خانه نیکدل شدهاید میتوانید با اتوبوسهای تندرو خط ویژه BRT خود را به میدان ساعت برسانید و اگر پیاده راه مقصودیه را تا انتها طی کنید به مسجد کدخدا باشی که رسیدید درست در همسایگی دیوار به دیواری این مسجد پنجرههای ارسی و درختهای بلند قامت و گچ بریهای زیبای سرستونهای این خانه برایتان خود نمایی خواهند کرد.
اگر شانس بیاورید و هنگام تاریکی هوا از آن محدوده عبور کنید نورپردازی زیبای نما شگفت زده تان خواهند کرد و مطمئنا در دل تاریکی، شکوه این نمای زیبا را به تماشا خواهید نشست.