جوان آنلاین: وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی اعلام کرد که مذاکرات با سه کشور اروپایی - آلمان، فرانسه و بریتانیا - برای تهران «دیگر موضوعیت ندارد» و توضیح داد که ایران پس از تجربه زیاده‌خواهی‌های امریکا و ناتوانی اروپا در عمل به تعهداتش، دیگر به‌دنبال گفتوگو با غرب نیست. عباس عراقچی در عین حال گفت اگر طرحی «منصفانه و متوازن» ارائه شود که منافع ملت ایران را تأمین کند، بررسی آن منتفی نخواهد بود.
عباس عراقچی در گفت‌وگوی ویژه خبری شنبه‌شب با اشاره به فعال شدن سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» از سوی سه کشور اروپایی گفت که این اقدام عملاً آخرین ابزار آنها بود و اکنون «دیگر اروپا نقشی در پرونده هسته‌ای ایران ندارد». او افزود: «مذاکره با آنها هیچ فایده‌ای ندارد. خودشان هم می‌دانستند که اگر از این ابزار استفاده کنند، دیگر هیچ جایگاهی در تعاملات آتی نخواهند داشت.» عراقچی تأکید کرده که «ما با اروپایی‌ها اصلاً زمینه‌ای برای مذاکره نمی‌بینیم.» وزیر خارجه در عین حال این را هم یادآوری کرد که ایران پیش‌تر با حسن‌نیت همه مسیر‌های دیپلماتیک را پیموده است: «در نیویورک پیشنهاد منصفانه دادیم، برای مذاکره جمعی با حضور امریکا و آژانس اعلام آمادگی کردیم، اما امریکایی‌ها شرطی گذاشتند که هیچ انسان عاقلی نمی‌پذیرفت.» او فاش کرد که واشینگتن پیشنهاد داده بود اگر تهران مواد ۶۰درصد غنی‌شده را تحویل دهد، در مقابل، فعال شدن اسنپ‌بک تنها شش ماه به تعویق بیفتد؛ پیشنهادی که از نگاه او «زیاده‌خواهانه و غیرمنطقی» بود. به گفته عراقچی، اگر امریکا حاضر می‌شد این سازوکار را برای همیشه لغو کند و پرونده ایران را از دستور کار شورای امنیت خارج سازد، امکان توافق وجود داشت، اما چون چنین نشد، مذاکرات به بن‌بست رسید و ایران در برابر فشار‌ها ایستادگی کرد. او گفت: «شرط امریکایی‌ها برای به تأخیرانداختن شش‌ماهه اسنپ‌بک، تحویل مواد ۶۰ درصد ایران بود که این موضع زیاده‌خواهانه و صددرصد غیرمنطقی بود، به همین دلیل مذاکرات به نتیجه نرسید.»
توافق جامع یا دیکته سیاسی؟
وزیر خارجه در بخش دیگری از این گفتوگو، تأکید کرد که ایران چیزی به نام «توافق جامع» را اساساً قبول ندارد. او توضیح داد: «توافق جامع محصول مذاکره جامع است، در حالی که ما هیچ‌گاه مذاکره‌ای فرا‌تر از موضوع هسته‌ای نداشته‌ایم و نخواهیم داشت.» او می‌گوید که اساساً «این کلمه جامع را نه درک می‌کنیم که منظورشان چیست و نه قبول داریم.» وی تأکید کرد: «مذاکره فقط در مورد برنامه هسته‌ای ایران اگر شکل بگیرد. در گذشته هم همین بوده است.» عراقچی گفت که طرح‌های غربی برای گسترش دامنه مذاکرات به حوزه‌های موشکی و منطقه‌ای، تلاشی برای دیکته کردن سیاست‌های امریکا و متحدانش است. او افزود: «ما فقط درباره برنامه هسته‌ای گفتوگو می‌کنیم، آن هم اگر منافع کشور اقتضا کند. هیچ موضوع دیگری وارد میز مذاکره نخواهد شد.»
وی همچنین تأکید کرد که شرط ایران برای هر گفت‌وگوی احتمالی با واشینگتن، احترام متقابل و مذاکره از موضع برابر است: «اگر امریکایی‌ها آماده گفت‌وگویی منطقی، متوازن و بر اساس منافع مشترک باشند، ما همیشه پرچم مذاکره را در دست داشته‌ایم. اما مذاکره از سر دیکته و تهدید، بی‌معناست.»
عراقچی در بخشی از گفت‌وگوی ویژه خبری، به پرسش‌هایی درباره احتمال پیوستن ایران به «صلح ابراهیم» پاسخ داد و آن را قاطعانه رد کرد. او گفت: «چیزی به نام صلح ابراهیم در واقع طرحی خائنانه است برای مشروعیت بخشیدن به رژیم اشغالگر و محروم کردن ملت فلسطین از حقوق خود. هیچ نسبتی میان این طرح و آرمان‌های جمهوری اسلامی وجود ندارد و هرگز اتفاق نخواهد افتاد.» از عراقچی درباره صحبت‌های ترامپ که گفته از ایران پیام‌هایی درباره طرح صلح او دریافت کرده سؤال شد که او گفت که «برداشتی که آنها (امریکا) داشتند از موضع علنی ما صورت گرفته است. هیچ مذاکره و پیامی رد و بدل نشده است. هیچ مذاکره‌ای صورت نگرفته.»
نامی مقدس با بنیانی خائنانه
وزیر خارجه همچنین با اشاره به آتش‌بس در غزه بر اساس طرح ترامپ با اشاره به اینکه «هیچ اعتمادی به رژیم صهیونیستی وجود ندارد»، گفت که «موارد مکرری از آتش‌بس در گذشته بوده در جا‌های مختلف به ویژه در لبنان که مورد آخرش است و شاهد بودیم که توسط این رژیم شکسته شده و به جنایات خودش ادامه داده، لذا طبیعی است که ما هشدار‌های لازم را در این خصوص دادیم و باز هم خواهیم داد.» اوتوضیح داد که ایران از اینکه «جنایت نسل‌کشی متوقف، کمک‌رسانی به مردم غزه شروع، بازسازی شروع و قدمی در راستای احقاق حقوق مردم فلسطین برداشته شود» حمایت می‌کند ولی تأکید کرد: «نسبت به ترفند‌ها و خیانت‌های رژیم صهیونیستی، نسبت به هر توافقی که در گذشته وجود داشته هشدار هم می‌دهیم و الان هم هست و اتفاقاً جوانبی از طرح موجود است که به ما این انذار را می‌دهد که در آینده معلوم نیست که احقاق حقوق مردم فلسطین به آن شکلی که باید و شاید صورت گیرد.» او همچنین تأکید کرد که ایران هرگونه عادی‌سازی روابط با تل‌آویو را نفی می‌کند و آن را خلاف اصول اخلاقی و اسلامی می‌داند. او توضیح داد: «طرح ابراهیم با نام مقدسی آمیخته شده ولی بنیان آن، طرحی خائنانه است برای محروم کردن مردم فلسطین از حقوق خودشان و شناسایی رژیم جعلی و اشغالگر و عادی‌سازی روابط با رژیم اشغالگر و جنایتکار و نسل‌کش و کودک کش. هیچ جرمی نمانده که این رژیم انجام نداده باشد. هر صفتی در این جهت برازنده‌اش است. موضع جمهوری اسلامی ایران از ابتدا کاملاً روشن بوده و روشن هم است، این اصلاً تناسبی با آرمان‌های ما ندارد و هیچ وقت اتفاق نخواهد افتاد.» وزیر خارجه همچنین در پاسخ به اظهارات اخیر دونالد ترامپ مبنی بر احتمال پیوستن ایران به طرح‌های صلح خاورمیانه گفت: «آقای ترامپ معمولاً آنچه را آرزو دارد، به زبان می‌آورد. اما بدیهی است که جمهوری اسلامی نه اکنون و نه هیچ‌گاه در آینده به چنین طرح‌هایی نخواهد پیوست.»
توازن منافع و آینده سیاست خارجی
عراقچی در جمع‌بندی سخنان خود گفت که تهران فعلاً هیچ برنامه‌ای برای مذاکره جدید ندارد: «نه از اروپا و نه از امریکا درخواستی را دنبال نمی‌کنیم.» او در عین حال گفته که اگر طرحی ارائه شود که منصفانه و متوازن باشد و منافع ملت ایران را تضمین کند، آن را بررسی خواهیم کرد: «الان هم اگر که به ما پیشنهادی شود که متوازن، منصفانه، معقول و منطقی، از موضع برابر و براساس احترام متقابل باشد و منافع ایران را در بر بگیرد، همیشه اهل گفتوگو بوده‌ایم. پرچم مذاکره را همیشه در دست داشته‌ایم. الان هم می‌گویم اگر پیشنهاد معقول و منصفانه‌ای باشد حتماً بررسی خواهیم کرد.»
عراقچی می‌گوید که «خط قرمز ایران، حقوق مردم است. ما از حق غنی‌سازی خود نمی‌گذریم، اما برای اطمینان‌بخشی درباره صلح‌آمیز بودن فعالیت‌ها آماده همکاری هستیم؛ به شرطی که در برابر آن، تحریم‌های ظالمانه لغو شود.» به گفته وزیر خارجه، اقدام اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت تنها جنبه سیاسی دارد و تأثیر اقتصادی قابل‌توجهی بر ایران نخواهد گذاشت: «آنها بخش بزرگی از اهرم فشار خود را از دست داده‌اند. تجربه سال‌های اخیر نشان داد فشار حداکثری فقط به تقویت مقاومت ایران انجامیده است.» او در پایان با اشاره به رویکرد کلی دولت در سیاست خارجی گفت: «ما از گفتوگو هراسی نداریم، اما هر مذاکره‌ای باید بر پایه احترام، منافع متقابل و عقلانیت شکل بگیرد. دوران امتیاز دادن در برابر فشار گذشته است.»
