پس از ناکامی رئیس جمهور آمریکا در رسیدن به جایزه نوبل صلح، در یکی از حیرتانگیزترین و جنجالیترین لحظات تاریخ فوتبال، فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) در مراسم قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ در مرکز کندی واشنگتن، نخستین «جایزه صلح فیفا» را به دونالد ترامپ اهدا کرد؛ اتفاقی که تنها در چند ساعت موجی از تمسخر، خشم و شگفتی را در سراسر جهان برانگیخت.
این جایزه که هیچ سابقهای نداشته و حتی نام آن برای نخستین بار در همان مراسم مطرح شد، نه معیار مشخصی داشت، نه روند انتخاب و بررسی داورانهای را طی کرده بود و نه حتی به گفته برخی مقامات ارشد فیفا، با اطلاع یا تصویب شورای فیفا ایجاد شده بود.
از این رو، بسیاری این جایزه را نه یک تقدیر ورزشی، بلکه نمادی جدیدی از خوشخدمتی به کاخ سفید میدانند بسیاری آن را نه یک تقدیر ورزشی، بلکه نماد جدیدی از تبدیل شدن فیفا به ابزاری سیاسی برای خوشخدمتی به کاخ سفید دانستند. رئیس جمهور خودشیفته آمریکا به محض دریافت این جایزه و مدال اختراعی فیفا آن را به گردن انداخت. به گفته اینفانتینو «جایزه صلح فیفا» از این به بعد هر سال برگزار خواهد شد.
دونالد ترامپ که رفتار شخصی، سیاستها و رویکردهای سیاسی او هیچ قرابتی با صلح و آرامش ندارد، خود مدام اعلام میکند که «مرد صلح است و تاکنون جنگهای زیادی را به پایان رسانده» و حتی تلاش بسیار زیادی کرد جایزه صلح نوبل را دریافت کند، اما موفق نشد! پس از خلق جایزه مذکور از سوی رئیس فیفا، رئیسجمهور آمریکا به شدت ذوق زده شد.
از سوی دیگر، الجزیره گزارش داد که تمجید پرشور «جیانی اینفانتینو» رئیس فیفا از دونالد ترامپ و تصمیم نهاد حاکم بر فوتبال جهان برای اعطای جایزه صلح به رئیس جمهور آمریکا، باعث شکایت رسمی به دلیل نقض اخلاق و بیطرفی سیاسی شده است.
نهاد حقوق بشری FairSquare با صدور بیانیهای اعلام کرد که شکایتی را به کمیته اخلاق فیفا ارائه و تصریح کرده است که رفتار فدراسیون بینالمللی فوتبال خلاف منافع مشترک جامعه جهانی فوتبال به شمار میآید.
این شکایت به دلیل اعطای جایزه صلح خودساخته فیفا به ترامپ توسط اینفانتینو در مراسم قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ در ۶ دسامبر بوده است که قرار است در ماههای ژوئن و ژوئیه در آمریکا، کانادا و مکزیک برگزار شود.
نیکلاس مکگیهان، مدیر برنامههای نهاد حقوق بشر FairSquare، مستقر در لندن در این ارتباط گفت: شکایت مذکور چیزی فراتر از حمایت اینفانتینو از دستور کار سیاسی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا است.
مکگیهان گفت: به طور گستردهتر، این شکایت در مورد این است که چگونه ساختار مدیریتی پوچ فیفا به جیانی اینفانتینو اجازه داده است تا آشکارا قوانین این سازمان را زیر پا بگذارد و به شیوههایی عمل کند که هم خطرناک و هم مستقیماً مغایر با منافع محبوبترین ورزش جهان است.
طبق شکایت ۸ صفحهای این گروه حقوق بشری که پیشتر به فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) ارائه شد، اعطای جایزه صلح از سوی اینفانتینو «به یک مقام سیاسی در قدرت، به خودی خود نقض آشکار رسالت بیطرفی فیفا است.» FairSquare اضافه کرد که از کمیته مستقل فیفا میخواهد اینگونه اقدامات اینفانتینو را بررسی کند. دیده بان حقوق بشر هم به اهدا جایزه اختراعی فیفا به ترامپ اعتراض کرد
حتی دیدهبان حقوق بشر (HRW) مستقر در نیویورک نیز از اعطای جایزه فیفا به ترامپ انتقاد کرد و گفت: سابقه وحشتناک حقوق بشر دولت او قطعاً انجام اقدامات ویژه برای صلح و وحدت را نشان نمیدهد. دیدهبان حقوق بشر (HRW) اعلام کرد که برای درخواست فهرست نامزدها، داوران، معیارها و فرایند انتخاب، به فیفا نامه نوشته و هیچ پاسخی دریافت نکرده است.
مینکی وردن، که از طرف دیدهبان حقوق بشر بر ورزش نظارت دارد، در بیانیهای اعلام کرد: جایزه به اصطلاح صلح فیفا در شرایطی اعطا میشود که بازداشتهای خشونتآمیز مهاجران، استقرار گارد ملی در شهرهای آمریکا در جریان است.
بر این اساس، اقدام انضباطی از سوی کمیته اخلاق فیفا میتواند شامل اخطار، توبیخ و حتی جریمه نقدی باشد. حکم صادره احتمالی همچنین میتواند شامل آموزش انطباق با قوانین باشد، در حالی که وی ممکن است حتی از شرکت در فعالیتهای مرتبط با فوتبال منع شود. اما هنوز مشخص نیست که آیا کمیته اخلاق به این شکایت رسیدگی خواهد کرد یا خیر.
نهاد حقوق بشری FairSquare در این خصوص گزارش داد: رئیس فدراسیون بینالمللی فوتبال مرتکب نقض وظیفه بیطرفی اش وفق ماده ۱۵ آئیننامه اخلاقی فیفا شده است و شکایت از وی در این راستا طرح شده است.
این گروه همچنین به لابیگری جیانی اینفانتینو در رسانههای اجتماعی در اوایل سال جاری برای دریافت جایزه نوبل صلح توسط ترامپ به بهانه نحوه مدیریت درگیریها در غزه اشاره و اعلام کرد که موضوع این لابی گری وی هم باید مورد بررسی قرار گیرد.
به گزارش مهر، FairSquare در وبگاه خود تصریح کرد: ماده ۱۵ قانون FCE مقامات فوتبال را ملزم میکند که در تعامل با دولتها «از نظر سیاسی بیطرف بمانند» و ممنوعیت فعالیتهای مرتبط با فوتبال را تا ۲ سال برای ناقضین آن پیشبینی میکند، مجازاتی که در صورت نقض مکرر میتواند افزایش یابداینفانتینو ممکن است با مجازاتهایی نظیر اخطار، توبیخ و جریمه مواجه شود. شکایت ما دایر بر ۴ مورد از نقض این قانون است.
مدیر اجرایی یا رئیس این کمیته باید ظرف مدت ۳ روز وصول شکایت را تأیید کرده و سپس اگر تصمیم به رد شکایت گرفته نشود، کمیته اخلاق ظرف ۱۵ روز یک نسخه از شکایت را برای خوانده ارسال میکند. از خوانده دعوت میشود تا ظرف ۳۰ روز از تاریخ دریافت، پاسخ کتبی خود را ارائه دهد. اگر ظرف ۳۰ روز یا با وجود مهلتهای معقولی که رئیس کمیته اخلاق اجازه میدهد، پاسخی دریافت نشود، شکایت به طور پیشفرض وارد تلقی میشود و این شکوائیه باید به همراه هرگونه نظری که کمیته اخلاق مناسب بداند، توسط کمیته اخلاق به هیئت مدیره CAPS گزارش شود.
