جوان آنلاین: با وجود مخالفت آشکار اوکراین و کشور‌های اروپایی با طرح ۲۸ بندی صلح امریکا، ترامپ ضرب‌الاجل یک هفته‌ای تعیین کرده تا کی‌یف درباره این پیشنهاد تصمیم بگیرد و برای تحمیل خواسته‌های خود، تهدید به قطع کمک‌های اطلاعاتی و نظامی کرده است. این موضع‌گیری تند و تحقیرآمیز، نمایانگر فشار مستقیم بر متحدی است که در چهار سال گذشته با طناب پوسیده واشینگتن و اروپا به مصاف روسیه رفت و اکنون در وضعیتی گرفتار شده که باید گزینه صلح تحمیلی و واگذاری بخشی از سرزمین خود را بپذیرد. زلنسکی این تصمیم‌گیری دشوار را «زمستان بسیار سخت» توصیف کرده که اوکراین باید بین مصالح ملی و پذیرش شروط سنگین خارجی یکی را انتخاب کند.
درحالی که کشور‌های اروپایی و اوکراین بر این باورند که دولت دونالد ترامپ باید از ابزار‌های فشار سیاسی و اقتصادی خود برای مجبور کردن روسیه به ورود به مذاکرات صلح استفاده کند، ترامپ برخلاف خواسته متحدان، کی‌یف را تحت فشار قرار داده تا از مواضع قبلی خود عقب‌نشینی کند. ترامپ در نخستین اظهارات خود درباره طرح صلح ۲۸بندی که روز جمعه رونمایی شد، برای مقامات اوکراینی ضرب‌الاجل تعیین کرد تا پاسخ نهایی خود را به پیشنهاد واشینگتن اعلام کنند.
ترامپ روز شنبه گفت: معتقدم که روز پنج‌شنبه آتی زمان مناسبی برای دریافت پاسخ اوکراین در خصوص طرح صلح امریکا است. ترامپ در گفت‌و‌گو با فاکس‌نیوز گفت: اوکراین قطعاً بخش‌های باقی‌مانده از منطقه دونباس را به عنوان بخشی از توافق احتمالی مربوط به طرح ایالات متحده از دست خواهد داد. من مطمئن هستم که روسیه به دنبال حمله به کشور‌های حوزه بالتیک نیست.
منابع آگاه در گفت‌و‌گو با رویترز گفتند که امریکا اوکراین را به توقف همکاری‌های اطلاعاتی و ارسال تسلیحات تهدید کرده تا با طرح این کشور موافقت کند.
همزمان با ضرب‌الاجل ترامپ، مقامات امریکایی هم به متحدان ناتو گفته‌اند که انتظار دارند در روز‌های آینده، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین را به پذیرش توافق صلح ترغیب کنند. آنها تهدید کرده‌اند که اگر کی‌یف این توافق را امضا نکند، در آینده با توافق بسیار بدتری روبه‌رو خواهد شد. یکی از مقام‌های ارشد اروپایی می‌گوید: «امریکایی‌ها در حال گفت‌و‌گو با اوکراین با زبان زور هستند و این تنها گزینه برای امضای توافق صلح است.» فایننشال‌تایمز نیز به نقل از مقامات اروپایی، دلیل تحمیل طرح صلح به اوکراین را جایگاه سیاسی ضعیف زلنسکی اعلام کرد که از دید ترامپ بهترین فرصت برای توقف درگیری‌ها و مذاکرات صلح است.
بر اساس طرح ۲۸بندی ترامپ، روسیه کنترل کامل مناطق دونتسک و لوهانسک را به دست می‌گیرد و در دیگر مناطق جنگ‌زده مانند خرسون و زاپروژیا خطوط کنترل فعلی عمدتاً حفظ شده و بخشی از زمین‌ها، مشروط به مذاکره، به روسیه بازگردانده می‌شوند. طرح ترامپ، همچنین محدودیت‌هایی برای توان نظامی و سلاح‌های دوربرد اوکراین پیش‌بینی کرده و در مقابل، تضمین‌های امنیتی از سوی امریکا به کی‌یف ارائه می‌شود. تعهد غربی‌ها به عدم عضویت اوکراین در ناتو نیز یکی از بند‌های کلیدی این طرح به شمار می‌رود که برای اوکراینی‌ها همچون کابوس خواهد بود.
ترامپ درحالی برای اوکراین ضرب‌الاجل تعیین کرده که بخش عمده‌ای از بند‌های طرح صلح به ضرر کی‌یف و متحدان اروپایی آن تنظیم شده است، موضوعی که رهبران اوکراین نمی‌توانند به سادگی از کنار آن عبور کنند. واگذاری بخش‌هایی از سرزمین خود به روسیه و پذیرش ممنوعیت همیشگی عضویت در ناتو، گویی ضربه‌ای سنگین بر تلاش‌های چهارساله اوکراین در برابر روسیه وارد می‌کند. این کشور طی این مدت هزینه‌های انسانی و اقتصادی سنگینی پرداخته تا به هدف راهبردی خود یعنی عضویت در ناتو دست یابد، اما اکنون باید درباره صلح تحمیلی ترامپ که شخصاً تدوین کرده و بدون مشورت با اروپایی‌ها ارائه شده تصمیم بگیرد. فشار ناشی از این شرایط، کی‌یف را در موقعیتی بسیار دشوار قرار داده که بین مصالح ملی و پذیرش شروط سنگین خارجی باید یکی را انتخاب کند.
زمستان سخت کی‌یف
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین که بار‌ها مخالفت خود را با دادن سرزمین‌های اشغالی اعلام کرده است، در اولین اظهارات خود در واکنش به طرح ترامپ گفت: «انتخاب بین ۲۸ ماده دشوار یا یک زمستان بسیار سخت است. این سخت‌ترین زمستان تا به امروز خواهد بود و ممکن است مجبور شویم خطرات بیشتری را بپذیریم. زندگی بدون آزادی، عزت و عدالت و اعتماد به طرفی که قبلاً دو بار به ما حمله کرده، دشوار خواهد بود». به گزارش یورونیوز، او همچنین تأکید کرد که حاضر به پذیرش این طرح نیست، اما همزمان هشدار داد که سرپیچی از واشینگتن ممکن است باعث از دست دادن شریک اصلی اوکراین شود. زلنسکی همچنین گفت: «من تلاش خواهم کرد که حداقل دو نکته در این طرح نادیده گرفته نشود، این دو نکته شرافت و آزادی اوکراینی‌هاست، چون اساس همه چیز حاکمیت، استقلال، سرزمین، مردم و آینده اوکراین است و منافع ملی باید محترم شمرده شود».
اوکراینی‌ها طی سه زمستان سخت اخیر در جریان درگیری‌ها رنج فراوانی را تجربه کرده‌اند، اما باتوجه به اظهارات زلنسکی به نظر می‌رسد تصمیم‌گیری درباره سرنوشت سیاسی کشورشان، حتی از تلخی و سختی همان زمستان‌های طاقت‌فرسا نیز سنگین‌تر خواهد بود. در این چارچوب، اولتیماتوم ترامپ و تحمیل خواسته‌های واشینگتن تحت عنوان طرح صلح، بیش از آنکه زمینه‌ساز آتش‌بس و پایان خصومت‌ها باشد، یادآور شیوه‌های تحمیل قرارداد‌هایی است که پس از جنگ جهانی اول و دوم بر کشور‌های شکست‌خورده تحمیل شد. همان‌گونه که ماکس وبر، جامعه‌شناس شهیر آلمانی گفته است: «ملت‌ها شکست در جنگ را می‌پذیرند، اما تحقیر شدن را نه»، زیرا تحمیل احساس حقارت نه تنها مسیر صلح را هموار نمی‌کند بلکه مانند آتش زیر خاکستر عمل می‌کند و می‌تواند در آینده بحران‌های تازه‌ای را شعله‌ور سازد.
ترامپ تلاش دارد با پایان دادن به جنگ اوکراین، حتی به بهای شکست متحدانش در برابر روسیه، خود را صلح‌طلب و ناجی اروپا معرفی کند. با این حال، اجرای این طرح با موانع جدی روبه‌رو است و اروپایی‌ها و کی‌یف آن را یک‌طرفه به نفع مسکو ارزیابی می‌کنند و هشدار می‌دهند که نه تنها صلح واقعی ایجاد نمی‌شود بلکه تهدید‌های رقیب سنتی در آینده افزایش می‌یابد. در پاسخ به این نگرانی‌ها، کشور‌های اروپایی از هم‌اکنون در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد کریدور تحرک نظامی و ناتوی اروپایی هستند تا در مواجهه با بحران‌های مشابه در آینده کمتر غافلگیر شوند و بتوانند موقعیت خود را به‌طور مستقل مدیریت کنند.
