نويسنده: ميترا شهبازي
جزيره هرمز که در استان هرمزگان واقع شده است، به لحاظ اقتصادي از ارزش بالايي برخوردار است و خاک آن به عنوان يکي از منحصر به فردترين خاکهاي دنيا معرفي ميشود. چرا که علاوه بر چند رنگ بودن آن، ميتوان از خاک هرمز در صنايع مختلف درآمدزايي همچون آرايشي و توليدات صنعتي همانند ضدزنگ بهره برد. از اين رو در خارج از مرزهاي ايران، افراد زيادي طالب خريد اين سرمايه ارزشمند ايران هستند و در اين بين شيخنشينان عرب حاضرند مبالغ هنگفتي را براي دستيابي به آن بپردازند.
بنابراين با افزايش قاچاق خاک از استان هرمزگان به خارج از کشور، موجي از نگراني در رابطه با حيات جزيره هرمز ايجاد شده است. از اين رو چندي پيش نيز لايحهاي در مجلس شوراي اسلامي در راستاي حفاظت از منابع ارزشمند خاک به تصويب رسيد که انتظار ميرفت جلوي قاچاق خاک را بگيرد. با اين حال همچنان به گفته عباس پاپیزاده، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس قاچاق خاک به کشورهای عربی در قالب کیسههای شن و ماسه ادامه دارد و مسئولان گمرک در راستاي حفاظت از اين منابع ارزشمند اهمالکاري ميکنند.
جزيره هرمز در حال غرق شدن
درحال حاضر از ميزان خاکي که سالانه به مناطق عربي قاچاق ميشود، اطلاعاتي در دست نيست و نماینده مردم بندرعباس در مجلس شوراي اسلامي در اين باره ميگويد:« فروش، استفاده و برداشت بی رویه و همچنین قاچاق خاک هرمز تهدیدی جدی برای حیات این جزیره به شمار می رود.» به طوري که بيم آن ميرود که با ادامه فعاليت سودجويان و قاچاق خاک، اين جزيره به زودي غرق شود. احمد مرادی در اين باره ميافزايد:« متاسفانه همچنان شاهد برداشت بی رویه از خاک جزیره هرمز هستیم و سازمان حفاظت از محیط زیست موظف است با تشدید نظارت خود، از برداشت بی رویه خاک از این جزیره جلوگیری کند.»
اين نيز درحالي است که پاپیزاده، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی ضمن اشاره به وسعت کم جزيره هرمز بيان ميکند:« اهميت وجود جزاير به حدي است که در دیگر کشورها از سایر نقاط، خاک و سنگ برداشته ميشود و جزايري مصنوعي را ايجاد ميکنند. حالا به رغم اينکه در ايران جزايري طبيعي ارزشمند بسياري داريم، اما با برداشتهاي آرام آرام حيات آنها را به خطر انداختهايم.» وي ادامه ميدهد:«درحال حاضر با توجه به شرايطي که پيش روي جزيره هرمز قرار دارد، حتي برداشت و قاچاق خاک اين منطقه در حجم اندک هم اشتباه است و خسارات جبران ناپذيري را به محيط زيست وارد ميکند.»
اهميت جزيره هرمز کمتر از نفت نيست
با اين حال باز هم قاچاق خاک جزيره هرمز ادامه دارد و عضو ديگر کمیسیون کشاورزی مجلس در گفتگو با خبرنگار «جوان»ميگويد:«خاک به عنوان يکي از سرمايههاي ملي نه تنها در جزيره هرمز بلکه در هيچ کجاي ايران نبايد به فروش برسد.»
علي اکبري ادامه ميدهد:« منابع خاکي به حدي ارزشمند هستند که مقام معظم رهبري صادرات و قاچاق خاک آن را به خنجري تشبيه ميکنند که از پشت ضربه ميزند و تبعات سنگيني را براي ايران به همراه دارد.» با اين حال سودجويان خاک جزيره هرمز را که در راستاي حرکت چرخ صنايع کشورهاي خارجي از اهميت بالايي برخوردار است را به تاراج ميبرند و حيات اين منبع ارزشمند را به شدت به خطر مياندازند.
اين نماينده مجلس با اشاره به اينکه نبايد هرکسي بتواند به سادگي خاک جزيره هرمز را به برداشت کند و دستگاههاي نظارتي همچون کمرگ، سازمان حفاظت از محيط زيست و نيروي انتظامي بايد به هوش باشند و جلوي اين اقدام مخرب را بگيرند، ميافزايد:« جزيره هرمز يکي از مناطق حفاظت شده است و خروج خاک از آن به هر صورتي قابل قبول نيست.» اکبري با تشبيه خاک اين جزيره به نفت ميگويد:« گل خاک هرمزگان به لحاظ توليدات صنعتي و درآمدزا از اهميت بالايي برخوردار است. بنابراين اين خاک همچون نفت که هيچکسي نميتواند دست به صادرات آزادانه آن بزند، نبايد مورد تاراج برود.»
برداشتهاي بيرويه از خاک جزيره هرمز طي سالهاي گذشته، منجر به اين شده است که حتي بهرهبرداري اندک از اين خاک هم امکان پذير نباشد و حيات جزيره هرمز را به خطر بيندازد و به موضوع حذف جزيره هرمز از نقشه قوت ببخشد. بنابراين مسئولان بايد با جديت بيشتري طرح حفاظت از جزاير ايران بخصوص جزيره هرمز را دنبال کنند و نگذارند بيش از اين سودجويان به سرمايههاي ملي دستدارزي کنند.