جوان آنلاین: رئیس‌جمهور امریکا برای نخستین‌بار با اشاره به نقش کشورش در جنگ ۱۲ روزه، اعلام کرد که کنترل حمله صهیونیست‌ها در تعرض به خاک ایران در دست وی بود. ترامپ با وجود این اظهارات تند، به تحریم‌های ایران هم اشاره کرده و در سخنانی که نشانی از تمایل واشینگتن برای بازگشت به میز مذاکره با تهران است، از باز بودن در گفتوگو با تهران سخن گفته است.
تهران از همان روز نخست تهاجم ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی به خاک ایران همواره تأکید داشت که تل‌آویو بدون چراغ سبز امریکا، وارد رویارویی با تهران نشده است. در مقابل، امریکایی‌ها به رغم حمایت همه‌جانبه از طرف صهیونیست‌ها، تاکنون به صراحت از نقش خود در این جنگ پرده‌برداری نکرده بودند، اما دونالد ترامپ که معمولاً از هر فرصتی برای پرداختن به مسائل مربوط به ایران استفاده می‌کند، روز پنج‌شنبه در یک نشست خبری در کاخ سفید، خود را «مسئول و در رأس» حمله ۲۳ خرداد اسرائیل به ایران معرفی کرد و با اعلام اینکه حمله اسرائیل بسیار قدرتمند بود، از خسارتی که در حمله اول وارد شد، به عنوان خساراتی یاد کرد که بیش از تمام حملات بعدی به ایران وارد شد. ترامپ در ضیافت شامی که با حضور رهبران کشور‌های آسیای مرکزی در کاخ سفید برگزار شد هم به ایران پرداخت، اما این بار به مسئله تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: «صادقانه بگویم، ایران درخواست کرده که تحریم‌ها لغو شود. ایران با تحریم‌های بسیار سنگین امریکا مواجه است و این شرایط را برایش بسیار دشوار کرده است.» رئیس‌جمهور امریکا افزود: «من آماده‌ام که درباره این موضوع بشنوم و ببینیم چه می‌شود. درِ گفتوگو باز است.» ترامپ ادامه داد که ایران زمانی «قلدر خاورمیانه» بود، اما دیگر امکان دستیابی به سلاح هسته‌ای ندارد.
اشتراک مواضع ضدایرانی ترامپ و گروسی
ترامپ که از یک سو قدرت خود را به رخ می‌کشد و از سویی دیگر به دنبال گفتوگو است، همزمان با این رفتار‌های متناقض، یک اقدام چنددهه‌ای امریکا را تکرار و وضعیت اضطراری موسوم به «وضعیت اضطراری ملی» در قبال ایران را که شامل تحریم‌های یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران است، برای یک سال دیگر تمدید کرد. این تصمیم روز جمعه در بیانیه‌ای که در وبگاه «فدرال‌رجیستر»، سامانه اسناد رسمی دولت امریکا انتشار یافته، اعلام شده است. در این بیانیه آمده است که «روابط با ایران هنوز عادی نشده و فرآیند اجرای توافقات دوجانبه مورخ ۱۹ ژانویه ۱۹۸۱ همچنان ادامه دارد.» علاوه بر ترامپ، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم، در عین حال که مواضع ضدایرانی دارد بر طبل تمایل به از سرگیری گفتوگو با ایران می‌کوبد. او که به‌تازگی گفت‌و‌گو‌های متعددی با رسانه‌های مختلف داشته و ایران، موضوع ثابت این گفت‌و‌گو‌ها بوده است، در مصاحبه با شبکه «فرانس۲۴» ادعا کرد که تهران هنوز اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا و دانش فنی کافی برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای در آینده‌ای نزدیک را در اختیار دارد و کارشناسان تخمین زده‌اند که ایران به یک سال یا بیشتر برای ساخت سلاح اتمی زمان نیاز دارد. مدیرکل آژانس اتمی در ادامه توضیح داد که مواد هسته‌ای ایران که عمدتاً در تأسیسات مورد هدف حملات اسرائیلی‌ها و امریکایی‌ها باقی مانده است، «به آنها اجازه می‌دهد چند سلاح هسته‌ای تولید کنند». مدیرکل آژانس اتمی با بیان اینکه این سازمان هنوز در حال مذاکره با تهران است، اظهارات مقامات ایرانی مبنی بر اینکه گزارش آژانس باعث حملات امریکا و اسرائیل شد را رد کرد و با طرح درخواست برای بازگشت به گفتوگو و دیپلماسی به‌عنوان تنها راه رسیدن به راهکار پایدار برای برنامه هسته‌ای ایران گفت: «حملات امریکا و اسرائیل به ایران نشان‌دهنده یک چرخش چشمگیر از دیپلماسی به استفاده از قوه قهریه و معکوس کردن سال‌ها مذاکره بود.»
ترامپ دروغ روبیو را افشا کرد
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به موضع رئیس‌جمهور امریکا درباره مسئولیت تجاوز نظامی اسرائیل علیه ایران تصریح کرد: «از همان آغاز روشن بود ایالات متحده در جنایت تجاوز اسرائیل علیه ملت ایران مشارکت کامل داشته است.» وی در حساب ایکس خود نوشت: «به یاد دارید که مارکو روبیو، وزیر امور خارجه امریکا، در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ اعلام کرد که واشینگتن هیچ نقشی در اقدام تجاوزکارانه و تروریستی رژیم صهیونیستی علیه ایران نداشته و با تأکید گفت این یک «اقدام یکجانبه» از سوی اسرائیل بوده و ما در حملات علیه ایران دخیل نیستیم. اکنون رئیس‌جمهور امریکا خودش با اذعان صریح به اینکه «من کاملاً مسئول آن بودم»، پرده از دروغ وزیر خارجه‌اش برداشته و عملاً اذعان کرده که واشینگتن از ابتدا هدایت این عملیات را بر عهده داشته است.» سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امور خارجه ایران و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی در جریان سفر خود به ژاپن و در گفتوگو با رسانه‌های این کشور، درباره روند متوقف‌شده مذاکرات هسته‌ای با ایالات متحده گفت: «اگر ایالات متحده با اراده‌ای واقعی برای دستیابی به توافق از موضعی برابر وارد شود، با احترام سخن بگوید و از توهماتی که در ذهن دارد دست بردارد، همه چیز قابل‌تحقق خواهد بود.» این دیپلمات ارشد ایران بار دیگر تصریح کرد که ادامه یا ازسرگیری مذاکرات به رفتار و نیت امریکا بستگی دارد. خطیب‌زاده در مورد بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تأسیسات هسته‌ای آسیب‌دیده نیز گفت: «دسترسی به این تأسیسات بسیار محدود است و باید روش‌هایی برای همکاری و انجام فعالیت‌های مشترک یافت.» معاون وزیر خارجه ایران در مصاحبه با ان‌اچ‌کی و در پاسخ به این سؤال که طرف امریکایی چند درخواست درباره برنامه موشکی ایران مطرح کرده، افزود: «موشک‌ها برای حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشور هستند و موضوع مذاکره نیستند.» دیپلمات ارشد ایران بار دیگر تصریح کرد که ادامه یا ازسرگیری مذاکرات به رفتار و نیت امریکا بستگی دارد.
تلاش برای خروج از بن‌بست با ایران
ترامپ به دنبال جنگ ۱۲ روزه تأکید داشت که عجله‌ای برای توافق با تهران ندارد. حالا با گذشت چهار ماه از پایان جنگ، شواهد نشان می‌دهد که به دنبال انتشار گزارش‌های غیررسمی درباره شروع مجدد برنامه هسته‌ای ایران، امریکا بیش از پیش به از سرگیری دیپلماسی با ایران، علاقه‌مند شده است. صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در چتم‌هاوس معتقد است: «دستاورد رئیس‌جمهور ترامپ در ارائه مرحله اولیه طرح بیست ماده‌ای خود، گامی مهم در جهت پایان دادن به جنگ غزه است... با این حال، برای دستیابی به موفقیتی پایدارتر، دولت ترامپ باید دامنه دیپلماتیک خود را گسترش دهد. این دولت نمی‌تواند تلاش‌های خود را فقط به مسیر اسرائیل و فلسطین محدود کند. بن‌بست با ایران، که از زمان جنگ ۱۲روزه ژوئن حالت رکود پیدا کرده، اکنون بر هرگونه تلاشی برای دستیابی به صلح منطقه‌ای گسترده‌تر سایه افکنده است.» مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در چتم‌هاوس می‌گوید: «ایران ممکن است به دنبال بازسازی برنامه هسته‌ای خود، پرورش گروه‌های نیابتی جدید و تقویت روابط دیرینه خود باشد. تهران در حال حاضر به دنبال ایجاد بازدارندگی و بازسازی دفاع هوایی خود برای آماده شدن برای رویارویی احتمالی بیشتر با اسرائیل است.»
