وزارت انرژی ازبکستان با اشاره به فشار بر شبکه ملی برق، از خاموشیهای موقت عصرگاهی بین ساعت ۵ تا ۹ شب خبر داد که از این هفته آغاز شده و تا میانه ژانویه (دی ماه) ادامه خواهد داشت. جوان آنلاین: از تارنمای خبری تایمز آسیای مرکزی، ازبکستان بهدلیل کمبود شدید انرژی، برنامه جدیدی برای سهمیهبندی برق و اعمال خاموشیهای زمانبندیشده اعلام کرده است. وزارت انرژی اعلام کرد قطعهای موقت عصرگاهی به تثبیت شبکه در دوره تعمیرات و اجرای اقدامات اضطراری کمک میکند و از بروز اختلالات ناخواسته گسترده جلوگیری خواهد کرد. طبق این برنامه، خاموشیها در ساعات اوج مصرف بین ۵:۰۰ تا ۹:۰۰ شب متمرکز است و انتظار میرود تا اواسط ژانویه (دی ماه) ادامه یابد.
به گزارش ایرنا، منشأ بحران به خرابی بزرگ در نیروگاه حرارتی سیردریا، یکی از بزرگترین نیروگاههای کشور، بازمیگردد. یک توربین گازی جدید شرکت میتسوبیشی در اواخر نوامبر دچار نقص مکانیکی شد و بخشی از ظرفیت نیروگاه را از مدار خارج کرد. برای رفع مشکل، یک روتور جایگزین به وزن ۱۱۴ تُن در ۸ دسامبر (۱۷ آذر) از طریق حمل هوایی وارد شد و مهندسان تکمیل نصب و آزمایش آن را ظرف چهار هفته پیشبینی کردهاند.
عوامل فصلی نیز عرضه قابلدسترس برق را کاهش دادهاند. با کوتاهتر شدن روزهای زمستانی، تولید نیروگاههای خورشیدی بهطور محسوسی افت کرده و بار بیشتری بر شبکه تحمیل شده است. علاوه بر این، اختلال غیرمنتظره در تأمین گاز طبیعی فشار دیگری بر تولید برق وارد کرده است. وزیر انرژی، جُرابِک میرزامحمودوف، اعلام کرد حادثهای در شبکه یکی از کشورهای همسایه ورودی گاز ازبکستان را حدود ۶ میلیون مترمکعب در روز کاهش داده است. با توجه به سهم بالای گاز طبیعی در سوخت نیروگاههای کشور، این افت در تأمین سوخت همراه با هوای ابری ظرفیت تولید را محدود کرده است.
مقامات ازبکستان تأکید کردهاند خاموشیهای چرخشی بهصورت کوتاه و هدفمند اعمال میشود؛ هر نوبت قطع برق بیش از حدود دو ساعت طول نخواهد کشید و در صورت امکان از پیش به مصرفکنندگان اطلاعرسانی میشود. با کاهش بار شبکه در ساعات اوج مصرف، میتوان از شکستهای خطرناک و ناگهانی جلوگیری کرد و تأمین برق تأسیسات حیاتی را تضمین نمود. از شهروندان خواسته شده مصرف برق را مدیریت کرده و اطلاعیههای رسمی را دنبال کنند و در صورت وقوع قطع موقت دچار نگرانی نشوند.
وزارت انرژی ازبکستان اعلام کرده شایعات درباره «قطع سراسری برق» بیاساس است و هرگونه محدودیت صرفاً محلی و محدود خواهد بود، نه بازگشت به خاموشیهای گسترده گذشته. همچنین از مردم خواسته شده از انتشار اطلاعات تأییدنشده در شبکههای اجتماعی خودداری کنند و بهروزرسانیهای رسمی را مبنا قرار دهند.
ماههای زمستان بهطور تاریخی زیرساخت انرژی ازبکستان را به چالش میکشند. در سالهای گذشته، کمبود برق به اعمال خاموشیهای برنامهریزیشده در سراسر کشور انجامیده است. با این حال، مقامات ازبکستان میگویند وضعیت بهطور قابلتوجهی بهبود یافته است. بر اساس دادههای وزارت انرژی، حجم مصرفی که ناچار به محدودسازی از طریق اینگونه سهمیهبندیها بود، از حدود ۴ میلیارد کیلوواتساعت در ۲۰۱۳ (۱۳۹۲ خورشیدی) به ۳۵۷ میلیون کیلوواتساعت در ۲۰۲۴ (۱۴۰۳ خورشیدی) کاهش یافته است. حتی در بحران انرژی آسیای مرکزی در زمستان ۲۰۲۲، مجموع قطعهای اجباری برق در ازبکستان به حدود ۲ میلیارد کیلوواتساعت رسید؛ رقمی که با ورود ظرفیتهای جدید بهشدت کاهش یافته است.
ازبکستان برای پاسخ به رشد تقاضا و کاهش کمبودهای مزمن زمستانی، سرعت توسعه ظرفیت تولید برق را افزایش داده است. دولت با شرکتهای بینالمللی برای ساخت نیروگاههای گازسوز مدرن و پروژههای بزرگ تجدیدپذیر همکاری کرده و در نتیجه، تولید برق بادی و خورشیدی جهش چشمگیری داشته است. نیروگاههای خورشیدی و بادی کشور در سال جاری رکورد ۱۰ میلیارد کیلوواتساعت تولید ثبت کردند که بهطور تخمینی معادل صرفهجویی ۲.۷ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی است که در غیر این صورت برای تولید برق سوزانده میشد. با این همه، این پیشرفتها میتواند تحتتأثیر شرایط فصلی قرار گیرد.